Wpływ aktywności fizycznej na sprawność poznawczą osób starszych

• Authors: Pietsch Julia , Piskunowicz Małgorzata

Title variants

EN

Influence of physical activity on cognitive efficiency in older adults

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Coraz więcej prac sugeruje, że bycie aktywnym fizycznie wiąże się nie tylko ze zdrowiem fizycz­nym, ale również z wyższą sprawnością poznawczą w starzejącej się populacji. Aktywność fizyczna wydaje się wpływać na sprawność poznawczą osób starszych, zmniejszając ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera i choroby Parkinsona, która może przebiegać z otępieniem. Spowalnia progresję zarówno łagodnych zaburzeń poznawczych, jak i choroby Alzheimera czy choroby Parkinsona. Pozwala na poprawę jakości życia osób starszych, które dzięki regularnym ćwiczeniom uzyskują w testach oceniających sprawność poznawczą wyższe wyniki. Aktywność fizyczna ma również wpływ na polepszenie nastroju osób starszych oraz zwiększenie poziomu samodzielności w reali­zacji zadań życia codziennego. Pozytywne efekty podejmowania działań ruchowych obserwuje się zarówno u osób dotkniętych chorobami neurodegeneracyjnymi, jak i u zdrowych czy też u osób starszych, u których obniżenie sprawności poznawczej zachodzi w przebiegu starzenia fizjo­logicznego. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie koncepcji na temat wpływu aktywności fizycznej na sprawność poznawczą oraz przegląd aktualnych badań dotyczących związku między aktywnością fizyczną a sprawnością poznawczą wśród osób starszych, szczególnie tych dotknię­tych otępieniem lub łagodnymi zaburzeniami poznawczymi.

EN

A growing body of research suggests that being physically active is related not only with physical health but also with higher cognitive performance in the aging population. Physical activity seems to affect cognitive efficiency in older adults, reducing the risk of Alzheimer’s disease and Parkinson’s disease, which may be associated with dementia. It slows down the progression of mild cognitive impairment, but also of Alzheimer’s disease and Parkinson’s disease. Physical activity helps to improve the quality of life in older adults, who perform better on cognitive tests. It also evokes a better mood among the elderly and increases the level of self-reliance in the activities of daily living. Positive effects of physical activity are observed not only among subjects affected by neurodegenerative diseases but also in healthy older adults and in those with a cognitive decline as a result of physiological aging. The aim of the study is to present the concepts of the influence of physical activity on cognitive efficiency, as well as to discuss the present research on the association between physical activity and cognitive agility among the elderly, especially those with dementia or mild cognitive impairment.

Keywords

PL

aktywność fizyczna; pomyślne starzenie się; procesy poznawcze

EN

physical activity; satisfactory aging; cognitive processes

• Publisher: Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Journal: Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Year: 2018
• Volume: 62
• Pages: 51-61

