Włoskie koncepcje wychowania i edukacji dziecka w wieku przedszkolnym. Metoda Marii Montessori i podejście Reggio Emilia

• Authors: Maj Aleksandra , Sosnowska Joanna

Title variants

EN

Italian Approaches to Early Childhood Education: The Montessori Method and the Reggio Emilia Approach

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Szkic ten przybliża dwie włoskie koncepcje wychowania i edukacji dziecka w wieku przedszkolnym: metodę Montessori i podejście Reggio Emilia. Choć powstawały one w odrębnych okresach historycznych i realiach polityczno-społecznych, w odniesieniu do wartości, takich jak miłość i szacunek do dziecka czy respektowanie jego praw rozwojowych, obydwie koncepcje mają wiele wspólnego. Tym, co je łączy, jest wiara w potencjał i nieograniczone zasoby dziecka, a także przeniesienie akcentu z aktywności nauczyciela w stronę aktywności dziecka. W odniesieniu do metody Montessori, w podejściu Reggio Emilia silniej uwypuklony jest aspekt relacji i interakcji w dziecięcym procesie uczenia. Wspólnotowy wymiar, będący od początku istnienia przedszkoli Reggio Emilia podstawą ich funkcjonowania, jest jedną z najistotniejszych różnic pomiędzy zaprezentowanymi podejściami, i w związku z tym odmiennymi rozwiązaniami edukacyjnymi. W artykule przedstawiono podłoże powstania koncepcji M. Montessori (początek XX w.) i podejścia Reggio Emilia (lata 50. XX w.). W obydwu systemach zaprezentowano wizję dziecka i nauczyciela oraz istotę środowiska wychowawczo-edukacyjnego tworzonego dla dzieci w przestrzeni instytucjonalnej. Założeniem autorek tekstu było przywołanie myśli, rozważań i refleksji twórców oryginalnych włoskich teorii pedagogicznych

EN

The paper presents two Italian approaches to early childhood education: the Montessori method and the Reggio Emilia approach. Although they emerged in different historical periods and socio-political realities, these two approaches have a lot in common with regard to values like love and respect for children and their developmental rights. Moreover, they share a belief in the potential and boundless resources of the child as well as shifting the emphasis from a teacher’s activity to that of the child. In comparison to the Montessori method, the Reggio Emilia approach strongly highlights the importance of relations and interactions in the children’s learning process. Group work, which has been one of the fundamentals of the Reggio Emilia approach from the very beginning, is the main difference between these two approaches. The article presents the background of each pedagogical idea (the Montessori method – the beginning of 20th century, Reggio Emilia – the 1950s). The description of the ideas is based on such aspects as the image of a child, the image of a teacher and the role of environment in education. In the article, the authors refer mainly to the thoughts of Montessori, the creator of her own method, and Loris Malaguzzi, who was the leader of the educational experience in Reggio Emilia.

Keywords

PL

edukacja przedszkolna; metoda Montessori; podejście Reggio Emilia; wizja dziecka; wizja nauczyciela; rola otoczenia

EN

preschool education; Montessori method; Reggio Emilia approach; image of child; image of teacher; the role of environment

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Nauk o Wychowaniu, ul. Kopernika 26, 31-501 Krakow, Poland
• Journal: Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
• Year: 2018
• Volume: 13
• Issue: 1(47)
• Pages: 121-144

