Rozwój korporacji transnarodowych na świecie: szanse i zagrożenia

• Authors: Alexandra Nicula , Amalia Nicula

Title variants

EN

Development of transnational corporations in the world: opportunities and threats

RU

Развитие транснациональных корпораций в мире: возможности и опасения

• Languages of publication: PL EN RU

Abstracts

PL

W warunkach globalizacji gospodarki światowej coraz większą rolę zaczynają odgrywać korporacje transnarodowe (KTN), jako przedsiębiorstwa działajace w wymiarze międzynarodowym i lokujące kapitał na rynkach zagranicznych. Poprzez fuzje i przejęcia tego typu jednostki rozwijają się niezmiernie szybko, osiągając czasami wyniki finansowe przekraczające wartości dochodu narodowego państw nisko lub średniorozwiniętych. Mówi się nawet, że wpływ na kształt stanowionej obecnie polityki w większym stopniu zależy od decyzji zarządzających korporacjami aniżeli decyzji rządów. Jednym z widocznych aspektów funkcjonowania KTN jest dynamiczny rozwój handlu i transfer inwestycji zagranicznych, który zmienia strukturę bilansu płatniczego krajów uprzemysłowionych i niskorozwiniętych, uzależniając te drugie od bogatych partnerów. Celem artykułu jest określenie roli korporacji transnarodowych w gospodarce światowej, wskazanie korzyści i niekorzyści związanych z funcjonowaniem tego typu podmiotów, jak również próba oceny szans i zagrożeń dla rozwoju zglobalizowanego świata w warunkach prymatu wielkich przedsiebiorstw. Praktycznym wymiarem publikacji jest zaprezentowanie działalności wybranych KTN. Autorzy chcieli w ten sposób pokazać pozytywne i negatywne aspekty ich funkcjonowania i dać czytelnikowi możliwość wyrobienia własnych poglądów.

EN

Transnational corporations (TNCs) are incorporated or unincorporated enterprises comprising parent enterprises and their foreign affiliates. Transnational Corporations exert a great deal of power in the globalized world economy. Many corporations are richer and more powerful than the states that seek to regulate them. Through mergers and acquisitions corporations have been growing very rapidly and some of the largest TNCs now have annual profits exceeding the GDPs of many low and medium income countries. TNCs dominate the global economy and exert their influence over global policymaking. Worldwide companies start the trend in many domains having a big range of competitors. Trade is an important development tool. Trade between developing and industrialized countries has expanded and borrowing from rich countries to the poor areas of this world increased. The links between these differing groups of economies intensified subsequently and made these two groups increasingly dependent from each other. TNCs based their activity around this idea. In this paper, we try to emphasize the role of the TNCs in the worldwide economy, the advantages and disadvantages these corporations bring to the countries they activate in and even to the entire world and what effect they have on globalization. Some opportunities and threats of TNS activity are presented, exemplifying through some well known corporations which succeded in this competitive world. The authors wanted in this way to show the positive and negative aspects of their performance and give the reader the opportunity to develop the own opinion.

RU

В условиях глобализации мировой экономики всё большую роль начинают играть транснациональные корпорации (ТНК), выступающие в качестве предприятий международного значения и размещающее свой капитал на внешних рынках. Благодаря объединению и подчинению себе подобного рода единиц, они развиваются очень быстрыми темпами, достигая иногда финансовых результатов, превышающих размер национального дохода низко или среднеразвитых государств. Считается даже, что влияние на процессы проводимой в настоящее время политики в большей степени зависит от решений управляющих корпорациями, чем от решений правительств. Одним из заметных видов функционирования ТНК является динамичное развитие торговли и трансферт заграничных инвестиций, который изменяет структуру платёжного баланса индустриализированных и низко-развитых стран, что влияет на зависимость беднейших партнёров от богатых. Целью статьи является определение роли транснациональных корпораций в мировой экономике, представление положительных и отрицательных сторон, связанных с функционированием подобного рода субъектов, а также попытка оценки возможностей и опасений для развития глобализации мира в условиях примата больших предприятий. Практическим значением публикации является представление деятельности некоторых ТНК. Авторы хотели таким образом показать положительные и отрицательные стороны их функционирования и дать читателю возможность сформировать собственные взгляды на данную тему.