Dates

online

2018-09-20

Contributors

author

Pietsch Julia

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

author

Piskunowicz Małgorzata

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

References

• Antunes, H.K., Santos-Galduroz, R.F., De Aquino Lemos, V., Bueno, O.F., Rzezak, P., de Santana, M.G., De Mello, M.T. (2015). The influence of physical exercise and leisure activity on neuropsychological functioning in older adults. Age, 37(4), 9815, doi: 10.1007/s11357-015-9815-8.
• Baker, L.D., Frank, L.L., Foster-Schubert, K., Green, P.S., Wilkinson, C.W., McTiernan, A., Plymate, S.R., Fishel, M.A., Watson, G.S., Cholerton, B.A., Duncan, G.E., Mehta, P.D., Craft, S. (2010). Effects of aerobic exercise on mild cognitive impairment: a controlled trial. Archives of Neurology, 67(1), 71–79, doi: 10.1001/archneurol.2009.307.
• Barnes, J.N. (2015). Exercise, cognitive function, and aging. Advances in Physiology Education, 39(2), 55–62, doi: 10.1152/advan.00101.2014.
• Bickel, H. (2005). Czynniki ryzyka, na które można wpływać, i zapobieganie. W: H. Förstl (red.), Leczenie zespołów otępiennych (ss. 227–258). Wrocław: Urban & Partner.
• Borkowska, A.R., Domańska, Ł. (2008). Plastyczność mózgu. W: Ł. Domańska (red.), Podstawy neuropsychologii klinicznej (ss. 121–123). Lublin: UMCS.
• Boyle, P.A., Buchman, A.S., Wilson, R.S., Leurgans, S.E., Bennett, D.A. (2009). Association of muscle strength with the risk of Alzheimer’s disease and the rate of cognitive decline in community-dwelling older persons. Archives of Neurology, 66(11), 1339–1344, doi: 10.1001/archneurol.2009.240.
• Cassilhas, R.C., Viana, V.A., Grassmann, V.E., Santos, R.T., Santos, R.F., Tufik, S., Mello, M.T. (2007). The impact of resistance exercise on the cognitive function of the elderly. Medicine and Science in Sports and Exercise, 39(8), 1401–1407, doi: 10.1249/mss.0b013e318060111f.
• Chmura, J., Nazar, K., Kaciuba-Uściłko, H. (1994). Choice reaction time during graded exercise in relation to blood lactate and plasma catecholamine thresholds. International Journal of Sports Medicine, 15(4), 172–176, doi: 10.1055/s-2007-1021042.
• Choi, H.J. (2016). Effects of therapeutic Tai chi on functional fitness and activities of daily living in patients with Parkinson disease. Journal of Exercise Rehabilitation, 12(5), 499–503, doi: 10.12965/jer.1632654.327.
• Diederich, K., Bastl, A., Wersching, H., Teuber, A., Strecker, J.K., Schmidt, A., Minnerup, J., Schäbitz, W.R. (2017). Effects of different exercise strategies and intensities on memory performance and neurogenesis. Frontiers in Behavioral Neuroscience, 11, 47, doi: 10.3389/fnbeh.2017.00047.
• Erickson, K.I., Voss M.W., Prakash, R.S., Basak, C., Szabo, A., Chaddock, L., Kim, J.S., Heo, S., Alves, H., White, S.M., Wojcicki, T.R., Mailey, E., Vieira, V.J., Martin, S.A., Pence, B.D., Woods, J.A., McAuley, E., Kramer, A.F. (2011). Exercise training increases size of hippocampus and improves memory. Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA, 108(7), 3017–3022, doi: 10.1073/pnas.1015950108.
• Eyre, H.A., Siddarth, P., Acevedo, B., Van Dyk, K., Paholpak, P., Ercoli, L., St Cyr, N., Yang, H., Khalsa, D.S., Lavretsky, H. (2017). A randomized controlled trial of Kundalini yoga in mild cognitive impairment. International Psychogeriatrics, 29(4), 557–567, doi: 10.1017/S1041610216002155.
• Gajewski, P.D., Falkenstein, M. (2016). Physical activity and neurocognitive functioning in aging –
