Przyroda jako pierwsza księga objawienia. Chrześcijańskie podstawy ekologii

• Authors: Rzym Magdalena

Title variants

EN

Nature as the First Book of Revelation. Christian Foundations of Ecology

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Chrześcijańska wizja przyrody zakłada jej wartość jako dzieła Boga. Przekaz, który płynie z Pisma Świętego, wskazuje, że stworzenie objawia przymioty Stwórcy oraz stanowi przedmiot Jego miłości. Postawienie człowieka ponad resztą stworzeń i nadanie mu władzy nad nimi nie oznacza prawa do absolutnego panowania, ale obowiązek opieki i doglądania „ogrodu świata”. Opaczne rozumienie nakazu płynącego z Księgi Rodzaju oraz traktowanie przyrody ożywionej i nieożywionej jako przedmiotu podlegającego eksploatacji prowadzi do degradacji środowiska, a z teologicznego punktu widzenia jest grzechem. Współczesne nauczanie Kościoła podkreśla znaczenie problematyki ekologicznej. Zawiera także wezwanie do nawrócenia ekologicznego, tzn. zmiany stylu życia na rzecz odpowiedzialnych zachowań wobec świata stworzonego. Pośród licznych wypowiedzi Magisterium Kościoła na szczególną uwagę zasługuje ekologiczna encyklika papieża Franciszka Laudato si’ – w trosce o wspólny dom. Jest to pierwsza encyklika poświęcona w całości problematyce ekologicznej.

EN

The Christian vision of nature assumes its value as God’s work. The message from the Scriptures says that creation is a revelation of the attributes of the Creator and the object of His love. Putting a man above the rest of creatures and giving him power over them does not mean the right to absolute rule, but the duty to care and look after the “garden of the world”. Misunderstanding of the command of the Book of Genesis and the treatment of animate and inanimate nature as an object of exploitation leads to degradation of the environment, and is a sin from the theological point of view. The contemporary teaching of the Church emphasizes the importance of ecological issues and calls for ecological conversion, that is, a change of lifestyle for responsible behavior towards the created world. Among the numerous statements of the Magisterium, a special role plays the ecological encyclical of pope Francis Laudato si’ – on care for our common home. This is the first encyclical devoted entirely to ecological issues.

Keywords

PL

chrześcijańska wizja przyrody; ekologia integralna; ekoteologia; Laudato si’; nawrócenie ekologiczne

EN

integral ecology; ecotheology; ecological conversion; Laudato si ‘; Christian vision of nature

• Publisher: Verbinum / Wydawnictwo Księży Werbistów
• Journal: Nurt SVD
• Year: 2018
• Issue: 2
• Pages: 292-310

