Uwarunkowania społeczno-kulturowe wychowania w rodzinach tatarskich w Drugiej Rzeczypospolitej

• Authors: WRÓBLEWSKA Urszula

Title variants

EN

Social and cultural conditioning of upbringing in Tatar families in the Second Polish Republic

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Rodzina tatarska była środowiskiem edukacyjnym dla kolejnych pokoleń. Jej wpływ edukacyjny był kluczowy dla zachowania odrębności. Rodziny tatarskie działały zgodnie z podstawowymi funkcjami, które pozostawały niezmienne przez wieki, jedynie ich znaczenie i nacisk mogły zmieniać się wraz z gospodarczymi, społecznymi i kulturowymi zmianami, wpływającymi na środowisko rodzinne. Celem artykułu jest analiza rodziny tatarskiej jako podstawowego środowiska edukacyjnego, stanowiącego podstawę dla zachowania kulturowej i religijnej odrębności tatarskiej społeczności. To zagadnienie zostanie zaprezentowane przez ukazanie głównych problemów i trudności w przekazie rodzinnym oraz propozycji przeciwdziałania dysfunkcjonalności w rodzinach tatarskich w okresie międzywojennym, czyli w latach 1919–1939.

EN

The Tatar family was an educational environment for successive generations. Its educational influence was essential in the process of the preservation of their own indiiduality. Tatar families acted according to basic functions, which have stayed the same for centuries, only their significance and stress could change depending on economic, social, and cultural changes influencing the family environment. The aim of the following article is an analysis of Tatar families as a basic educational environment being a basis of preservation of cultural and religious differences of Tatar communities. That question will be presented by showing main problems and difficulties in the family transfer and proposals of counteraction against educational dysfunction in Tatar families in the interwar period, i.e. in the years 1918–1939.

Keywords

PL

odzina tatarska; społeczność tatarska; kulturalna i religijna; Druga Rzeczpospolita Polska; przekaz rodzinny; propozycje przeciwdziałań edukacyjnych

EN

Tatar family; Tatar community; cultural and religious; the Second Polish Republic; family transfer; proposals of educational counteraction

• Publisher: Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
• Journal: Wychowanie w Rodzinie
• Year: 2014
• Volume: IX (1/2014)
• Pages: 201-217