• a condensed updated review. European Review of Aging and Physical Activity, 13, 1, doi: 10.1186/s11556-016-0161-3.
• Garuffi, M., Costa, J.L., Hernández, S.S., Vital, T.M., Stein, A.M., dos Santos, J.G., Stella, F. (2013). Effects of resistance training on the performance of activities of daily living in patients with Alzheimer’s disease. Geriatrics and Gerontology International, 13(2), 322–328, doi: 10.1111/j.1447-0594.2012.00899.x.
• Gębka, D., Kędziora-Kornatowska, K. (2012). Korzyści z treningu zdrowotnego u osób w starszym wieku. Problemy Higieny i Epidemiologii, 93(2), 256–259.
• Gierus, J., Mosiołek, A., Koweszko, T., Kozyra, O., Wnukiewicz, P., Łoza, B., Szulc, A. (2015). Montrealska Skala Oceny Funkcji Poznawczych MoCA 7.2 – polska adaptacja metody i badania nad równoważnością (2015). Psychiatria Polska, 49(1), 171–179, doi: 10.12740/PP/24748.
• Główny Urząd Statystyczny (2017). Uczestnictwo w sporcie i rekreacji ruchowej w 2016 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. Pobrane 03.03.2018 z: http://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5495/4/3/1/uczestnictwo_w_sporcie_i_rekreacji_ruchowej_w_2016_r.pdf
• Gomez-Pinilla, F., Hillman, C. (2013). The influence of exercise on cognitive abilities. Comprehensive Physiology, 3(1), 403–428, doi: 10.1002/cphy.c110063.
• Grochowska, E., Jarzyna, R. (2014). Aktywność fizyczna w profilaktyce i leczeniu chorób cywilizacyjnych – kluczowa rola kinazy białkowej aktywowanej przez AMP (AMPK). Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 68, 1114–1128, doi: 10.5604/17322693.1120930.
• Guure, C.B., Ibrahim, N.A., Adam, M.B., Said, S.M. (2017). Impact of physical activity on cognitive decline, dementia, and its subtypes: meta-analysis of prospective studies. BioMed Research International, 2017, 9016924, doi: 10.1155/2017/9016924.
• Hamer, M., Chida, Y. (2009). Physical activity and risk of neurodegenerative disease: a systematic review of prospective evidence. Psychological Medicine, 39(1), 3–11, doi: 10.1017/S0033291708003681.
• Heyn, P., Abreu, B.C., Ottenbacher, K.J. (2004). The effects of exercise training on elderly persons with cognitive impairment and dementia: a meta-analysis. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 85(10), 1694–1704, doi: 10.1016/j.apmr.2004.03.019.
• Ide, K., Secher, N.H. (2000). Cerebral blood flow and metabolism during exercise. Progress in Neurobiology, 61(4), 397–414, doi: 10.1016/S0301-0082(99)00057-X.
• Kaźmierczak, U., Radzimińska, A., Dzierżanowski, M., Bułatowicz, I., Strojek, K., Srokowski, G., Zukow, W. (2015). Korzyści z podejmowania regularnej aktywności fizycznej przez osoby starsze. Journal of Education, Health and Sport, 5(1), 56–68, doi: 10.5281/zenodo.13935.
• Kishimoto, H., Ohara, T., Hata, J., Ninomiya, T., Yoshida, D., Mukai, N., Nagata, M., Ikeda, F., Fukuhara, M., Kumagai, S., Kanba, S., Kitazono, T., Kiyohara, Y. (2016). The long-term association between physical activity and risk of dementia in the community: the Hisayama Study. European Journal of Epidemiology, 31(3), 267–274, doi: 10.1007/s10654-016-0125-y.
• Kotlarek, M., Szark-Eckardt, M., Bartik, P., Zukow, W. (2015). Aktywność fizyczna a choroby cywilizacyjne osób starszych. Journal of Education, Health and Sport, 5(9), 397–412, doi: 10.5281/zenodo.31000.
• Larson, E.B., Wang, L., Bowen, J.D., McCormick, W.C., Teri, L., Crane, P., Kukull, W. (2006). Exercise is associated with reduced risk for incident dementia among persons 65 years of age and older. Annals of Internal Medicine, 144(2), 73–81, doi: 10.7326/0003-4819-144-2-200601170-00004.
