„BIEDA (Z TĄ POLSKĄ)”. PROSTACY I MIESZCZANIE: MODERNIZACYJNA NATURALIZACJA I NORMALIZACJA PERYFERYJNYCH NIERÓWNOŚCI1

• Authors: Kubiak Adam

Title variants

EN

“TROUBLE (WITH POLAND)”. MUGGINS AND BURGHERS: MODERN NATURALIZATION AND STANDARDIZATION OF PERIPHERAL INEQUALITIES

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The paper presents the question of the urban narration in contemporary Poland interpreted as an anachronistic form of the naturalization and normalization of social and symbolic inequalities created after the transformations of 1989. That subject being one of the very import elements of the self-image of local, subordinated elites, while strongly present in journalism, remains also very problematic. Uncertainty over the role and shape of this class in Poland in a historical context was (and still is) fiercely contested. Where important elements of such controversies are its forms, from „lord-ship”, derived from gentry imaginations, through the politics and heritage of emanci-pation in the Polish Peoples’ Republic, and modern serious existential uncertainty associated with the decomposition of the traditional formulas „bourgeois” and „third state”. This paper offers a proposition for the reinterpretation of the contemporary „bourgeois tale” in the context of the „post-communist narration”, which, often seen as seemingly antagonistic, are, as the paper's argument stands, closely connected ele-ments of a modernization strategy reconstructing anachronistic peripheral inequality in new, globalized conditions.

Keywords

EN

inequalities; transformation; burghers; middle-class; social change; post-communism; narration

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Polityka i Społeczeństwo
• Year: 2017
• Issue: 3(15)
• Pages: 95-112 (18)

Contributors

author

Kubiak Adam

• Instytut Filozofii Uniwersytetu Rzeszowskiego, al. Rejtana 16c, 35-959 Rzeszów, adres e-mail: [e-mail]

