Zanim była Ofensywa Tet. Sytuacja operacyjna wojsk amerykańskich i sojuszniczych w Wietnamie Południowym w 1967 r. i jej wpływ na walki w dolinie Dak To w świetle materiałów Zarządu II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Krytyka źródła

• Authors: Sacewicz Karol

Title variants

EN

Before the Tet Offensive. The Operational Situation of the American and Allied Troops in South Vietnam in 1967 and its Impact on the Fighting in the Valley of Dak To in the Light of Materials of the II Directorate of the General Staff of the Polish People’s Army. Source Criticism

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Drugi konflikt indochiński, powszechnie zwany wojną wietnamską, był jednym z największych i najdłuższych zbrojnych starć czasu zimnej wojny. Mimo to jest on w polskiej historiografii zdominowany przez inne ówczesne wojny. Nie oznacza to, że nie pochylano się nad tą problematyką, czego dowodem są m.in. prace Piotra Ostaszewskiego, Przemysława Benkena, Łukasza M. Nadolskiego, Krzysztofa Kubiaka czy Artura Dmochowskiego. Nigdy nie był to jednak temat głównego nurtu badań nad zbrojnymi konfliktami po 1945 r. Niniejszy artykuł jest próbą zasygnalizowania i ukazania tej wojny, ale przez pryzmat opracowań Zarządu II Sztabu Generalnego WP, tj. wojskowego wywiadu PRL. Przedmiotem analizy jest sytuacja militarna wojsk amerykańskich oraz ich sojuszników w Wietnamie Południowym w roku 1967 – roku jakże marginalizowanym przy charakteryzowaniu dziejów tej wojny, i to nie tylko w polskiej historiografii. Dla zrozumienia znaczenia 1967 r. jako czasu przełomowego dla walk toczonych na Półwyspie Indochińskim zwrócono szczególną uwagę na największą i wówczas najkrwawszą bitwę stoczoną w listopadzie 1967 r. na Płaskowyżu Centralnym w prowincji Kon Tum o Dak To. Bitwa ta, zanim nastąpiła Ofensywa Tet, była czytelnym sygnałem, że zwycięstwo taktyczne nie tylko nie da szybkiego sukcesu operacyjnego, ale w ogóle nie oznacza, iż Amerykanie tę wojnę wygrywają i wygrają. Artykuł jest również próbą oceny merytorycznej wartości opracowań Zarządu II i kadr je przygotowujących.

EN

The Second Indochina War, commonly known as the Vietnam War, was one of the biggest and longest military conflicts of the Cold War period. Nevertheless, it is dominated in Polish historiography by other wars of that period. That does not mean those topics were not investigated, as evidenced by works by Piotr Ostaszewski, Przemysław Benken, Łukasz M. Nadolski, Krzysztof Kubiak and Artur Dmochowski. However, the issue was never in the mainstream of research on armed conflicts after 1945. The article is an attempt to acknowledge and present this war through the lens of the studies of the II Directorate of the General Staff of the Polish Army, i.e. the Military Intelligence of the Polish People’s Republic. The subject of analysis is the military situation of the American and allied troops in South Vietnam in 1967 – a year which tends to be marginalised in depicting the course of that war, and not only in Polish historiography. In order to understand the significance of 1967 as the breaking point for the battles fought in the Indochinese Peninsula, particular emphasis is put on the largest and bloodiest battle thus far fought in November 1967 over Dak To in the Central Highlands in the province of Kon Tum. The battle, before the Tet Offensive, was a clear signal that not only would victory not bring a quick operational success, but also that it did not mean that the Americans were going to win that war at all. The article is an attempt at a substantive evaluation of the content of the reports of the II Directorate and the staff preparing them.

Keywords

PL

wojna w Wietnamie; Wietnam Południowy; Płaskowyż Centralny; Dak To; wzgórze 875; Kon Tum; wojska amerykańskie; MACV; Zarząd II Sztabu Generalnego WP; wywiad wojskowy PRL; Viet Cong; Ofensywa Tet; „Ivy Division”; „Sky Soldiers”

EN

Vietnam War, South Vietnam Central Highlands; Dak To; Hill 875; Kon Tum; American troops; MACV; II Directorate of the General Staff of the Polish Army; military intelligence of the Polish People’s Republic; Viet Cong; Tet Offensive; „Ivy Division”; „Sky Soldiers”

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Pamięć i Sprawiedliwość
• Year: 2019
• Issue: 34
• Pages: 366-410