• Lee, H.S., Park, S.W., Park, Y.J. (2016). Effects of physical activity programs on the improvement of dementia symptom: a meta-analysis. BioMed Research International, 2016, 2920146, doi: 10.1155/2016/2920146.
• Liu-Ambrose, T., Nagamatsu, L.S., Graf, P., Beattie, B.L., Ashe, M.C., Handy, T.C. (2010). Resistance training and executive functions: a 12-month randomized controlled trial. Archives of Internal Medicine, 170(2), 170–178, doi: 10.1001/archinternmed.2009.494.
• Marchewka, A., Jungiewicz, M. (2008). Aktywność fizyczna w młodości a jakość życia w starszym wieku. Gerontologia Polska, 16(2), 127–130.
• Mazurek, J., Szczygieł, J., Blaszkowska, A., Zgajewska, K., Richter, W., Opara, J. (2014). Aktualne zalecenia dotyczące aktywności ruchowej osób w podeszłym wieku. Gerontologia Polska, 22(2), 70–75.
• Merom, D., Grunseit, A., Eramudugolla, R., Jefferis, B., Mcneill, J., Anstey, K.J. (2016). Cognitive benefits of social dancing and walking in old age: the dancing mind randomized controlled trial. Frontiers in Aging Neuroscience, 8, 26, doi: 10.3389/fnagi.2016.00026.
• O’Rourke, H.M., Sidani, S., Chu, C.H., Fox, M., McGilton, K.S., Collins, J. (2017). Pilot of a tailored dance intervention to support function in people with cognitive impairment residing in long-term care: a brief report. Gerontology and Geriatric Medicine, 3, 2333721417734672, doi: 10.1177/2333721417734672.
• Pereira, A.C., Huddleston, D.E., Brickman, A.M., Sosunov, A.A., Hen, R., McKhann, G.M., Sloan, R., Gage, F.H., Brown, T.R., Small, S.A. (2007). An in vivo correlate of exercise-induced neurogenesis in the adult dentate gyrus. Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA, 104(13), 5638–5643, doi: 10.1073/pnas.0611721104.
• Porat, S., Goukasian, N., Hwang, K.S., Zanto, T., Do, T., Pierce, J., Joshi, S., Woo, E., Apostolova, L.G. (2016). Dance experience and associations with cortical gray matter thickness in the aging population. Dementia and Geriatric Cognitive Disorders Extra, 6(3), 508–517, doi: 10.1159/000449130.
• Próżyński, S., Wciórka, J. (2002). Narzędzia oceny stanu psychicznego. W: A. Bilikiewicz (red.), Psychiatria (ss. 476–479). Wrocław: Urban & Partner.
• Rehfeld, K., Müller, P., Aye, N., Schmicker, M., Dordevic, M., Kaufmann, J., Hökelmann, A., Müller, N.G. (2017). Dancing or fitness sport? The effects of two training programs on hippocampal plasticity and balance abilities in healthy seniors. Frontiers in Human Neuroscience, 11, 305, doi: 10.3389/fnhum.2017.00305.
• Reynolds, G.O., Otto, M.W., Ellis, T.D., Cronin-Golomb, A. (2016). The therapeutic potential of exercise to improve mood, cognition, and sleep in Parkinson’s disease. Movement Disorders, 31(1), 23–38, doi: 10.1002/mds.26484.
• Rottermund, J., Knapik, A., Szyszka, M. (2015). Aktywność fizyczna a jakość życia osób starszych. Społeczeństwo i Rodzina, 42(1), 78–98.
• Rowiński, R., Dąbrowski, A. (2012). Aktywność fizyczna Polaków w wieku podeszłym. W: M. Mossakowska, A. Więcek, P. Błędowski (red.), Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce (s. 534). Poznań: Termedia.
• Smolarek, A.C., Ferreira, L.H., Mascarenhas, L.P., McAnulty, S.R., Varela, K.D., Dangui, M.C., de Barros, M.P., Utter, A.C., Souza-Junior, T.P. (2016). The effects of strength training on cognitive performance in elderly women. Clinical Interventions in Aging, 11, 749–754, doi: 10.2147/CIA.S102126.