Dates

published

2014

Contributors

author

WRÓBLEWSKA Urszula

• Uniwersytet w Białymstoku,

References

• A.P. (Ali Połtorzycki), Praca społeczna młodzieży (Artykuł dyskusyjny), „Życie Tatarskie” 1938, nr 1.
• Bardach J., O świadomości narodowej Polaków na Litwie i Białorusi w XIX i XX w., [w:] W. Wrzesiński (red.), Polska myśl polityczna XIX i XX wieku, t. 6: Między Polską etniczną a historyczną, Ossolineum, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź 1988.
• Brabdstätter M., Z doświadczeń rodziców i nauczycieli, Książnica – Atlas, Lwów – Warszawa 1932.
• Bukraba-Rylska I., Socjologia wsi polskiej, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2008.
• Chrapowski T., Nowe programy ćwiczeń cielesnych w szkolnictwie, „Życie Dziecka” 1938, nr 11–12.
• Chrapowski T., Znaczenie wychowawcze ogrodów jordanowskich, „Życie Dziecka” 1933, nr 4–5.
• Eberhardt P., Przemiany narodowościowe na Litwie, „Przegląd Wschodni”, Warszawa 1997.
• Falski M., Środowisko społeczne młodzieży a jej wykształcenie, Nasza Księgarnia, Warszawa 1937.
• Gembicki M., Ideologia polskich Tatarów, „Życie Tatarskie” 1938, nr 4, s. 2–7.
• Gembicki M., O emigracji Tatarów polskich do Turcji, „Życie Tatarskie” 1938, nr 8.
• Gembicki M., Szukajcie a znajdziecie, „Życie Tatarskie” 1938, nr 4.
• Gembicki M., Wychowanie rodzinne, „Życie Tatarskie” 1938, nr 7.
• Germanówna M., Gimnastyka w szkole powszechnej, nakł. K.S. Jakubowski, Lwów 1921.
• Ihnatowicz I., Mączak A., Zientara B., Żarnowski J., Społeczeństwo polskie od X do XX wieku, Książka i Wiedza, Warszawa 1988.
• Janota Bzowski J., Szkoła i rodzina ich wzajemny stosunek i formy współżycia, Książnica – Atlas, Lwów – Warszawa 1930.
• Kryczyński S., Tatarzy litewscy. Próba monografii historyczno-etnograficznej, Gdańsk 2000, [reprint z 1938 r.].
• Kryczyński S., Tatarzy polscy, „Rocznik Ziem Wschodnich” 1938.
• Krysiński A., Ludność polska a mniejszości w Polsce w świetle spisów ludności z 1921 i 1931, Instytut Badań Spraw Narodowościowych, Warszawa 1971.
• Markowska D., Rodzina w społeczności wiejskiej – ciągłość i zmiana, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1976.
• Milczarek T., Polska Tatarka w świecie i w domu, „Życie Tatarskie” 2001, nr 11.
• Miśkiewiczówna Z., Dola muzułmanki w Polsce, „Życie Tatarskie” 1936, nr 6–7.
• Muchówna A., Alkoholizm, „Życie Tatarskie” 1934 nr 5, 8.
• Muchówna A., Wychowanie fizyczne dziecka do lat 2-ch. (Z cyklu „Hygjena w domu”), „Życie Tatarskie” 1934, nr 2.
• Muchówna A., Wychowanie fizyczne dziecka od lat 2 do 7 lat. (Z cyklu „Hygjena w domu”), „Życie Tatarskie” 1934, nr 3.
• Ormicki W., Śmiertelność dzieci w wieku 1–4 lat w Polsce, „Wiadomości Geograficzne” 1935, nr 1–2.
• Piasecki E., Wychowanie fizyczne (właściwa troska o ciało), [b.w.], Poznań 1936.
• Piasecki E., Zabawy i gry ruchowe: ze źródeł dziejowych i ludoznawczych, przeważnie rodzimych i z tradyi ustnej, Rada Zjazdów Pol. Tow. Pomocy Ofiarom Wojny, Lwów 1919.
• Piasecki E., Zarys teorii wychowania fizycznego, Osolineum, Lwów 1935.
• Sikorski W., Metodyka ćwiczeń gimnastycznych, Ossolineum, Lwów 1931.
• Siurbis A., Nadać tempo powszechnej akcji boiskowej dla dzieci w Polsce, „Życie Dziecka” 1937, nr 4.
• Skierczyński M., Krawczykowski F., Zabawy i gry ruchowe, Nasza Księgarnia, Warszawa 1932.
• Szteinbokówna E., Współpraca domu ze szkołą, Książnica – Atlas, Lwów – Warszawa 1930.
• Tochtermann J.J., Ilość, rozmieszczenie i struktura zawodowa Tatarów w Polsce, „Wiadomości Geograficzne” 1935, nr 8–10.
• Tomaszewski J., Ojczyzna nie tylko Polaków. Mniejszości narodowe w Polsce w latach 1918–1939, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1985.
• Tuhan Baranowski S., Znaczenie wychowania fizycznego, „Życie Tatarskie” 1934, nr 5.
• Tuhan Baronowski S., Mieszane małżeństwa, „Życie Tatarskie” 1938, nr 11.
• Wincławski W., Rozwój polskich badań nad wychowaniem na wsi. Okres Drugiej Rzeczypospolitej, t. II, PAN, IRWiR, Warszawa 1982.
• Woronowicz A.I., Islam a kobieta, „Życie Tatarskie” 1936, nr 2.
• Woronowicz A.I., Kurs nauki religii Islamu dla hodżych duchowieństwa muzułmańskiego, „Życie Tatarskie” 1939, nr 8.
• Wróblewska U., Wileńskie Koło Młodzieży Tatarskiej jako główny inicjator i koordynator działalności społecznej młodzieży tatarskiej w okresie międzywojennym, [w:] S. Walasek (red.), Wśród „swoich” i „obcych”. Rola edukacji w społeczeństwach wielokulturowych Europy Środkowej (XVIII/XX wiek), Oficyna Wyd. „Impuls”, Kraków 2006.
• Ziemnowicz M., Rodzina a wychowanie państwowe, Książnica – Atlas, Lwów – Warszawa 1932.

Identifiers

ISSN

2082-9019

ISSN

2300-5866

ISBN

978-83-62618-11-8