Contributors

author

Sacewicz Karol

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Olsztynie

References

• Estimative Products on Vietnam 1948–1975, red. J.K. Allen Jr., J. Carver, T. Elmore, Pittsburgh 2005.
• „PAP”, kwiecień 1968, nr 1(43).
• Report on the war in Vietnam (as of 30 June 1968). Section II: report on operations in South Vietnam. January 1964 – June 1968, by general W.C. Westmoreland commander, US Military Assistance Command, Vietnam [1968].
• Windchy E.G., A Documentary of the Incidents in the Tonkin Gulf on August 2 and August 4 1964 and Their Consequences, New York 1971.
• 1st Brigade at Dak To, „The Air Cavalry Division” 1968, kwiecień, vol. 1.
• After action report. Department of the Army Headquarters 173D Airborne Brigade, 30 December 1967, „2/503d Vietnam Newsletter” 2012, XI, issue 47.
• Anderson D.L., The Columbia Guide to the Vietnam War, New York 2002.
• Anderson D.L., The Tet Offensive, Minneapolis 2006.
• Arnold J.R., Tet Offensive 1968. Turning Point in Vietnam, London 1990.
• Benken P., Ap Bac 1963 – Binh Gia 1964. Dwie bitwy, które zmieniły bieg wojny w Wietnamie, Zabrze–Tarnowskie Góry 2018.
• Benken P., Hamburger Hill 1969, Warszawa 2016.
• Benken P., Ofensywa Tet 1968, Warszawa 2010.
• Benken P., Ofensywa Tet 1968. Studium militarno-polityczne, Szczecin 2016.
• Benken P., Ofensywa wielkanocna 1972. Kulminacyjny punkt wojny wietnamskiej, Oświęcim 2012.
• Benken P., Wojna wietnamska w latach 1966–1967 w zeszytach Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, „Studia z Dziejów Polskiej Historiografii Wojskowej” 2012, t. 13.
• Cenckiewicz S., Długie ramię Moskwy. Wywiad wojskowy Polski Ludowej 1943–1991, Poznań 2011.
• Clark J.J., Advice and Support: The Final Years 1965–1973, Washington 1988.
• Collins jr. J.L., Vietnam Studies: The Development and Training of the South Vietnamese Army 1950–1972, Washington 1975.
• Doyle E., Lipsman S., The Vietnam Experience: America Takes Over 1965–1967, Boston 1982.
• Eckhardt G.S., Vietnam Studies. Command and Control 1950–1969, Washington D.C. 1974.
• Eggleston M.A., Dak To and the Border Battles of Vietnam 1967–1968, Jefferson, NC 2017.
• Foster R.E.M., Vietnam Firebases 1965–73. American and Australian Forces, New York–Oxford 2007.
• Fulton W.B., Vietnam Studies: Riverine Operations 1960–1969, Washington 1973.
• Galloway J.R., The Gulf of Tonkin Resolution, Vancouver 1970.
• Goulden J.C., Truth is the First Casualty: The Gulf of Tonkin Affair, Illusion and Reality, Chicago 1969.
• Gruszka K., Rola wietnamskich umocnień i tuneli podczas wojny w Wietnamie w latach 1965–1975 [w:] Studia nad wojnami w Indochinach, t. 3, red. P. Benken, Zabrze–Tarnowskie Gory 2016.
• Gruszka K., Rolling Thunder – pierwsza amerykańska ofensywa powietrzna w Wietnamie [w:] Studia nad wojnami w Indochinach, t. 1, red. P. Benken, Oświęcim 2013.
• Hallin D.C., „The Uncensored War”. The Media and Vietnam, New York–Oxford 1986. In 19 days…, „Vietnam Courier”, 4 XII 1967, nr 140.
• Kelly F.J., Vietnam Studies: U.S. Army Special Forces 1961–1971. Department of the Army, Washington 2004.
• Kolko G., Anatomy of a War. Vietnam, the United States and the Modern Historical Experience, New York 1986.
• Kubiak K., Amerykańskie Mobilne Siły Rzeczne w Republice Wietnamu. Od powstania do Ofensywy Tet [w:] Studia nad wojnami w Indochinach, t. 2, red. P. Benken, J. Słowiak, Zabrze–Tarnowskie Góry 2014.
• Kurland G., The Gulf of Tonkin Incidents, Charlotteville 1975.
