Ekonomiczne konsekwencje zmian systemu emerytalnego dla budżetu państwa w latach 2000–2010

• Authors: Ewa Gubernat

Title variants

EN

The economic consequences of changes in the pension system for the state budget in 2000–2010

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

System emerytalny jest postrzegany jako ważny element funkcjonowania społeczeństwa. Jednocześnie to jeden z najważniejszych czynników określających kondycję finansów publicznych, które przez ostatnie lata pozostawały w nierównowadze i stan ten się nadal pogłębia. Podstawowym problemem dla finansów publicznych związanym z systemem emerytalnym jest łączny wolumen transferów przeznaczanych na świadczenia emerytalne oraz sposób ich finansowania. Bezpośredni wpływ systemu ubezpieczeń społecznych na sytuację finansów publicznych jest wywierany między innymi przez nieustanną potrzebę dotowania instytucji ubezpieczeń społecznych ze środków publicznych. W konsekwencji niedobór środków, szczególnie w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który realizuje wypłaty świadczeń w ramach systemu repartycyjnego, musiał pokrywać budżet państwa, co przyczyniło się do wzrostu obciążeń finansów publicznych. Dofinansowanie sytemu emerytalnego z budżetu państwa obejmuje dwa główne źródła: dotację budżetową oraz refundację składek. Przekazywana do systemu emerytalnego dotacja ewidencjonowana jest jako wydatek budżetowy, którego pokrycie stanowią podatkowe dochody budżetowe. Tym samym stanowi istotny przychód Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz wpływa na poziom deficytu budżetowego. Do końca 2003 roku refundacja składek przekazywanych do otwartych funduszy emerytalnych była traktowana jako wydatek budżetu państwa i ewidencjonowana w pozycji udzielonych dotacji z budżetu państwa. Począwszy od 2004 roku nastąpiła zmiana, a refundacja składek do filaru kapitałowego jest finansowana z przychodów z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa, stanowiącej rozchód budżetu państwa. Dzięki temu nie wpływa na wzrost deficytu budżetowego. Księgowanie części środków wydatkowanych na reformę systemu ubezpieczeń społecznych jako rozchodów budżetowych skutkuje uzyskiwaniem nieprawdziwej informacji o rzeczywistym stanie budżetu państwa na każdy rok budżetowy. Powoduje to zaniżanie wielkości wykazywanego deficytu budżetowego.

Keywords

PL

deficyt budżetowy; system emerytalny; refundacja składek

• Publisher: Wydział Zarządzania - Uniwersytet Gdański
• Journal: Zarządzanie i Finanse
• Year: 2013
• Volume: 2
• Issue: 3
• Pages: 110-121

Contributors

author

Ewa Gubernat

• Dr, Katedra Finansów, Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, 53–345 Wrocław, ul. Komandorska 118/12

References

• 1.Baran B. (2006), Wpływ reformy emerytalnej na kształtowanie się wielkości długu publicznego oraz deficytu sektora finansów publicznych w Polsce, [w:] Finanse publiczne w warunkach akcesji do Unii Europejskiej, Patrzałek L. (red.), Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wro-cław.
• 2. Kosek-Wojnar M., Surówka K. (2011), Sytuacja finansowa jst w Polsce w warunkach kryzysu sektora finansów publicznych, [w:] Nowe zarządzanie finansami publicznymi w warunkach kryzysu, Owsiak S. (red.), Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• 3. Marchewka-Bartkowiak K. (2010), Problem redefinicji długu publicznego w UE oraz w Polsce, Seminarium Naukowe NBP, Warszawa 14.09.2010.
• 4. Marczuk B. (2009), Ile pieniędzy brakuje w ZUS?, Komentarz Instytutu Sobieskiego nr 50 z dnia 12 października.
• 5. Orczyk J. (2005), Polityka społeczna – uwarunkowania i cele, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• 6. Pomorska A. (2007), Główne uwarunkowania procesu racjonalizacji wydatków publicznych, [w:] Uwarunkowania i bariery w procesie naprawy finansów publicznych, Głuchowski J., Pomorska A., Szołno-Koguc J., (red.), Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
• 7. Ustawa z dnia 25 czerwca 1997 r. o wykorzystaniu wpływów z prywatyzacji części mienia Skarbu Państwa na cele związane z reformą systemu ubezpieczeń społecznych, Dz. U. Nr 106, poz. 673 z późn. zm.
• 8. Sprawozdania z wykonania budżetu państwa za lata 2000–2010.
• 9. www.mf.gov.pl