Keywords

PL

korporacje transnarodowe; rola; konkurencja; globalizacja; handel; korzyści; niekorzyści; szanse; zagrożenia

EN

transantional corporations; role; competition; globalization; trade; advantages; disadvantages; opportunities; threats

RU

транснациональные корпорации; роль; конкуренция; глобализация; торговля; преимущества; недостатки; возможности; угрозы

• Publisher: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Staszica w Pile
• Journal: Progress in Economic Sciences
• Year: 2015
• Volume: 2
• Pages: 293-310

Contributors

author

Alexandra Nicula

• „1 Decembrie 1918” University of Alba Iulia

author

Amalia Nicula

• „1 Decembrie 1918” University of Alba Iulia

References

• ALTENBURG T., 2000. Linkages and Spill-overs between Transnational Corporations and Small and Medium-Sized Enterprises in Developing Countries – Opportunities and Policies, Reports and Working Papers, No. 5, Berlin.
• ANANTHAKRISHNAN A., 2007. The allure of the Transnational: Notes on Some Aspects of the Political Economy of Water in India, Cultural Anthropology, No. 4, pp. 640–658.
• BARTLETT Ch.A., Doz Y., HEDLUND G. (eds.), 2013. Managing the Global Firm (RLE International Business), Routledge, Abingdon-Oxon.
• BORNSCHIER V., 2004. Transnational Corporations and Economic Development in Developing Countries, Assessing the Effect of Foreign Direct Investment on Economic Growth in Developing Countries with an Extended Solow Model, Soziologischen Institut der Universität Zürich Philosophische Fakultät, Zürich.
• BOYD C., 2011. The Nestle´ Infant Formula Controversy and a Strange Web of Subsequent Business Scandals, Journal of Business Ethics, Vol. 105, No. 3, pp. 283-293.
• CHRISTOPHER A. B., Doz Y., HEDLUND G., 2013, Managing the Global Firm (RLE International Business), Routledge, Oxon, https://books.google.pl/ [access date: 28.05.2015].
• Donald J. L., 1983. Performance of Transnational Corporations in Less Developed Countries, Palgrave Macmillan Journals, Vol. 14, No. 1, pp.15-33.
• European Commission, 2003. Transnational corporations and developing countries: big business, poor peoples, The Courier ACP-EU, No. 196, Brussels.
• FAO, 2003. Trade reforms and food security, Conceptualizing the linkages, Commodity Policy and Projections Service, Commodities and Trade Division, Rome.
• Greer J., Singh K., 2000. A Brief History of Transnational Corporations, Corpwatch, https://www.globalpolicy.org/empire/47068-a-brief-history-of-transnational-corporations.html [access date: 12.05.2015].
• Herkenrath M., Volker Bornschier V., 2003. Transnational Corporations in World Development – Still the Same Harmful Effects in an Increasingly Globalized World Economy?, Journal of world-systems research, No. 9(1), pp. 105-139.
• http://www.samsungcnt.com/EN/cnt/index.do
• Jenkins R., 2013. Transnational Corporations and Uneven Development, the internationalization of capital and the third world, Routledge Publishing, Abingdon-Oxon.
• Johnson G., Scholes K., Whittington R. (eds.), 2008. Exploring Corporate Strategy: Text and Cases, Pearson Education Limited, Harlow-Essex.
• Kirkpatrick C., Nixson F., 1981. Transnational Corporations and Economic Development, The Journal of Modern African Studies, Vol. 19, No. 3, pp. 367-399.
• Korten D., 2001. When Corporations Rule the World (second edition), Berrett-Koehler Publishers, Oakland.
• Loukakou M. D., Membe N. B., 2012. Product standardization and adaptation in International Marketing. A case of McDonalds, University West, http://hv.diva-portal.org/smash/get/diva2:543563/FULLTEXT01.pdf [access date: 25.05.2015].
• Saltman K. J., 2004 Coca-Cola’s Global Lessons: From Education for Corporate Globalization to Education for Global Justice, Teacher Education Quarterly, Vol. 31, pp. 155-172.
• Stichele M.V. (1998), Towards a World Transnationals' Organisation?, WTO Booklet Series 3, 30 April.
• Weissbrodt D, Kruger M., 2003. Norms on the Responsibilities of Transnational Corporations and Other Business Enterprises with Regard to Human Rights, American Society of International Law, Vol. 97, No. 4, pp. 901-922.

Identifiers

DOI

10.14595/PES/02/020