Rozwój tłumaczenia napisowego w Polsce w latach 1931–1939

• Authors: Plewa Elżbieta

Title variants

EN

The development of subtitling in Poland in 1931–1939

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Text translation in films, contrary to frequently quoted opinions, did not start with the introduction of sound in films – which occurred in Poland in the 1929/30 cinema season. Prior to that, in the silent cinema period, title cards were a tried and tested way of delivering content to the viewer. And these silent movies’ intertitles were translated. Copies of various foreign films with Polish title cards have even been preserved instead of with the original wording. Imitating title cards for silent films, subtitles began to appear in films with sound and dialogue. These were “inserted subtitles” – between scene edits. The next way of presenting a subtitle was the in-image subtitle, which began modern film subtitling. This article concerns the subtitling of films in Poland in 1931–1939. It endeavours to show the development of Polish film text translation in its initial phase. The article contains previously unpublished pictures of subtitles for films from the discussed period, which come from original archival research.

Keywords

EN

film translation; the in-image subtitle; narrative and dialogue subtitles; dubbing; versioning

• Publisher: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
• Journal: Studia Translatorica
• Year: 2019
• Issue: 10
• Pages: 135-145

Contributors

author

Plewa Elżbieta

• Uniwersytet Warszawski / Polska

References

• Armatys, Leszek (1983). „Początki kina dźwiękowego w Polsce”. W: KINO [5]. S. 17–22.
• B. (1930). „Paramount nakręca w Paryżu dźwiękowce w języku francuskim. Kiedy amerykanie zaczną produkować u nas filmy mówione po polsku?”. W: KINO [7]. S. 3.
• b.a.6 (1930a). „Jak się robi Niebezpieczny romans”. W: KINO [15]. S. 3.
• b.a. (1930b). „Polska produkcja Paramountu”. W: KINO [14]. S. 11.
• b.a. (1930c). „Filmowa wieża Babel”. W: KINO [3]. S. 9.
• b.a. (1930d). „Gwiazdy amerykańskie przemówią z ekranu po polsku”. W: KINO [27]. S. 3.
• Belczyk, Arkadiusz (2007). Tłumaczenie filmów. Wilkowice.
• Brun, Leon (1930), „Rewolucja talkiesów i kontrrewolucja publiczności”. W: KINO [25]. S. 3.
• Dolny, Zbigniew (2012). Historia polskiego dubbingu. T. 1. Gdańsk.
• Garncarz, Joseph (2006). „Untertitel, Sprachversion, Synchronisation: Die Suche nach dem optimalen Übersetzungsverfahren“. W: Distelmeyer, J. (red.) Babylon in Film Europa: Mehrsprachen-Versionen der 1930er Jahre. München. S. 9–18.
• Halberda, Marek (1983). „Polskie filmy made of Paramount”. W: KINO [5]. S. 22–25.
• Hanusz, T. Z. (1930). „W wieży Babel pod Paryżem”. W: KINO [25]. S. 6.
• Hendrykowski, Marek (1994). Słownik terminów filmowych. Poznań.
• Irzykowski, Karol (1930). „Co myślę o filmach dźwiękowych?”. W: KINO [2]. S. 2.
• Kw. (1930). „Dookoła Niebezpiecznego romansu”. W: KINO [24]. S. 3.
• Lem, Jerzy (1932). „Filmy dobre i złe w roku 1931”. W: KINO [1]. S. 8.
• Lexikon der Filmbegriffe (2016). http://filmlexikon.uni-kiel.de/ (dostęp 17.10.2016 r.).
• Lubelski, Tadeusz/ Sowińska Iwona/ Syska Rafał, (2011). Kino Klasyczne. Kraków.
• Pitera, Zbigniew (1979). „Epopeja napisu filmowego”. W: Pitera, Z. (red.) Miłe kina początki. Warszawa. S. 45–74.
• Plewa, Elżbieta (2015). Układy translacji audiowizualnych. Warszawa (http://www.sn.iksi.uw.edu.pl/documents/7732735/0/SN+28+Elzbieta+Plewa+Uk%C5%82ady+translacji+audiowizualnych.pdf, dostęp 19.12.2016 r.).
• Plewa, Elżbieta (2018). „Początki tłumaczenia filmowego w Polsce”. W: Sulikowski, P./ Sulikowska, A. / Lesner, E. (red.) Translation Landscapes – Internationale Schriften zur Übersetzungswissenschaft. T. 2. Hamburg. S. 217–237.
• Plewa, Elżbieta (2019). „Polskie tłumaczenie napisowe w 1930”. W: Szczęsny, A. (red.) Między oryginałem a przekładem 25 (44). S. 50–63.
• Sowińska, Iwona (2001). „Przełom dźwiękowy”. W: Lubelski, T./ Sowińska, I./ Syska, R. (red.) Kino Klasyczne. Kraków. S. 19–72.
• Wahl, Chris (2005). Das Sprechen des Spielfilms. Trier.
• Zdzitowiecki, W. (1930). „Pierwszy dzień przed mikrofonem. Narodziny polskiego filmu mówionego w Paryżu”. W: KINO [18]. S. 11.

Identifiers

DOI

10.23817/strans.10-9