Klastry jako stymulatory rozwoju regionalnego

• Authors: Tuziak Arkadiusz

Title variants

EN

Clusters as stimulators of regional development

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest ukazanie roli klastrów w rozwoju regionu. Odwołując się do literatury przedmiotu analizie poddano trzy aspekty problematyki regionalnego wymiaru prorozwojowych funkcji klastrów. W pierwszej części artykułu scharakteryzowano czynniki i mechanizmy powstawania klastrów. Skupiono się zarówno na endo-, jak i egzogenicznych czynnikach warunkujących ten proces, akcentując zarazem ich wzajemne przenikanie się i uzupełnianie prowadzące do powstania zintegrowanej kooperacyjno-konkurencyjnej struktury klastrowej na poziomie regionu. W drugiej części przedstawiono warunki sprawnego funkcjonowania klastrów, podkreślając decydujące znaczenie relacji między głównymi regionalnymi aktorami gospodarczego układu sieciowego, tj. sektorem prywatnym a publicznym. W trzeciej części artykułu analizie poddano prorozwojowe oddziaływanie klastrów na poziomie regionalnym. Przedstawiono korzyści w zakresie zwiększania wydajności i zdolności do innowacji firm lub sektorów należących do grona, a także w zakresie generowania impulsów motywujących do tworzenia nowych form w regionie. W zakończeniu artykułu – odwołując się do klasycznego ujęcia przedsiębiorczości – ukazano stymulujący wpływ klastrów na rozwój regionu przezzwięzłą analizę ich roli w realizacji funkcji regionalnej przedsiębiorczości. W wymiarze praktycznych implikacji przeprowadzonych charakterystyk i analiz wskazano główne kierunki i sfery działań władz publicznych odnośnie realizacji polityki regionalnej wspierającej powstawanie i rozwój klastrów.

EN

The purpose of this article is to show the role of clusters in the development of the region. Referring to the subject literature, three aspects of the regional dimension of the pro-development function of clusters have been analyzed. The first part of the article characterizes clustering factors and mechanisms. The focus on both the endogenous and exogenous factors determining the process, at the same time emphasizing their interpenetration and complementarity leading to formation of the integrated Cooperative-competitive cluster structure at the level of the region. The second part presents the conditions for the efficient functioning of clusters, underlining the decisive importance of relations

Keywords

PL

klaster,; rozwój regionalny,; polityka regionalna,; innowacyjność,; przedsiębiorczość

EN

cluster,; regional development, regional policy, entrepreneurship; regional development,; regional policy,; entrepreneurship

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2018
• Volume: 54
• Pages: 437-448

