Edukacja do przebaczenia w pedagogii ignacjańskiej

• Authors: Dyrek Krzysztof , Marek Zbigniew

Title variants

EN

Forgiveness Education in the Ignatian Pedagogy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorzy artykułu wyjaśniają, jak pedagogia ignacjańska wspiera wychowanków w rozwiązywaniu problemów związanych z przebaczeniem i pojednaniem. Tłumaczą, że w świetle jej założeń nie można mówić o regułach, których zastosowanie niemal mechanicznie doprowadzi do pojednania zwaśnionych stron. Wskazują, że w tym przypadku należy mówić o procesie, który związany jest z różnymi okolicznościami człowieka. Opierając się na duchowości ignacjańskiej, którą rozumieją jako sposób czy też styl postępowania człowieka, wskazują, że za jej pośrednictwem można wesprzeć osobę w zrozumieniu istoty i podstaw przebaczenia. Źródłem tak rozumianego wsparcia, nazywanego też formacją człowieka, jest wiara chrześcijańska, natomiast metodą ćwiczenia duchowne (rekolekcje). Proces, jaki następuje w ich toku, uświadamia człowiekowi prawdę o nim samym, a także o tym, co dla niego uczynił Bóg. Stopniowe ważenie obu tych rzeczywistości prowadzi osobę do uznania nieproporcjonalnego daru przebaczenia, jaki staje się jego udziałem wobec tego, jakiego winien udzielić. Do tego toku myślenia i działania człowieka odwołuje się pedagogia ignacjańska. Chodzi w niej o tworzenie wychowankowi warunków do zrozumienia sensu przebaczenia i wyzwalania w nim gotowości takiego działania. W tego rodzaju refleksję wprzęgnięte zostaje poznanie religijne, które obok poznania naturalnego jest ważnym punktem odniesienia dla pedagogii ignacjańskiej.

EN

The authors of the article explain how the Ignatian pedagogy supports the students in solving problems related to forgiveness and reconciliation. They point out that it does not provide  rules leading automatically to the reconciliation of the feuding parties. Instead, one might speak of the process, which is contingent on a variety of human circumstances. The authors indicate that the Ignatian spirituality understood as a manner of human conduct can help the person understand the nature and basis of forgiveness. The source of this support, which is also called the formation of man, is the Christian faith, and the method of transmitting it is a spiritual retreat. In the course  of the retreat, the person realizes the truth about himself and about what God has done for him. The gradual weighing of both of these realities leads the person to recognize the disproportion between the forgiveness received and the one expected of him/her. The Ignatian pedagogy taps into this line of thinking and acting. It is about providing the student with the conditions to understand the meaning of forgiveness and triggering the readiness for such action. This kind of reflection is coupled with religious knowledge, which, apart from natural cognition, is an important point of reference for the Ignatian pedagogy.

Keywords

PL

pedagogia ignacjańska; duchowość; duchowość ignacjańska; ćwiczenia duchowne; formacja; Ignacy Loyola

EN

Ignatian pedagogy; spirituality; Ignatian spirituality; spiritual exercises; formation; Ignatius of Loyola

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Paedagogia Christiana
• Year: 2016
• Volume: 2/38
• Pages: 61-84

