Istnienie obdarzonego wolnością. szkic z zakresu antropologii Fiodora Dostojewskiego

• Authors: Koprowski Piotr

Title variants

EN

Being given the freedom. On Fyodor Dostoevsky’s anthropology

• Languages of publication: PL

Abstracts

RU

W artykule przedstawiono kilka refleksji na temat problemu wolności jednostki ludzkiej w myśli Fiodora Dostojewskiego (1821–1881). Świat nie jest, zdaniem rosyjskiego pisarza i myśliciela, do końca poznawalny i stąd człowiek szuka w sobie tego, czego nie może odnaleźć w tymże świecie. Szuka wolności i tego, co się z nią wiąże. Wolność ma w obrębie rzeczywistości stworzonej określone granice, lecz, kiedy otwiera się na Boga, staje się nieograniczona. Myśliciel podkreślał, że ludzką wolność należy oprzeć na fundamencie Chrystusa. Jeśli tak się nie dzieje, zamienia się ona w swoje przeciwieństwo, czyli w niewolę, staje się samowolą. Ta ostatnia zaś zawsze prowadzi do zła. Jednostka ludzka, która dobrowolnie i świadomie ulega złu, unicestwia samą siebie, wchodzi na drogę nicości, pustki i śmierci. Zawsze jednak może się ona na powrót „odzyskać”, przyjąć odpowiedzialność za złe czyny i podjąć pokutę.

EN

The article contains some reflections on the problem of freedom of the human individual in Fyodor Dostoevsky’s thought. According to the Russian writer and thinker, the world is not fully cognizable and therefore one searches in himself for the things one cannot find in this world. One searches for freedom and things related to it. Freedom has certain limits within the created reality, however when it opens to God, it becomes unrestricted. The Russian thinker emphasized that the human freedom should be based on the foundation of Christ. Otherwise, freedom becomes captivity, lawlessness. The latter always leads to evil. The human individual who voluntarily and consciously surrenders to evil, annihilates himself, begins the way to nothingness, emptiness and death. However, one can always “recover”, take responsibility for misdeeds and atone.

Keywords

PL

antropologia; wolność; człowiek; Chrystus; samowola; dobro; zło

EN

anthropology; freedom; man; Christ; lawlessness; good; evil

• Publisher: Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
• Journal: Studia Rossica Gedanensia
• Year: 2017
• Issue: 4
• Pages: 221-226

Dates

published

2017-12-30

Contributors

author

Koprowski Piotr

• Uniwersytet Gdański, Wydział Historyczny, Instytut Historii, Zakład Historii Myśli i Kultury Politycznej

References

• Bouyer L. Wprowadzenie do życia duchowego. Zarys teologii ascetycznej i mistycznej. Przeł. L. Rutowska. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1982.
• Bouyer L. Wprowadzenie do życia duchowego. Zarys teologii ascetycznej i mistycznej. Przeł. L. Rutowska. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1982.
• Dobieszewski J. (red.). Wokół Tołstoja i Dostojewskiego. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2000.
• Dostojewski F. Bracia Karamazow. Powieść w czterech częściach z epilogiem. Przeł. A. Wat. Seria Biblioteka Klasyków. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1984.
• Dostojewski F. Dziennik pisarza. Przeł. M. Leśniewska. T. 1: 1847–1874. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. Warszawa 1982.
• Dostojewski F. Idiota. Seria Biblioteka Klasyków. Przeł. J. Jędrzejewicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1984.
• Dostojewski F. Listy. Przeł. Z. Podgórzec i R. Przybylski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979.
• Dostojewski F. Notatki z podziemia. Gracz. London: Puls Publications – Warszawa: Puls, 1992.
• Dostojewski F. O literaturze i sztuce. Wybór i przekład M. Leśniewska. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1976.
• Dostojewski F. Zbrodnia i kara. Przeł. Cz. Jastrzębiec-Kozłowski. Seria Biblioteka Klasyków Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1984.
• Evdokimov P. Gogol i Dostojewski, czyli zstąpienie do otchłani. Przeł. A. Kunka. Bydgoszcz: Wydawnictwo Homini, 2002.
• Evdokimov P. Szalona miłość Boga. Przeł. M. Kowalska. Seria Kościół Wschodni. Białystok: Bractwo Młodzieży Prawosławnej w Polsce, 2001.
• Leloup J.-Y. Hezychazm. Zapomniana tradycja modlitewna. Przeł. H. Sobieraj. Seria Religie i Kościoły. Kraków: Znak, 1996.
• Lubac H. de. Dramat humanizmu ateistycznego. Przeł. A. Ziernicki. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2004.
• Sołowjow W. Wybór pism. T. 3. Poznań: „W drodze” – Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów, 1988.
• Szestow L. Dostojewski i Nietzsche. Filozofia tragedii. Przeł. C. Wodziński. Warszawa: Czytelnik, 1987.

Identifiers

DOI

10.26881/SRG.2017.4.15

EISSN

2392-3644

ISSN

2449-6715