References

• Bohuszewicz P. 2011, Pożytki z prawicowego neosarmatyzmu. (Nie-prawicowa) obrona Krzysztofa Koehlera [w:] Przeszłość we współczesnej narracji kulturowej. Studia i szkice kulturoznawcze, red. P. Biliński, t. 1, Wyd. UJ, Kraków.
• Böröcz J. 2006, Goodness Is Elsewhere: The Rule of European Difference, „Comparative Studies in Society and History”, 48(1) styczeń, s. 110–138.
• Böröcz J. 2011, European Integration: Global Strategy for Waning Powers. „Perspectives on Europe”, 41(1) s. 35–39.
• Böröcz J. 2012, Hungary in the European Union: „Catching Up”, Forever, „Economic & Political Weekly”, XLVII(23) s. 22–25.
• Böröcz J., Kovács M. (red.) 2001, Empire's New Clothes. Unveiling EU Enlargement, Central European Review Ltd., UK (e-book).
• Bourdieu P. 2007, Szkic teorii praktyki. Poprzedzony trzema studiami na temat etnologii Kabylów, tł. W. Kroker, Wyd. Marek Derewiecki, Kęty.
• Bourdieu P., Wacquant L.J.D. 2001, NeoLiberal NewSpeak: Notes on the new planetary vulgate, “Radical Philosophy”, 105, s. 2–5
• Buchowski M. 2006, The Specter of Orientalism in Europe: From Exotic Other to Stig-matized Brother, “Anthropological Quarterly”, 79(3), s. 463–482.
• Chałasiński J. 1946, Społeczna genealogia inteligencji polskiej, Czytelnik, Warszawa.
• Domański H. 2000, Hierarchie i bariery społecznego awansu w Polsce w latach dziewięćdziesiątych, Wyd. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Domański R.S. 1993, Kapitał ludzki i wzrost gospodarczy, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Domański R.S. 2000, Kapitał ludzki, podział pracy i konkurencyjność, „Gospodarka Narodowa”, nr 7–8.
• Dunn E. 2008, Prywatyzując Polskę. O bobofrutach, wielkim biznesie i restrukturyzacji pracy, tł. P. Sadura, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Foucault M. 1977, Archeologia wiedzy, tł. A. Siemek, PIW, Warszawa.
• Grabowska M. 2003, Podział postkomunistyczny. Społeczne podstawy polityki w Polsce po 1989 roku, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa.
• Kiossev A. 1999, Notes on the Self-colonising Cultures [w:] B. Pejic, D. Elliot (red.) After the Wall. Art and Culture in post-Communist Europe, Stockholm, http://www. kultura.bg/media/my_html/biblioteka/bgvntgrd/e_ak.htm (dostęp 20.05.2017).
• Kiossev A. (NA), Self-Colonizing Metaphor, http://monumenttotransformation.org/atlas-of-transformation/html/s/self-colonization/the-self-colonizing-metaphor-alexander-kiossev.html (dostęp 20.05.2017).
• Klein N. 2008, Doktryna szoku. Jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i kryzysy społeczne, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, Warszawa.
• Kubiak A. 2013, W drodze do „widmowej ortodoksji”. Wewnętrzność i zewnętrzność herezji wobec ortodoksyjności, „The Polish Journal of The Arts and Culture”, numer specjalny: Czy herezje sa twórcze, t. 1 5(2), s. 37–47
• Kubiak A. 2015, Rzeczy mniejsze. Dysformia i fiasko: semi-peryferyjne formy kultury, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Kubicki P. 2011, Nowi mieszczanie w nowej Polsce, Instytut Obywatelski, Kraków.
• Kubicki P. 2011a, Nowi mieszczanie – nowi aktorzy na miejskiej scenie, „Przegląd Socjologiczny” 60(2–3), s. 203–227.
• Kubicki P. 2016, Wynajdywanie miejskości. Polska kwestia miejska z perspektywy długiego trwania, Nomos, Kraków.
• Kula W. 1983, Historia, zacofanie, rozwój, Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, Warszawa.
• Kuroń J. 2010, Nadzieja i rozczarowanie. Pisma polityczne 1989–2004, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa.
• LaCapra D. 2001, Writting history. Writting trauma, JHU Press.
• Latour B. 2010, Splatając na nowo to, co społeczne: wprowadzenie do teorii aktora-sieci, tł. A. Derra, K. Abriszewski, Universitas, Kraków.
• Latour B. 2011, Nigdy nie byliśmy nowocześni. Studium z antropologii symetrycznej, tł. M. Gdula, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Leder A. 2014, Prześniona rewolucja, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Leder A. 2014a, Sprawa doświadczeń, czyli odpowiedź Pospiszylowi i Sowie, „Praktyka Teoretyczna”, 1(11), http://www.praktykateoretyczna.pl/PT_nr11_2014_Socjologia _literatury/10.Leder.pdf (dostęp 10.01.2017).
• Leszczyński A. 2013, Skok w nowoczesność. Polityka wzrostu w krajach peryferyjnych 1943–1980, wyd. Instytut Studiów Politycznych PAN i Krytyka Polityczna, Warszawa.
• Leszczyński A. 2013a, Chłopi swoich panów (wywiad z Michałem Kropczyńskim), http://wyborcza.pl/alehistoria/1,134744,14840914,Chlopi_swoich_panow.html (dostęp 10.01.2017).
• Małowist M. 2007, Wschód a Zachód Europy XIII–XVI wiek. Konfrontacja struktur społeczno-gospodarczych, Warszawa.
• Nowak A.W. 2011, Europejska nowoczesność i jej wyparte konstytuujące „zewnętrze”, „Nowa Krytyka. Czasopismo filozoficzne”, nr 26/27.
• Nowak A.W. 2011a, Trudna półperyferyjna moderność, https://www.academia.edu/ 3660915/TRUDNA_POLPERYFERYJNA_MODERNOSC (dostęp 10.01.2017).
• Ossowska M. 1956, Moralność mieszczańska, Zakład im. Ossolińskich we Wrocławiu, Wrocław.
• Ost D. 2007, Klęska Solidarności, tł. H. Jankowska, Muza S.A., Warszawa 2007.
• Pacholski A. 2012, Jak Polak zhańbił Polaka, czyli niewolnictwo po polsku, http://wybor cza.pl/magazyn/1,127532,12346425,Jak_Polak_zhanbil_Polaka__czyli_niewolnictwo_po_polsku.html (dostęp 10.01.2017).
• Ricoeur P. 2008, Czas i opowieść, tł. M. Frankiewicz, J. Jakubowski, U. Zbrzeźniak, t. 1–3, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Skórczewski D. 2013, Teoria – literatura – dyskurs. Pejzaż postkolonialny, Wyd. KUL, Lublin.
• Smoczyński R., Zarycki T. 2016, Totem inteligencki. Arystokracja, szlachta i ziemiaństwo w polskiej przestrzeni społecznej, Scholar, Warszawa.
• Sosnowska A. 2004, Zrozumieć zacofanie. Spory historyków o Europę Wschodnią (1947– 1994), Wyd. Trio, Warszawa.
• Sowa J. 2011, Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą, Universitas, Kraków.
• Sowa J. 2015, Inna Rzeczpospolita jest możliwa! Widma przeszłości wizje przeszłości, WAB, Warszawa.
• Springer F. 2013, Wanna z kolumnadą. Reportaże o polskiej przestrzeni, posłowie A. Stasiuk, Wyd. „Czarne”, Wołowiec.
• Staniszkis J. 2000, Postkomunistyczne państwo. W poszukiwaniu tożsamości, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Staniszkis J. 2001, Postkomunizm. Próba opisu, wyd. słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
• Szkudlarek T. 2007, Edukacja i konstruowanie społecznych nierówności [w:] J. Klebaniuk (red.), Fenomen nierówności społecznych, ENETEIA, Wyd. Psychologii i Kultury, Warszawa.
• Terlouw C.P. 1993, The Elusive Semiperiphery: A Critical Examination of the Concept Semiperiphery, „International Journal of Comparative Sociology”, marzec, nr 34, s. 87–102.
• Wallerstein I. 2007, Analiza systemów-światów. Wprowadzenie, tł. K. Gawlicz, M. Star-nawski, Wyd. Akademickie Dialog, Warszawa.
• Zarycki T. 2008, Kapitał kulturowy. Inteligencja w Polsce i w Rosji, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Zarycki T. 2009, Ku socjologicznej analizie dyskursu elit peryferyjnych [w:] M. Zahorska, E. Nasalska (red.), Wartości, polityka, społeczeństwo, Wyd. Naukowe Scholar. Warszawa, s. 169–181.
• Zarycki T. 2010, Peryferie: Nowe ujęcia relacji centro-peryferyjnych, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa.
• Zarycki T. 2014, Ideologies of Eastness in Central and Eastern Europe, Routledge, Londyn–NY.
• Zarycki T. 2015, Napomnienia strażnika inteligenckich wartości. O Prześnionej rewo-lucji Andrzeja Ledera jako manifeście inteligenckiej hegemonii, „ResPublica” 2(220), http://www.iss.uw.edu.pl/zarycki/pdf/kontrLeder.pdf (dostęp 20.05.2017).

Identifiers

DOI

10.15584/polispol.2017.3.7