PL
W artykule walory metodologiczne studium indywidualnego przypadku i autobiografii zilustrowane zostały przykładami prac badawczych i książkowymi publikacjami pod względem ich potrójnej wartości, jako: świadectwa historii, wyznania prawdy wewnętrznej autorów i jako przesłanie dla potomnych. W studium przypadku chodzi zawsze – jak wykazano na przykładzie „Samotności i kultury” autora i jego uczniów – to wnikliwy opis nietypowego, przełomowego zdarzenia w życiu konkretnej osoby czy grupy ludzi. Głębokie, intymne przeżycia mają zawsze wymiar subiektywny i cenny w ukazaniu prawdy wewnętrznej. Dobór większej próby badawczej pozwala na dokonanie uogólnień. Z analizowanych 13 autobiografii (przywódców i polityków, ludzi sztuki i nauki) wyodrębniono dwie grupy: 1) pisanych na zamówienie (polityczne czy w celu kreowania własnego wizerunku) – dokonujące selekcji niewygodnych faktów i tworzące mity wokół postaci; 2) autobiografie autentyczne: opisujące z dystansu realną rzeczywistość, a także szczere aż do bólu w rozrachunku i ocenie własnego życia, dzięki czemu będące cennym źródłem wiedzy.
EN
In this paper methodological values of case study and autobiography are described by examples of research works and monographs in terms of their triple advantage, as: evidence of history, confession of author’s internal truth and message to posterity. The case study – based on “The solitude and the culture” by author and his students – is an accurate description of an unusual, critical event in someone’s life. Deep, intimate experiences always have their valuable and subjective role in revealing internal truth. Choice of wider research sample enables to make some generalizations. 13 analyzed autobiographies (of leaders and politicians, people of art and science) were divided into two groups: 1) written on demand (political demand or to create someone’s image) – omitting uncomfortable facts and creating myths about the person; 2) authentic autobiographies: describing reality from a distance and absolutely truthful in eva- luation of own life, therefore being a valuable source of knowledge.