Contributors

author

Dyrek Krzysztof

• Centrum Duchowości im. Św. Ignacego Loyoli

author

Marek Zbigniew

• Akademia Ignatianum

References

• Adamski, Franciszek. „Personalistyczna wizja człowieka i kultury u podstaw wychowania chrześcijańskiego”. W: Pedagogika chrześcijańska. Tradycja. Współczesność. Nowe wyzwania, red. Jarosław Michalski, Aldona Zakrzewska, 64–70. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010.
• Arranz, Íñigo. „Pacificar y reconciliar desavenidos en la primitiva Compania”. Manresa 77, 1 (2005): 139–152.
• Augustyn, Józef. „Ćwiczenia duchowne jako podstawa pedagogiki ignacjańskiej”. W: Pedagogika ignacjańska. Historia, teoria, praktyka, red. Anna Królikowska, 13–22. Kraków: WSFP Ignatianum, WAM, 2010.
• Bagrowicz, Jerzy. „Wychowanie człowieka jako osoby w świetle pedagogiki chrześcijańskiej”. W: Pedagogika chrześcijańska. Tradycja. Współczesność. Nowe wyzwania, red. Jarosław Michalski, Aldona Zakrzewska, 48–63. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010.
• Buades, Pep. „Y tambien manifiestese preparado para reconciliar desavenidos... entre turcos o cualesquiera otros infieles”. Manresa 77, 1 (2005): 169–178.
• Chlewiński, Zdzisław. „Formacja”. W: Encyklopedia katolicka, t. V, 389. Lublin: TN KUL, 2004.
• Chmielewski, Marek. „Duchowość”. W: Leksykon duchowości katolickiej, red. Marek Chmielewski, 226–232. Lublin–Kraków: Wydawnictwo „M”, 2002.
• Cichosz, Wojciech. Możliwości dialogu wychowania chrześcijańskiego ze współczesną edukacją polską. Pelplin: Bernardinum, 2013.
• Coupeau, Jose Carlos. „Pacificar”. W: Diccionario de espiritualoidad ignaciana, t. 2, red. Jose Garcia de Castro, 1391–1399. Bilbao–Santander: Ediciones Mensajero–Sal Terrae, 2007.
• Coupeau, Jose Carlos. „Reconciliacion”. W: Diccionario de espiritualoidad ignaciana, t. 2, red. Jose Garcia de Castro, 1534–1538. Bilbao–Santander: Ediciones Mensajero–Sal Terrae, 2007.
• Dalmases, Cándido de. Człowiek, który widział wszystko. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1989.
• Dominguez Morano, Carlos. „Los Ejercicios Espirituales, experiencia de reconciliacion”. Manresa 77, 1 (2005): 109–123.
• Duminuco, Vincent J. „Formacja czy indoktrynacja w pedagogice ignacjańskiej?”. W: Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu, red. Wit Pasierbek, 173–192. Kraków: WSFP Ignatianum, WAM, 2008.
• Echarte, Ignacio. Concordancia ignaciana. Bilbao–Santander: Ediciones Mensajero–Sal Terrae, 1996.
• Fleming, Dawid L. Czym jest duchowość ignacjańska? Kraków: WAM, 2013.
• Gałdowa, Anna, Aleksander Nelicki. „O możliwościach i warunkach bycia twórczym z perspektywy aksjologicznej teorii wartości”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Psychologiczne 8 (1993): 7–28.
• Garcia Dominguez, Luis M. „La reconciliacion consigo mismo en la primera semana de los Ejercicios”. Manresa 79 (2007): 37–51.
• Gutek, Gerald L. Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2003.
• Jan Paweł II. „Przemówienie do rektorów wyższych uczelni w Polsce”. L’Osservatore Romano (wyd. pol.) 8 (1999): 29.
• Jan Paweł II. Encyklika Fides et ratio. Watykan, 1998.
• Kaźmierczak, Paweł. Personalistyczna koncepcja wychowania w nauczaniu Jana Pawła II. Kraków: WAM, WSFP Ignatianum, 2003.
• Kiereś, Barbara. „Podstawy antropologiczne pedagogiki personalistycznej”. W: Antropologiczna pedagogika ogólna, red. Marian Nowak, Piotr Magier, Iwona Szewczak, 95–102. Lublin: Wydawnictwo KUL, Gaudium, 2010.
• Kołacz, Jakub. Słownik języka i kultury jezuitów polskich. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2006.
• Konstytucje Towarzystwa Jezusowego. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2001.
• Ladaria, Luis F. Wprowadzenie do antropologii teologicznej. Kraków: WAM, 2002.
