Czy prawda zawsze jest piękna, czyli, jak wartości estetyczne mogą stać się przeszkodą epistemologiczną

• Authors: Łata Magdalena , Łukasik Andrzej

Title variants

EN

Is Truth Always Beautiful, That Is, How Aesthetic Values Can Become an Epistemological Obstacle

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono główne funkcje wartości estetycznych (piękna, prostoty, symetrii) w procesie formułowania, oceny i akceptacji teorii naukowych w pracy fizyków: 1) motywują one do podejmowania badań naukowych; 2) pełnią rolę heurystyczną, która umożliwia wybór kierunków poszukiwań nowej teorii; 3) stanowią kryterium wyboru między równoważnym empirycznie teoriami wobec braku świadectw empirycznych i 4) stanowią niekiedy przeszkodę epistemologiczną. Podstawowa teza pracy głosi, że wartości estetyczne oprócz funkcji pozytywnych, pełnią również w nauce rolę negatywną utrudniając akceptację nowych teorii lub prowadzą do nieefektywnych poszukiwań. Zbyt wielka waga przykładana do estetycznej strony teorii może stanowić zagrożenie dla obiektywności poznania naukowego.

Keywords

PL

piękno; symetria; prostota; prawda; przeszkoda epistemologiczna; pozaempiryczne kryteria oceny teorii

• Publisher: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne
• Year: 2020
• Volume: 8/2
• Pages: 115-134

Contributors

author

Łata Magdalena

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Historyczny, Interdyscyplinarne Humanistyczne Studia Doktoranckie, ul. Nowy Świat 69, 00-001 Warszawa.

author

Łukasik Andrzej

• Katedra Ontologii i Epistemologii, Instytut Filozofii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, pl. Marii Curie-Skłodowskiej 5, 20-031 Lublin.