Kategoria odpowiedzialności w strukturze jednostkowej wiedzy o wychowaniu – predyktory i przejawy. Komunikat z badań

• Authors: Danuta Opozda

Title variants

EN

The Category of Responsibility in the Structure of Individual Knowledge about Education – Predictors and Manifestations. Research Statement

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejszy tekst jest włączeniem się w pedagogiczną refleksję nad odpowiedzialnością w wychowaniu w rodzinie. Przedstawiam w formie komunikatu wybrane rezultaty badań własnych i próbę ich interpretacji. Zgromadzone w ich wyniku dane empiryczne umożliwiają sformułowanie wniosków i przewidywań co do odpowiedzialności jako schematu wiedzy, jej predyktorów i przejawów, a także jej funkcji regulacyjnych.

The article is joining the pedagogical reflection on the responsibility of family upbringing. I present selected results of my research and my attempts to interpret them. The collected empirical data allow to draw conclusions and predictions about the responsibility as a scheme of knowledge, its predictors and manifestations, as well as its regulatory functions.

Keywords

PL

odpowiedzialność; wiedza; schemat; wychowanie; rodzina

EN

responsibility; knowledge; scheme; upbringing; family

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Pedagogiczne
• Year: 2015
• Volume: 7(43)
• Issue: 1
• Pages: 63-78

Contributors

author

Danuta Opozda

• Katedra Pedagogiki Rodziny im. Ks. Prof. Piotra Poręby w Instytucie Pedagogiki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II

References

• ANDERSON H.D.: Conversation, language, and possibilities. A postmodern approach to therapy, New York: Harper Collins 1997.
• BRZOZOWSKI P.: Skala Wartości (SW). Polska adaptacja Value Survey M. Rokeacha. Podręcznik, bw., Warszawa 1996.
• CIEŚLAK K.: Polska wersja skali G.B. Spaniera służącej do pomiaru jakości związku małżeńskiego (DAS), „Przegląd Psychologiczny” 32(1989), nr 4, s. 1041-1050.
• CZAPIŃSKI J.: „Koło” – Shalita Kwestionariusz Stylu Spostrzegania, w: E. PASZKIEWICZ, T. SUSTROWA (red.), Materiały do nauczania psychologii, t. IV, Warszawa 1985, s. 283-300.
• GÓRNIEWICZ J.: Kategorie pedagogiczne, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego 2001.
• INGARDEN R.: Książeczka o człowieku, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1987.
• IZDEBSKA J.: Relacje międzyludzkie w środowisku życia dziecka, w: J. IZDEBSKA (red.), Dziecko w rodzinie i środowisku rówieśniczym. Wybrane zagadnienia i źródła pedagogiki społecznej, Białystok: Trans Humana 2003.
• KAWULA S.: Człowiek w relacjach socjopedagogicznych. Szkice o współczesnym wychowaniu, Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit” 2004.
• KELLY G.A.: The psychology of personal construct, New York: Horton 1955.
• KOFTA M., DOLIŃSKI D.: Poznawcze podejście do osobowości, w: J. STRELAU (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. II, Gdańsk: GWP 2003, s. 561-601.
• KUCZYŃSKA A.: Inwentarz do oceny płci psychologicznej. Podręcznik, Pracownia Testów Psychologicznych PTP, Warszawa: PWN 1992.
• LEWICKI P.: Formalne właściwości struktur poznawczych – teoria i metody badań, w: L. WOŁOSZYNOWA (red.), Materiały do nauczania psychologii, seria III, t. III, Warszawa: PWN 1978, s. 411-420.
• MARUSZEWSKI T.: Pojęcia sztuczne, pojęcia naturalne i pojęcia dziwne, w: A. BIELA, J. BRZEZIŃSKI, T. MAREK (red.), Społeczne, eksperymentalne i metodologiczne konteksty procesów poznawczych człowieka, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora 1995, s. 225-249.
• MARUSZEWSKI T.: Psychologia poznania. Sposoby rozumienia siebie i świata, Gdańsk: GWP 2002.
• NOWAK M.: Komunikacyjny i relacyjny wymiar wychowania w rodzinie, w: H. CUDAK, H. MARZEC (red.), Współczesna rodzina polska – jej stan i perspektywy, t. II, Mysłowice: Wydawnictwo Górnośląskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej 2005.
• OPOZDA D.: Zastosowanie teorii schematów społecznych w wyjaśnianiu i rozumieniu jednostkowej wiedzy o wychowaniu, „Roczniki Nauk Społecznych” 38(2010), nr 2.
• OPOZDA D.: „Jednostkowa wiedza” jako konstrukt teoretyczno-badawczy stosowany w pedagogice – zarys refleksji, „Rocznik Lubuski” 38(2012), cz. 2, s. 215-230.
• OPOZDA D.: Relacyjny wymiar wychowania w perspektywie związku między jakością relacji małżeńskiej a spostrzeganiem rzeczywistości wychowania w rodzinie, w: K. FERENZ, E. KOWALSKA (red.), „Wychowanie w Rodzinie”, t. IV, Odmienne sytuacje i nowe zadania, Jelenia Góra: Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze, Instytut Pedagogiki Uniwersytet Wrocławski 2012, s. 117-139.
• OPOZDA D.: Struktura i treść jednostkowej wiedzy o wychowaniu. Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2012.
• POPIELSKI K.: „Sens” i „wartość” życia jako kategorie antropologiczno-psychologiczne, w: K. POPIELSKI (red.), Człowiek – pytanie otwarte. Studia z logoteorii i logoterapii, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1987, s. 107-141.
• PRZECŁAWSKA A. (red.), Relacje między ludźmi jako przedmiot badań pedagogicznych. Studia z pedagogiki społecznej, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 1993.
• ROKEACH M.: The nature of human values, New York: The Free Press 1973.
• SCHWARTZ S.H., BILSKY W.: Toward a uniwersal psychological structure of human Values, “Jornual of Personality and Social Psychology” 53(1987), n 3, s. 550-562.
• RUBACHA K.: Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin, w: Z. KWIECIŃSKI, B. ŚLIWERSKI (red), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. I, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2003, s. 21-34.
• WOJCIESZKE B.: Struktury wiedzy i rozumienie świata społecznego, w: J. STRELAU (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. III, Gdańsk: GWP 2003.
• WOJCIESZKE B.: Teoria schematów społecznych. Struktura i funkcjonowanie jednostkowej wiedzy o otoczeniu społecznym, Wrocław: Ossolineum 1986.
• WOJTYŁA K.: Miłość i odpowiedzialność, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1982.
• WOJTYŁA K.: Osoba i czyn, Kraków: Wydawnictwo „Znak” 1985.

Identifiers

DOI

10.18290/rped.2015.7(43).1-5