• Stefaniak, T., Witkowski, K., Burdziełowska, M. (2006). Ocena sprawności sensomotorycznej osób w wieku inwolucyjnym uczestniczących w systematycznym treningu siłowym. Medycyna Sportowa, 22(6), 333–340.
• Talarowska, M., Florkowski, A., Orzechowska, A., Wysokiński, A., Zboralski, K. (2008). Funkcjonowanie poznawcze chorych na cukrzycę typu 1 i 2. Diabetologia Praktyczna, 9(5), 201–208.
• Tew, G.A., Howsam, J., Hardy, M., Bissell, L. (2017). Adapted yoga to improve physical function and health-related quality of life in physically-inactive older adults: a randomised controlled pilot trial. BMC Geriatrics, 17, 131, doi: 10.1186/s12877-017-0520-6.
• Thacker, E.L., Chen, H., Patel, A.V., McCullough, M.L., Calle, E.E., Thun, M.J., Schwarzschild, M.A., Ascherio, A. (2008). Recreational physical activity and risk of Parkinson’s disease. Movement Disorders, 23(1), 69–74, doi: 10.1002/mds.21772.
• Ventura, M.I., Barnes, D.E., Ross, J.M., Lanni, K.E., Sigvardt, K.A., Disbrow, E.A. (2016). A pilot study to evaluate multi-dimensional effects of dance for people with Parkinson’s disease. Contemporary Clinical Trials, 51, 50–55, doi: 10.1016/j.cct.2016.10.001.
• Vital, T.M., Hernández, S.S.S., Pedroso, R.V., Teixeira, C.L.V., Garuffi, M., Stein, A.M., Costa, J.L.R., Stella, F. (2012). Effects of weight training on cognitive functions in elderly with Alzheimer’s disease. Dementia and Neuropsychologia, 6(4), 253–259, doi: 10.1590/S1980-57642012DN06040009.
• Voss, M.W., Erickson, K.I., Prakash, R.S., Chaddock, L., Kim, J.S., Alves, H., Szabo, A., Phillips, S.M., Wójcicki, T.R., Mailey, E.L., Olson, E.A., Gothe, N., Vieira-Potter, V.J., Martin, S.A., Pence, B.D., Cook, M.D., Woods, J.A., McAuley, E., Kramer, A.F. (2013). Neurobiological markers of exercise-related brain plasticity in older adults. Brain, Behavior, and Immunity, 28, 90–99, doi: 10.1016/j.bbi.2012.10.021.
• Williamson, J.D., Espeland, M., Kritchevsky, S.B., Newman, A.B., King, A.C., Pahor, M., Guralnik, J.M., Pruitt, L.A., Miller, M.E., LIFE Study Investigators (2009). Changes in cognitive function in a randomized trial of physical activity: results of the lifestyle interventions and independence for elders pilot study. The Journals of Gerontology: Series A, Biological Sciences and Medical Sciences, 64(6), 688–694, doi: 10.1093/gerona/glp014.
• Winchester, J., Dick, M.B., Gillen, D., Reed, B., Miller, B., Tinklenberg, J., Mungas, D., Chui, H., Galasko, D., Hewett, L., Cotman, C.W. (2013). Walking stabilizes cognitive functioning in Alzheimer’s disease (AD) across one year. Archives of Gerontology and Geriatrics, 56(1), 96–103, doi: 10.1016/j.archger.2012.06.016.
• World Health Organization (b.d.). Global strategy on diet, physical activity and health: physical activity and older adults. Pobrane 03.03.2018 z: http://www.who.int/dietphysicalactivity/factsheet_olderadults/en/
• Yang, J.H., Wang, Y.Q., Ye, S.Q., Cheng, Y.G., Chen, Y., Feng, X.Z. (2017). The effects of group-based versus individual-based tai chi training on nonmotor symptoms in patients with mild to moderate Parkinson’s disease: a randomized controlled pilot trial. Parkinson’s Disease, 2017, 8562867, doi: 10.1155/2017/8562867.
• Young, J., Angevaren, M., Rusted, J., Tabet, N. (2015). Aerobic exercise to improve cognitive function in older people without known cognitive impairment. Cochrane Database of Systematic Reviews, 22(4), CD005381, doi: 10.1002/14651858.CD005381.pub4.