Contributors

author

Maj Aleksandra

author

Sosnowska Joanna

References

• Dahlberg G., Moss P., Introduction. Our Reggio Emilia, [w:] In Dialogue with Reggio Emilia: Listening, researching, and learning, red. C. Rinaldi, Routledge, London 2006.
• Drynda D., Geneza Nowego Wychowania w Polsce, [w:] Galicja i jej dziedzictwo, t. 14, red. Cz. Majorek, A. Meissner, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów 2000.
• Gandini L., History, Ideas, and Basic Principles: An Interview with Loris Malaguzzi, [w:] The Hundred Languages of Children. The Reggio Emilia Experience in Transformation, red. C. Edwards, G. Forman, L. Gandini, Preager, Santa Barbara 2012.
• Guz S. (red.), Metoda Marii Montessori. Historia i współczesność, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1994.
• Guz S., System pedagogiczny Marii Montessori w teorii i praktyce, [w:] Metoda Marii Montessori. Historia i współczesność, red. S. Guz, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1994.
• Kupisiewicz Cz., Z dziejów teorii i praktyki wychowania. Podręcznik akademicki, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012.
• Łatacz E., Jak wychowywać dzieci? Zarys teorii pedagogicznej Marii Montessori, Pracownia AA, Warszawa 1995.
• Łatacz E., Recepcja teorii pedagogicznej Marii Montessori w Polsce do roku 1939, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1996.
• Łatacz E., Życie i działalność pedagogiczna Marii Montessori po roku 1910, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Paedagogica et Psychologica” 1995, nr 35.
• Malaguzzi L., Commentary towards a code for reading the exibit, [w:] Catalogue of the exibit “The Hundred Languages of Children”, red. T. Filipini, V. Vecchi, Reggio Children S.r.l., Reggio Emilia 2006.
• Malaguzzi L., For an Education Based on Relationships, „Young Children” 1993 nr 1, https://www.reggioalliance.org/downloads/malaguzziyoungchildren.pdf (dostęp: 08.01.2018).
• Malaguzzi L., Initiation to logical-mathematical thought according to Jean Piaget, [w:] Loris Malaguzzi and the Schools of Reggio Emilia. A selection of his writings and speeches, 1945–1993, red. P. Cagliari, M. Castagnetti, C. Giudici., C. Rinaldi, V. Vecchi, P. Moss, Routledge, London 2016.
• Malaguzzi L., The environment [w:] Catalogue of the exibit “The Hundred Languages of Children”, red. T. Filipini, V. Vecchi, Reggio Children S.r.l., Reggio Emilia 2006.
• Malaguzzi L., The Hundred Languages of Children, [w:] Catalogue of the exibit “The Hundred Languages of Children”, red. T. Filipini, V. Vecchi, Reggio Children S.r.l., Reggio Emilia 2006.
• Malaguzzi L., The new guidelines for Scuola dell’infanzia, [w:] Loris Malaguzzi and the Schools of Reggio Emilia. A selection of his writings and speeches, 1945–1993, red. P. Cagliari, M. Castagnetti, C. Giudici., C. Rinaldi, V. Vecchi, P. Moss, Routledge, London 2016.
• Malaguzzi L., The pupil, the class and the teacher in an educational dynamic, in the experience of psycho-pedagogy, [w:] Loris Malaguzzi and the Schools of Reggio Emilia. A selection of his writings and speeches, 1945–1993, red. P. Cagliari, M. Castagnetti, C. Giudici., C. Rinaldi, V. Vecchi, P. Moss, Routledge, London 2016.
• Malaguzzi L., Your Image of the Child: Where Teaching Begins, „Child Care Information Exchange” (1994) 96, https://www.reggioalliance.org/downloads/malaguzzi:ccie:1994.pdf (dostęp 08.01.2017).
• de Mauro T., The roots of the new school, [w:] Catalogue of the exhibit “The Hundred Languages of Children”, red. T. Filipini, V. Vecchi, Reggio Children S.r.l., Reggio Emilia 2006.
• Miksza M., Wychowawca w poglądach Marii Montessori, [w:] Metoda Marii Montessori. Historia i współczesność, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1994.
• Miksza M., Zrozumieć Montessori, czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2010
• Montessori M., Domy Dziecięce. Metoda pedagogiki naukowej stosowana w wychowaniu najmłodszych dzieci, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2005.
• Montessori M., Grundlagen meiner Pädagogik, Handbuch der Erziehung-swissenschaft, Teil III, Bd. 1, München 1934.
• Montessori M., Odkrycie dziecka, tłum. A. Pluta, Wydawnictwo Palatum, Łódź 2014.
• Moss P., Early years. To 1963. Introduction,[w:] Loris Malaguzzi and the Schools of Reggio Emilia. A selection of his writings and speeches, 1945–1993, red. P. Cagliari, M. Castagnetti, C. Giudici, C. Rinaldi, V. Vecchi, P. Moss, Routledge, London 2012.
• Rinaldi C., In Dialogue with Reggio Emilia: Listening, researching, and learning, Routledge, London 2006.
• Sobczak J., „Nowe Wychowanie” w polskiej pedagogice okresu Drugiej Rzeczypospolitej 1918-
• -1939, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Bydgoszcz 1998.
• Sośnicki K., Rozwój pedagogiki zachodniej na przełomie XIX i XX wieku, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1967.
• Stein B., Teoria i praktyka pedagogiki Marii Montessori w szkole podstawowej, Wydawnictwo „Jedność”, Kielce 2003.
• Surma B., Pedagogika Montessori – podstawy teoretyczne i twórcze inspiracje w praktyce, Wydawnictwo Palatum, Łódź 2008.
• Śliwerski B., Pedagogika dziecka. Studium pajdocentryzmu, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007.