O PLEBANACH MIEJSKIM I WIEJSKIM W UNIEJOWIE W XV WIEKU

• Authors: Wilk-Woś Zofia

Title variants

EN

ON PARISH PRIESTS IN 15TH CENTURY UNIEJÓW

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Parafia uniejowska należała do nielicznych w Polsce parafii o wieloosobowej obsadzie plebańskiej. W XV wieku w Uniejowie opiekę duszpasterską sprawowało dwóch proboszczów: pleban wiejski – wiceprepozyt oraz pleban miejski – wicearchidiakon. Celem artykułu jest przybliżenie zagadnienia wieloosobowych parafii oraz odtworzenie i scharakteryzowanie piętnastowiecznej grupy proboszczów parafii uniejowskiej. W pracy przedstawiono również kwestie regulacji majątkowych i wzajemnych relacji między plebanami uniejowskimi.

EN

In the 15th century, the Uniejów parish was one of a few parishes in Poland which had two parsons: one who took care of parishioners living in the town, and the other – of parishioners in rural areas. The paper characterizes the 15th century group of Uniejów parish priests as well as addresses a broader issue of parishes with more than one priests, including property regulations and mutual relations between the parsons.

Keywords

PL

Uniejów; księża parafialni; XV wiek

EN

parish priests; 15th century

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Biuletyn Uniejowski
• Year: 2016
• Volume: 5
• Pages: 29-40

Dates

published

2016-11-630

Contributors

author

Wilk-Woś Zofia

• dr hab., prof. SAN, Społeczna Akademia Nauk w Łodzi, ul. Sienkiewicza 9, 90-113 Łódź.

References

• Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie
• Akta działalności arcybiskupa Jan Gruszczyńskiego: ACap., A2
• Akta działalności arcybiskupa Wincentego Kota: ACap., A1
• Akta działalności arcybiskupa Zbigniewa Oleśnickiego: ACap., A3
• Depositiones testium, syng. ACons., B3
• Acta Camerae Apostolicae, t. 4: Annatae e Regno Poloniae saeculi XV (1421–1503), wyd. M.D. Kowalski, [w:] Monumenta Poloniae Vaticana, t. 10, Kraków 2002.
• Bullarium Poloniae, t. 4, wyd. S. Kuraś, I. Sułkowska-Kuraś, H. Wajs, Romae–Lublin 1992.
• Długosz J., Liber benefi ciorum dioecesis Cracoviensis, wyd. A. Przeździecki, t. 2, Kraków 1864.
• Joannis Dlugossi Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae, lib. 9, Varsaviae 1978.
• Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. 2, wyd. I. Zakrzewski, Poznań 1878; t. 3, wyd. I. Zakrzewski,Poznań 1879; t. 5, wyd. F. Piekosiński, Poznań 1908; t. 7, wyd. A. Gąsiorowski, R. Walczak,Warszawa–Poznań 1985.
• Łaski J., Liber benefi ciorum archidiecezyi gnieźnieńskiej, wyd. J. Łukowski, t. 1, Gniezno 1880.
• Wykazy święconych z najstarszej księgi akt działalności biskupów włocławskich, wyd. W. Kujawski,„Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 72, 1999.
• Abraham W. (rec.), Schmid H. F., Die rechtlichen Grundlagen der Pfarrorganisation auf westslavischem Boden und ihre Entwicklung während des Mittelalters, „Kwartalnik Historyczny”, 44, 1930.
• Bilska-Ciećwierz M., Powstanie i organizacja kapituł kolegiackich metropolii gnieźnieńskiej w średniowieczu, Kraków 2007.
• Gąsiorowski A., Notariusze publiczni w Wielkopolsce schyłku wieków średnich, Poznań 1993.
• Gąsiorowski A., Skierska I., Ofi cjalaty okręgowe w późnośredniowiecznej archidiecezji gnieźnieńskiej, „Czasopismo Prawno-Historyczne”, 47, 1995, s. 93–124.
• Hain S., Wincenty Kot prymas Polski (1436–1448), Poznań 1948.
• Jabłońska A., Kapituła uniejowska do początków XVI wieku, Kielce 2005.
• Kowalska-Pietrzak A., Duchowieństwo parafialne w późnośredniowiecznej Polsce centralnej. Archidiakonat łęczycki i uniejowski, Łódź 2014.
• Kowalska-Pietrzak A., Prałaci i kanonicy kapituły łęczyckiej do schyłku XV wieku, Łódź 2004.
• Kowalska-Pietrzak A., W kręgu średniowiecznego duchowieństwa łęczyckiego, Łódź–Łęczyca 2012.
• Kowalska-Pietrzak A., Spory duchownych i świeckich w Polsce centralnej, [w:] Dynamika przemian społecznych i religijnych w średniowieczu, red. T. Grabarczyk, T. Nowak, Warszawa 2011.
• Kujawski W., Rola instytucji kościelnych w życiu miasta, [w:] Uniejów. Dzieje miasta, red. J. Szymczak, Łódź–Uniejów 1995.
• Maleczyński K. (rec.), Michael Edmund: Die schlesische Kirche und ihr Patronat. I. Die Schlesische Kirche und ihr Patronat im Mittelalter unter polnischem Recht. Beiträge zur ältesten schlesischen Kirchengeschichte. Görlitz, Reiber (1926), str. 288, mapa, „Kwartalnik Historyczny”, 41, 1927.
• Osmałek M., Parafi e z wieloosobową obsadą plebańską w diecezji krakowskiej w średniowieczu,„Summarium. Sprawozdania TN KUL”, 26–27 (46–47), 1997/1998.
• Szymański J., Wokół genezy organizacji parafi alnej w Polsce, „Przegląd Historyczny”, 55, z. 3,1964.
• Szymczakowa A. (rec.), A. Jabłońska, Kapituła uniejowska do początku XVI wieku, Kielce 2005, ss. 218, „Rocznik Łódzki”, 52, 2005.
• Wieteska J., Katalog prałatów i kanoników prymasowskiej kapituły łowickiej od 1433 do 1470 r., Warszawa 1971.
• Wilk-Woś Z., Późnośredniowieczna kancelaria arcybiskupów gnieźnieńskich (1437–1493), Łódź 2013.
• Wiśniowski E., Parafi e w średniowiecznej Polsce. Struktura i funkcje społeczne, Lublin 2004.

Identifiers

DOI

http://dx.doi.org/10.18778/2299-8403.05.02