Contributors

author

Tuziak Arkadiusz

• Instytut Socjologii Uniwersytet Rzeszowski

References

• Asheim B., 2012, The Changing Role of Learning Regions in the Globalizing Knowledge: A Theoretical Re-examination, „Regional Studies”, Vol. 46 (8), s. 993–1004.
• Asheim B.T., 1996, Industrial Districts as „Learning Regions”: A Condition for Prosperity?, „European Planning Studies”, Vol. 4(4), s. 379–400.
• Bellussi F., 1999, Path dependency vs. industrial dynamics: an analysis of two heterogeneous districts, „Human Systems Management”, Vol. 18, s. 161–174.
• Bojar E., 2006, Klastry jako narzędzie lokalnego i regionalnego rozwoju gospodarczego, Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin.
• Boschma R.A., 2005, Proximity and Innovation: a critical assessment, „Regional Studies”, Vol. 39, s. 61–74.
• Breschi S., Malerba F. (red.), 2005, Clusters, Networks, and Innovation, Oxford University Press, Oxford.
• Breschi S., Malerba F., 2001, The geography of innovation and economic clustering: some introductory notes, „Industrial and Corporate Chonge”, No. 10, s. 817–833.
• Castells M., Hall P., 1994, Technopoles of the World, Routledge, London–New York.
• Chądzyński J., Nowakowska A., Przygodzki Z., 2007, Region i jego rozwój w warunkach globalizacji, Wydawnictwo CeDeWu, Łódź.
• Cooke P., Morgan K., 1997, The Associational Economy: Firms, Regions and Innovation, Oxford University Press, Oxford.
• Cooke R., 2006, Bliskość, wiedza i powstawanie innowacji, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 2, s. 21–45.
• Cumbers A., MacKinnon D. (red.), 2006, Clusters in Urban and Regional Development, Routledge, London.
• Delgado M., Porter M.E., Stern S., 2014, Clusters, convergence, and economic performance, „Research Policy”, Vol. 43 (10), s. 1785–1799, http://dx.doi.org/10.1016/j.respol.2014.05.007.
• Florida R., 1995, Toward the learning region, „Futures”, Vol. 27(5), s. 527–536.
• Florida R., 2004, The Rice of the Creative Class: And How It’s Transforming Work, Leisure, Community and Everyday Live (Paperback), Basic Books, New York.
• Florida R., Adler P., Mellander Ch., 2017, The city as innovation machine, „Regional Studies”, Vol. 51 (1), s. 86–96, http://dx.doi.org/10.1080/00343404.2016.1255324.
• Gertler M.S., 2003, Tacit knowledge and the economic geography of context, or the undefinable tacitness of being (there), „Journal of Economic Geography”, No. 3, s. 73–99.
• Gorzelak G., Smętkowski M., 2005, Metropolia i jej region w gospodarce informacyjnej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Grosse T.G., 2007, Innowacyjna gospodarka na peryferiach?, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Jałowiecki B., 1999, Metropolie, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Białymstoku, Białystok.
• Jałowiecki B., 2000, Społeczna przestrzeń metropolii, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Jewtuchowicz A., 2005, Terytorium i współczesne dylematy jego rozwoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Marek P., Titze M., Fuhrmeister C., Blum U., 2017, R&D collaborations and the role of proximity, „Regional Studies”, Vol. 51 (12), s. 1761–1773, http://dx.doi.org/10.108000343404.2016.1242718.
• Morgan K., 1997, The learning region: Institutions, innovation and regional renewal, „Regional Studies”, Vol. 31, s. 491–503.
• Pasieczny J., 2006, Regionalne uwarunkowania powstawania klastrów [w:] Przedsiębiorczość i innowacyjność. Wyzwania współczesności, red. A. Kaleta, K. Moszkowicz, L.Woźniak, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław.
• Porter M.E., 1998, Clusters and the New Economic Competition, „Harvard Business Review”, November-December, Vol. 76, s. 77–90.
• Porter M.E., 2000, Location, Competiton and Economic Development: Local clusters in Global Economy, „Economic Development Quarterly”, Vol. 14(1), s. 15–34.
• Porter M.E., 2001, Porter o konkurencji, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Rosenfeld S.A., 2002, Governor’s Guide to Cluster – Based Economic Development, National Governors Association, Washington.
• Rosenfeld S.A., 1997, Bringing business clusters into mainstream of economic development, „European Planning Studies”, Vol. 5(1), s. 3–23.
• Rosińska-Bukowska M., 2012, Klastering jako element polityki rozwoju regionalnego (ocena wybranych inicjatyw klastrowych województwa łódzkiego, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica”, nr 12, s. 55–80.
• Schumpeter J., 1962, Teoria rozwoju gospodarczego, PWN, Warszawa.
• Skawińska E., 2009, Sieci przedsiębiorstw a klastry biznesowe [w:] Klastry biznesowe w rozwoju konkurencyjności i innowacyjności regionów. Świat – Europa – Polska, red. E. Skawińska, R.I. Zalewski, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Stoper M., Venables A.J., 2004, Buzz: face-to-face contact and the urban economy, „Journal of Economic Geography, No. 4, s. 351–370.
• Storper M., 1995, Regional „worlds” of production: learning and innovation in the technology districts of France, Italy and the USA, “Regional Studies”, Vol. 27, s. 433–455.
• Storper M., 1997, The Regional World, Territorial Development in a Global Economy, The Giulford Press, London.
• Strzelecki Z., 2008, Polityka regionalna [w:] Gospodarka regionalna i lokalna, red. Z. Strzelecki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• The United Nations Industrial Development Organization, 2001, Development of cluster and networks of SMEs. The UNIDO Programme, Wiedeń.
• Torre A., 2008, On the role played by temporary geographical proximity in knowledge transmission, „Regional Studies”, Vol. 42, s. 869–889.
• Torre A., Rallet A., 2005, Proximity and localization, „Regional Studies”, Vol. 39 (1), s. 47–59.
• Tuziak A., 2008, Wpływ czynników społeczno-kulturowych na zdolność tworzenia klastrów jako przedsięwzięć ocharakterze innowacyjnym – ujęcia teoretyczne [w:] Klastry w agrobiznesie. Uwarunkowania funkcjonowania i wpływ na rozwój lokalnej przedsiębiorczości, red. D. Bobrecka-Jamro, W. Jastrzebska, E. Szpunar-Krok, B. Tuziak, Wydawnictwo Naukowe Difin, Warszawa.
• Tuziak A., 2009, Przejawy aktywności społeczności regionalnej w pokonywaniu dystansów i zróżnicowań rozwojowych. Przypadek regionu peryferyjnego [w:] Regionalny wymiar procesów transformacyjnych. Zróżnicowania i podziały, red. A. Tuziak, B. Tuziak, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Tuziak A., 2013, Innowacyjność w endogenicznym rozwoju region peryferyjnego. Studium Socjologiczne, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Tuziak A., Tuziak B., Bobrecka-Jamro D., Jastrzębska W., 2006, Innowacyjność i rozwój. Zakres i formy aktywności administracji publicznej Podkarpacia w procesie trwałego rozwoju regionu, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Woźniak M.G., 2016, W poszukiwaniu lepszego modelu rozwoju innowacyjnej gospodarki, “Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, nr 46 (2/2016), s. 60–79, http://dx.doi.org/10.25584/nsawag.2016.2.4.

Identifiers

DOI

10.15584/nsawg.2018.2.32