Z warsztatu paleoslawisty-tłumacza: polskojęzyczne pomoce naukowe i opracowania leksykograficzne

• Authors: Agata Kawecka , Ivan Petrov , Małgorzata Skowronek

Title variants

RU

Из творческой лаборатории палеослависта-переводчика: польскоязычные научные пособия и лексикографические работы

EN

From the Palaeoslavist-Interpreter’s Workshop: Polish Language Teaching Aids and Lexicographical Studies

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł zawiera komentowany przegląd wydanych w Polsce podręczników, samouczków i gramatyk do nauki języka staro-cerkiewno-słowiańskiego oraz opracowań leksykograficznych, stanowiących dowód refleksji naukowej nad językiem oraz kulturą kręgu Slavia Orthodoxa. W pierwszej części artykułu przedstawiono prace wykorzystywane w praktyce dydaktycznej szkół wyższych, szczegółowo omawiając niemal wszystkie pozycje wydane od początku XX w. – niezależnie od ich aktualnej dostępności i popularności. W drugiej części opisano kilkanaście publikacji słownikowych, leksykograficznych i leksykograficzno-encyklopedycznych. Analizie poddano różnorakie metodologie oraz dobór tekstów (np. teksty liturgiczne, teksty wybranych zabytków języka scs) i zjawisk źródłowych (obyczaje, rytuały itd.), stanowiących podstawę słowników, jak również specyfikę konstrukcji haseł i komentarz autorów poszczególnych edycji. Aneks artykułu stanowi wykaz bibliograficzny niemal 50 tytułów.

RU

Статья содержит комментированный обзор изданных в Польше учебников, самоучителей и грамматик для изучения старо-церковно-славянского языка, а также лексикографических работ, иллюстрирующих научный интерес к языку и культуре сферы Slavia Orthodoxa. В первой части статьи представлены публикации, используемые в дидактической деятельности высших учебных заведений, с подробным комментарием практически всех позиций, изданных с начала XX в. – независимо от их актуальной доступности и популярности. Во второй части описано несколько словарных, лексикографических и лексикографическо-энциклопедических публикаций. Проанализированы различные методологические подходы, способ выбора текстов (напр., литургические тексты, тексты избранных памятников старославянского языка) и культурных феноменов (обычаи, ритуалы и пр.), которые легли в основу словарей, а также специфика конструкции словарных статей и комментарий авторов конкретных изданий. В приложении к статье приводится библиографический список около 50 заглавий.

EN

The paper presents a commented review of published in Poland textbooks, self-study books of Old-Church-Slavonic and lexicographical studies, being an evidence of scientific reflection on language and culture of the Slavia Orthodoxa area. In the first part of the paper, there are presented studies (mainly textbooks) used in practice of teaching process in universities; neverthless of their current availability and popularity, almost all of the titles edited from the beginning of the 20th cent., are described. The second part is devoted to a detailed description of dictionaries, lexicographical studies, and various kinds of encyclopaedias. Different methodological approach, selection of source texts (liturgical ones, particular codices etc.) and cultural phenomena (customs, rituals etc.), being the data base for the studies, as well as specificity of entries’ construction and their authors’ commentary are presented and analyzed. The appendix is a register/list of almost 50 titles of translatory aids of both mentioned above groups.

Keywords

PL

słowniki i leksykony scs-polskie; przekład literacki; Slavia Orthodoxa

RU

старославянско-польские словари и лексиконы; литературный перевод; Slavia Orthodoxa

EN

Old-Bulgarian/Old-Church-Slavonic – Polish dictionaries and lexicons; literary translation; Slavia Orthodoxa

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2015
• Volume: 63
• Issue: 7: Słowianoznawstwo
• Pages: 147-175

Contributors

author

Agata Kawecka

• Uniwersytet Łódzki

author

Ivan Petrov

• Uniwersytet Łódzki

author

Małgorzata Skowronek

• Uniwersytet Łódzki

Identifiers

DOI

10.18290/rh.2015.63.7-9