Obrus. O definicji performansu

• Authors: Solski Zbigniew Władysław
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Tablecloth. On the definitions of performance From its very beginning the development of performatics was influenced by two kinds of performance activities: performance art and theatre. In Po- land theatrologists became proponents of performatics. The translation of Schechner’s book about performance studies was used to homogenise Polish performative vocabulary: the translator reached for the polonized word “performans” and created a new term: “performatyka”. Thanks to Schechner’s general definition – performances are actions, while the sub- ject of performatics are behaviours – the concept of “performans” proved to be very useful because the Polish language lacks such “transparent tool of description”. When in the U.S.A. the researchers dealing with per- formance studies radically broadened the area of performative activities, their representative in Poland, Jacek Wachowski, became involved in the process of limiting the notion of “performans” and theatre’s influence on performatics. This article is devoted to his innovative proposal.

Keywords

PL

PERFORMATYKA; PERFORMANCE ART; TEATR

EN

PERFORMATICS; PERFORMANCE ART; THEATRE

• Publisher: Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
• Journal: DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
• Year: 2018
• Volume: 26
• Pages: 6-29

Contributors

author

Solski Zbigniew Władysław

References

• 1. Publikacja ukazała się równocześnie w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Anglii w 2002 roku.
• 2. R. Schechner, Performatyka. Wstęp, przeł. T. Kubikowski, Wrocław 2006.
• 3. M. Sugiera, Być jak baron Münchausen, czyli performatywność i performatyka, „Dialog” 2012, nr 5, s. 76–89.
• 4. J. Wachowski, Performans, Gdańsk 2011.
• 5. M. Carlson, Performans, przeł. E. Kubikowska, red. nauk. T. Kubikowski, Warszawa 2007.
• 6. M. Carlson, Performance: a critical introduction, New York 1996.
• 7. H. Bloom, Lęk przed wpływem: teoria poezji, przeł. A. Bielik-Robson, M. Szuster, Kraków 2002.
• 8. M. Sugiera, Być jak baron Münchhausen, czyli performatywność i performatyka, tamże; Z. Raszewski, Teatr w świecie widowisk. Dziewięćdziesiąt jeden listów o naturze teatru, Warszawa 1991, s. 203.
• 9. L. Kołakowski, Jezus ośmieszony. Esej apologetyczny i sceptyczny, Kraków 2014, s. 50–51.
• 10. Z. Mitosek, Słowo ikoniczne?, [w:] taż, Mimesis, Warszawa 1997, s. 52.
• 11. J. Wachowski, Performans, tamże, s. 316.
• 12. G. Bruno, Candelaio, [w:] tenże, Opera italiane, oprac. E. Canone, t.1, Firenze 1999.
• 13. J.-N. Vuarnet, Filozof-artysta, przeł. K. Matuszewski, Gdańsk 2000, s. 38.
• 14. J. Wachowski, Performans, tamże, s. 5.
• 15. Tamże.
• 16. F.A. Yates, Sztuka pamięci, przeł. W. Radwański, posł. L. Szczucki, Warszawa 1977.
• 17. M. Krajewski, Supermarket jako przestrzeń znaczeniowa. Próba rekonstrukcji przekazu ideologicznego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, 1998, z. 3-4, s. 401.
• 18. Tamże, s. 397.
• 19. Tamże, s. 402–403.
• 20. Tamże, s. 404.
• 21. Tamże, s. 405.
• 22. J. Rancière, Dzielenie postrzegalnego. Estetyka i polityka, przeł. M. Kropiwnicki, J. Sowa, wstęp M. Pustoła, Kraków 2007, s. 69.
• 23 E. Fromm, Rewizja psychoanalizy, przeł. R. Saciuk, Warszawa-Wrocław 1998, s. 120.
• 24. H. Marcuse, Człowiek jednowymiarowy. Badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego, przeł.W. Gromczyński, Warszawa 1991, s. 26.
• 25. J. Wachowski, Performans, dz. cyt., s. 5.
• 26. P. Kencki, Apologia Jacka Wachowskiego, „Teatr” 2012, nr 1.
• 27. Tamże.
• 28. Ch. Alexander, Język wzorców. Miasta – budynki – konstrukcja, przeł. A. Kaczanowska, K. Maliszewska, M. Trzebiatowska, Gdańsk 2008, s. 236–239.
• 29. J. Wachowski, Performans, dz. cyt., s. 233–234.
• 30. Zob. Ch. Balme, Wprowadzenie do nauki teatru, przeł. W. Dudzik, M. Leyko, Warszawa 2002, s. 74–97.
• 31. J. Wachowski, „Performans” w szponach antropologa, „Teatr” 2012, nr 1.
• 32. Tamże.
• 33. M. Steiner, Geneza teatru w świetle antropologii kulturowej, Wrocław 2003.
• 34. M. Kocur, Źródła teatru, Wrocław 2013.
• 35. R. Dawkins, Samolubny gen, przeł. M. Skoneczny, Warszawa 2010.
• 36. E.H. Gombrich, O sztuce, przeł. M. Dolińska, I. Kossowska, D. Stefańska- Szewczuk, A. Kuczyńska, Warszawa 1997, s. 55.
• 37. J. Derrida, Farmakon, przeł. K. Matuszewski, [w:] tenże, Pismo filozofii, Kraków 1992, s. 47.
• 38. J. Kita-Huber, Hieros Gamos – Święte Wesele. Biblia hebrajska w przekładzie Martina Bubera i Franca Rosenzweiga (ze szczególnym uwzględnieniem poetyki przekładu Rosenzweiga), „Przekładaniec” 2012, nr 26, s. 9.
• 39. M. Buber, Eliasz, przeł. M. Kocur [maszynopis, dzięki uprzejmości Autora].
• 40. F. Galton, Vox populi, „Nature”, 1907, t. 75, s. 450–451.
• 41. K. Górka , M. Łuszczyk, Vox populi – czy teza Francisa Galtona jest współcześnie prawdziwa?, „Optimum: studia ekonomiczne”, 2014, nr 4, s. 21–31.
• 42. M. Buber, Ja i Ty, [w:] tenże, Wybór pism filozoficznych, przeł. J. Doktór, Warszawa 1992, s. 43.
• 43. Tamże, s. 41.
• 44. Z.W. Solski, Pogranicza liturgii i teatru, [w:] Tradycje monastyczne w Europie. Między liturgiką a performatyką II, pod red. E. Matei, Z.W. Solskiego, Opole 2016, s. 344.
• 45. Tamże, s. 343.
• 46. Witruwiusz, O architekturze ksiąg dziesięć, przeł. K. Kumaniecki, Warszawa 1956, s. 25.
• 47. Tamże, s. 14.
• 48.Tamże, s. 25.
• 49. Tamże.
• 50. M. Carlson, Performans, dz. cyt,, s. 294.
• 51. J. McKenzie, Performuj, albo... Od dyscypliny do performansu, przeł.T. Kubikowski, Kraków 2011.
• 52. M. Carlson, Performans, dz. cyt., s. 306.