Dates

published

2018-12-31

Contributors

author

Rzym Magdalena

References

• A. Thompson, Franciszek z Asyżu. Nowa biografia, Kraków 2017
• Bartłomiej I, Przemówienie w Santa Barbara, California, 8 listopada 1997, [za:] Franciszek, Laudato si’, nr 8
• Benedykt XVI, Adhortacja Ecclesia in Medio Oriente, Warszawa 2012
• Benedykt XVI, Encyklika Caritas in veritate, Kraków 2009
• Benedykt XVI, Jeśli chcesz krzewić pokój, strzeż dzieła stworzenia. Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2010 r., nr 12 [on-line], https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/przemowienia/pokoj2010_ lev_08122009.html [dostęp: 30.08.2018]
• Ekologiczny dekalog św. Franciszka z Asyżu [on-line], https://swietostworzenia.pl/czytelnia/16-ekologia-franciszkanska/122-ekologiczny-dekalogsw-franciszka-z-asyzu [dostęp: 30.08.2018]
• F. Kowalska, Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej, Warszawa 2010
• Franciszek, Encyklika Laudato si’, Kraków 2015
• Franciszek, Laudato si’, nr 53
• Franciszek, Nie można akceptować przemocy wobec kobiet. Przemówienie podczas spotkania z mieszkańcami Puerto Maldonado, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 2, 2018
• G. Ryś, Wszystko jest ze sobą powiązane. Ekologiczna encyklika społeczna Franciszka, „Więź”, nr 2, 2018
• I. Loyola, Ćwiczenia duchowe, tłum. J. Ożóg, Kraków 1996
• J. Babiński, Ekoteologia jako odpowiedź na współczesny kryzys ekologiczny [on-line], http://www.dogmatyka.pl/TwP/index.php?numer=5,2&str=289-298 [dostęp: 30.08.2018]
• Jan Paweł II, Ekoturystyka kluczem do właściwego rozwoju. Orędzie Jana Pawła II na XXIII Światowy Dzień Turystyki 2002 [on-line], https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/ekoturystyka2002_24062002.html [dostęp: 30.08.2018]
• Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis, [w:] Jan Paweł II, Encykliki, Kraków 2006
• Jan Paweł II, Inter sanctos, [w:] S. Jaromi, Św. Franciszek z Asyżu [on-line], https://www.swietostworzenia.pl/2-aktualne/121-sw-franciszek-z-asyzu [dostęp: 30.08.2018]
• Jan Paweł II, Katecheza (17.01.2001), „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 4, 2001
• Jan Paweł II, Katecheza (2.08.2000), „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 1, 2001
• Jan Paweł II, Liturgia Słowa – przemówienie. Zamość 12 czerwca 1999 [on-line], https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/zamosc_12061999.html [dostęp: 30.08.2018]
• Jan Paweł II, Pokój z Bogiem
• Jan Paweł II, Redemptor hominis, nr 1
• Jan Paweł II, Redemptor hominis, nr 8-9.
• K. Romaniuk, Biblijna teologia przyrody, Warszawa 1999
• K. Wojciechowski, Zapomniany patron leśników, „Niedziela”. Edycja zamojsko-lubaczowska, nr 40, 2009 [on-line], http://www.niedziela.pl/artykul/102345/nd/Zapomniany-patron-lesnikow [dostęp: 30.08.2018]
• Kodeks Prawa Kanonicznego za mało ekologiczny [on-line], https://ekai.pl/kodeks-prawa-kanonicznego-za-malo-ekologiczny/ [dostęp: 30.08.2018]
• M. Ciszek, Ekologiczne aspekty katolickiej teologii moralnej, „Studia Ecologiae et Bioethicae”, t. 2, 2004
• M. Wyrostkiewicz, Kwestia ekologiczna w wypowiedziach Magisterium Ecclesiae, [w:] K. Góźdź (red.), Kościół w życiu publicznym. Teologia polska i europejska wobec nowych wyzwań, t. 3, Lublin 2004
• Papież Franciszek i patriarcha Bartłomiej: zniszczenie planety jest ciężarem dla najbardziej bezbronnych [on-line], https://episkopat.pl/papiez-franciszek-i-patriarcha-bartlomiej-zniszczenie-planety-jest-ciezarem-dla-najbardziej-bezbronnych/ [dostęp: 30.08.2018]
• S. Jaromi, Z. Nosowski, Polska bez bocianów? – rozmowa, „Więź”, nr 2, 2018
• Stwórcą, pokój z całym stworzeniem. Orędzie na XXIII Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 1990 r., nr 5 [on-line], https://papiez.wiara.pl/doc/378717.Pokoj-z-Bogiem-Stworca-pokoj-z-calym-stworzeniem-1990/2 [dostęp: 30.08.2018]
• T. Špidlik, Perełki Ojców Kościoła, Warszawa 2010
• T. Ślipko, Ekologiczna doktryna Kościoła, [w:] T. Ślipko, A. Zwoliński, Rozdroża ekologii, Kraków 1999
• W. Gantke, Ekologia i religia, [w:] H. Waldenfels, F. König (red.), Leksykon religii, Warszawa 1997
• W. Hryniewicz, Chrześcijaństwo a świat przyrody, „Znak”, nr 637, 2008 [on-line], http://www.miesiecznik.znak.com.pl/6372008waclaw-hryniewicz-omichrzescijanstwo-aswiat-przyrody/ [dostęp: 30.08.2018]
• Z. Hull, Ekologia, [w:] M. Ciszek (red.), Słownik bioetyki, biopolityki i ekofilozofii, Warszawa 2008

Identifiers

ISSN

1233-9717