Polityka gospodarcza Polski w okresie zaburzeń finansowych i przemian strukturalnych w gospodarce europejskiej i światowej

• Authors: Michalski Ryszard

Title variants

EN

Poland’s Economic Policy in the Period of Financial Turbulences and Structural Changes in the European and World’s Economies

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Druga dekada XXI wieku to okres ostrych zaburzeń finansowych oraz istotnych przemian strukturalnych w gospodarce europejskiej i światowej. W gospodarkach wielu krajów utrzymywały się tendencje stagnacyjne w połączeniu z tzw. lowflation a nawet deflacją. Po globalnym kryzysie finansowym i ekonomicznym lat 2008-2009 i kryzysie strefy euro lat 2010-2013 pojawiła się groźba trzeciej rundy kryzysu światowego, tym razem obejmującego głównie państwa „wschodzących rynków” i rozwijające się. Kryzys europejskiej unii walutowej wymusił nieortodoksyjne działania władz i organów Unii Europejskiej, zwłaszcza Europejskiego Banku Centralnego, spowodował zasadnicze przeorientowanie polityki gospodarczej państw strefy euro i przede wszystkim zapoczątkował szereg istotnych zmian organizacyjno-regulacyjnych, których wprowadzanie potrwa przez najbliższe kilka lat. Polska polityka gospodarcza w małym stopniu dostosowywała się do zachodzących w świecie zmian, koncentrując się na kwestiach wewnętrznych. Dzięki dużej redukcji deficytu sektora finansów publicznych, głównie za sprawą ograniczenia wydatków budżetowych, w połowie 2015 roku udało się zakończyć procedurę nadmiernego deficytu po sześciu latach jej obowiązywania. Wciąż otwarta pozostaje kwestia reformy systemu podatkowego, który jest mocno przestarzały, pełen niespójności i luk. W ostatnich latach zarysowuje się tendencja do wzrostu znaczenia polityki fiskalnej, mimo kłopotów rządu z utrzymaniem dyscypliny budżetowej kraju. Dla realizacji ambitnych obietnic wyborczych roku 2015, oznaczających de facto odejście od polityki zaciskania pasa, kwestia zasadniczej reformy i podwyższenia podatków – z wyjątkiem pośrednich – staje się coraz bardziej ewidentna. Z kolei polityka pieniężna mocno traci na efektywności tak ze względu na ewidentne błędy jej autorów, jak i na fakt, że od lat nie potrafi sobie poradzić z sytuacją ogólnej nadpłynności systemu bankowego. Wymaga to nie tylko zmian instytucjonalnych, ale i przewartościowania samej koncepcji polityki monetarnej i jej głównego celu. W najbliższych latach przed polskimi władzami staje ważne zadanie ograniczenia skali nierównowagi tak wewnętrznej, jak zewnętrznej i tym samym zmniejszenia stopnia uzależnienia naszego kraju od napływu oszczędności zagranicznych.

EN

The second decade of the XXI century is a period of sharp financial turbulences and substantial changes in the world’s and European Union’s economies. In many countries, stagnant tendencies persist in conjunction with the so-called lowfl ation, and even defl ation. Aft er the global financial and economic crisis of 2008-2009 and the turmoil of the euro area in the years 2010-2013, there is a danger of the third round of crisis, this time touching mainly upon emerging markets and developing countries. The Economic and Monetary Union’s crisis has brought about unorthodox actions of the European Union’s authorities and organs, especially of the European Central Bank, reoriented thoroughly the European economic policy and caused launching of organisational and regulatory changes which will be implemented within a few next years. The Polish fiscal and monetary policy has to a lesser extent adjusted to the global changes, being focused on domestic issues. Thanks to the fall in the deficit, mainly due to budgetary expenditures mitigation, it was possible in the mid-2015 to close down the Excessive Defi cit Procedure having been valid for previous six years. Nevertheless, there is still open the question of tax system overhaul because the present Polish taxation is quite outdated, full of inconsistences and loopholes. In the last years, the role of fiscal policy has been on rise despite the government’s problems with maintaining the budgetary discipline. To fulfil ambitious election promises of the year 2015, which have de facto meant an abandonment of fi scal consolidation, an evident need arises to reform entirely the tax system and to increase taxes, except for indirect ones. On the other hand, the monetary policy is losing its efficacy not only because of obvious mistakes of policy makers but also due to the persistence of over-liquidity in the home banking system. It requires not only institutional changes but also an essential reorientation of the monetary policy’s concept and main objective. In the years to come, the state authorities must diminish the scale of internal and external disequilibria and this way to alleviate the dependence of Poland on foreign savings.

Keywords

PL

kryzys strefy euro; konsolidacja fiskalna; poluzowanie ilościowe; deficyt i dług publiczny; policy mix; nierównowaga płatnicza; zadłużenie zagraniczne

EN

crisis of the euro area; fiscal consolidation; quantitative easing; public deficit and debt; policy mix; balance of payments disequilibrium; foreign debt

• Publisher: Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
• Journal: Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula
• Year: 2016
• Issue: 3(49)
• Pages: 14-32

Contributors

author

Michalski Ryszard

• Akademia Finansów i Biznesu Vistula. Wydział Biznesu i Stosunków Międzynarodowych

References

• Albiński P., Polański Z. (red.) (2015), Dylematy polityki makroekonomicznej w warunkach kryzysu zadłużeniowego w Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Michalski R. (2015), Polska polityka pieniężna w roku 2014 – déjà vue „Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula”, nr 43(5).
• Michalski R., Sawicki J., Błaszczuk D.J., Prandecki K. (2015), W stronę zrównoważonego rozwoju, AFiBV, Warszawa.
• Sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej na rok 2013 (2014), NBP/RPP, Warszawa.
• Wieloletni plan finansowy państwa na lata 2016-2019 (2016), Rada Ministrów, Warszawa.
• World Economic Outlook (2016), Too Slow for Too Long, IMF, Washington.