• Liszka, Piotr. „Personalizm”. W: Leksykon pedagogiki religii, red. Cyprian Rogowski, 571–576. Warszawa: Verbinum, 2007.
• Loyola, Ignacy. Pisma Wybrane, t. 1, oprac. Mieczysław Bednarz. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1968.
• Marek, Zbigniew. Religia – pomoc czy zagrożenie dla edukacji? Kraków: WAM, 2014
• Marszalek, Lidia. Duchowość dziecka. Znaczenia * Perspektywy * Konteksty w pedagogice przedszkolnej. Warszawa: Mazowieckie Centrum Poligrafii, 2013.
• Mateo, Rogelio García. „Wielkie pragnienia i ideały człowieka według św. Ignacego Loyoli. U podstaw pedagogii magis”. W: Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu, red. Wit Pasierbek, 139–156. Kraków: WSFP Ignatianum, WAM, 2008.
• Melloni, Javier. La mistagogia de los Ejercicios. Bilbao–Santander: Ediciones Mensajero–Sal Terrae, 2001.
• Michalski, Jarosław. Edukacja i religia jako źródło rozwoju egzystencjalno-kognitywnego. Studium hermeneutyczno-krytyczne. Toruń: UMK, 2004.
• Michałowski, Stanisław Czesław. „Pedagogia personalistyczna wsparciem kształtującego się systemu wychowania u początków XXI wieku”. W: Nowe konteksty (dla) edukacji alternatywnej XXI wieku, red. Bogusław Śliwerski, 643. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2001.
• Milerski Bogusław. Religia a szkoła. Status edukacji religijnej w szkole w ujęciu ewangelickim. Warszawa: Chrześcijańska Akademia Teologiczna, 1998.
• Mółka, Janusz, Bogusław Steczek. „Magis jezuickiej edukacji”. W: Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu, red. Wit Pasierbek, 227–250. Kraków: WSFP Ignatianum, WAM, 2008.
• Niparko, Romuald. „Wychowanie religijne jako wychowanie humanistyczne – perspektywa personalistyczna”. Paedagogia Christiana 2 (2003): 9–22.
• Nowak, Marian. Pedagogiczny profil nauk o wychowaniu. Lublin, Wydawnictwo KUL, 2012.
• O’Malley, John W. Pierwsi jezuici. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2007.
• Podstawy edukacji ignacjańskiej, tłum. Bogusław Steczek. Kraków: WSFP Ignatianum, WAM, 2006.
• Rotsaert, Mark. „Una spiritualita’ del dialogo e della riconciliazione”. Ignaziana 15 (2013): 33–45.
• Rubacha, Krzysztof. „Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin”. W: Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 1, red. Zbigniew Kwieciński, Bogusław Śliwerski, 21–33. Warszawa: PWN, 2005.
• Steczek, Bogusław. „Charakterystyczne rysy duchowości ignacjańskiej – inspiracja dla rozwoju człowieka”. W: Pedagogika wiary, red. Andrzej Hajduk, Janusz Mółka, 73–84. Kraków: WSFP Ignatianum, WAM, 2007.
• Śnieżyński, Marian. Dialog edukacyjny. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej, 2001.
• Thio, Santiago. „Ignacio: de la humildad a la pacificacion”. Manresa 77, 1 (2005): 125–137.
• Waldenfels, Hans. O Bogu, Jezusie Chrystusie i Kościele dzisiaj. Katowice: Księgarnia św. Jacka, 1993.
• Witwer, Toni. „Testi ignaziani per il dialogo e la riconciliazione: Esercizi spirituali, Costituzioni, Lettere”. Ignaziana 15 (2013): 46–55.
• Wójtowicz, Marek. „Dynamika Ćwiczeń duchownych św. Ignacego Loyoli w ujęciu Gillesa Cussona”. W: Pedagogika ignacjańska. Historia, teoria, praktyka, red. Anna Królikowska, 57–84. Kraków: WSFP Ignatianum, WAM, 2010.
• Zięba, Stanisław. „Człowiek. 2. Pochodzenie”. W: Leksykon pedagogiki religii, red. Cyprian Rogowski, 93–99. Warszawa: Verbinum, 2007.
• Zoll, Andrzej. „Człowiek jako podmiot wolności i praw w jednoczącej się Europie”. W: Człowiek w jednoczącej się Europie, red. Anna Królikowska, 45–56. Kraków: WSFP Ignatianum, WAM, 2004.
• Żmudziński, Wojciech. „Fundament ignacjańskiej pedagogiki”. W: Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego humanizmu, red. Wit Pasierbek, 51–64. Kraków: WSFP Ignatianum, WAM, 2008.

Identifiers

DOI

10.12775/PCh.2016.023