• Larsen S., Collins J.L., Allied Participation in Vietnam, Honolulu 2005.
• Larsen S., Collins J.L., Vietnam Studies: Allied Participation in Vietnam, Washington 1975.
• Lens S., Vietnam: a War on Two Fronts, Dutto–New York 1990.
• Lewy G., America in Vietnam, Oxford–New York 1979.
• Maitland T., The Vietnam Experience: A Contagion of War, Boston 1983.
• Mangold T., Penycate J., The Tunnels of Cu Chi, Novato CA 1986.
• Mangold T., Penycate J., Wietnam: podziemna wojna, tłum. S. Kędzierski, Warszawa 2012.
• Murphy E.F., Dak To: America’s Sky Soldiers in South Vietnam’s Central Highlands, New York 2007.
• Nadolski Ł.M., Kutry torpedowe Wietnamu Północnego w drugiej połowie lat sześćdziesiątych XX w. – zarys problemu [w:] Studia nad wojnami w Indochinach, t. 4, red. P. Benken, Zabrze–Tarnowskie Góry 2018.
• Nadolski Ł.M., Walki powietrzne nad Wietnamem Północnym w latach 1965–1968 na tle operacji Rolling Thunder, t. 1: 1965–1967, Toruń 2016.
• Nadolski Ł.M., Walki powietrzne nad Wietnamem Północnym w latach 1965–1968 na tle operacji Rolling Thunder, t. 2: 1967–1968, Bydgoszcz 2018.
• Operation MacArthur The Battles at Dak To. Dedicated to the Men who Fought, Survived and Died during the Battles at Dak To, November 1967, „2/503d Vietnam Newsletter”2012, November, issue 47.
• Ostaszewski P., Wietnam. Najdłuższy konflikt powojennego świata 1945–1975, Warszawa 2000.
• Ostaszewski P., Wojna generała Vo Nguyena Giapa i wojna Roberta S. McNamary konfrontacja dwóch światów [w:] Studia nad wojnami w Indochinach, t. 3, red. P. Benken, Zabrze–Tarnowskie Gory 2016.
• Pimlott J., Wojna w Wietnamie, tłum. M. Malczyk, Warszawa 1993.
• Plaster J.L., SOG. Tajne wojny amerykańskich sił specjalnego przeznaczenia w Wietnamie, Warszawa 1998.
• Ploger R.R., Vietnam studies: U.S. Army Engineers 1965–1970, Washington 1970.
• Prados J., American Strategy in the Vietnam War [w:] The Columbia History of the Vietnam War, red. D.L. Anderson, New York 2001.
• Rogers B. W., Vietnam Studies: Cedar Falls – Junction City: a Turning Point, Washington 1989.
• Rottman G.L., The US Army in the Vietnam War 1965–1973, tłum. T. Nowakowski, W. Głębowicz, Oxford 2008.
• Rottman G.L., Tunnel Rat in Vietnam, Oxford 2012.
• Rottman G.L., Volstad R., Zielone Berety. Siły Specjalne Armii USA 1952–1984, Warszawa 1984.
• Sandstrum A.W., Three Companies at Dak To, 6 November 1967 [w:] Seven Firefights in Vietnam, Washington 1985.
• Schandler H.Y., America in Vietnam. The War that Couldn’t Be Won, Lanham–Boulder–New York–Toronto–Plymouth 2011.
• Scott L.B., The Battle of Hill 875, Dak To, Vietnam 1967, „2/503d Vietnam Newsletter”, 2012, XI, issue 47.
• Shkurti W.J., Soldiering on in a Dying War. The True Story of the Firebase Pace Incidents and the Vietnam Drawdown, Kansas 2011.
• Stech B., Wojna powietrzna nad Wietnamem, Warszawa 1995.
• Taylor L.B., Vietnam Studies: Financial Management of the Vietnam Conflict 1962–1972, Washington 1974.
• The Encyclopedia of the Vietnam War. A Political, Social and Military History, red. S.C. Tucker, Santa Barbara–Denver–Oxford 2011.
• The Tet Offensive, red. M. Gilbert, W. Head, Westport 1996.
• Thompson R.J., Stany Zjednoczone wobec problemu pacyfikacji Republiki Wietnamu [w:]
• Studia nad wojnami w Indochinach, t. 2, red. P. Benken, J. Słowiak, Zabrze–Tarnowskie Gory 2014.
• Thompson R.J., Udział Australii w wojnie wietnamskiej [w:] Studia nad wojnami w Indochinach, t. 1, red. P. Benken, Oświęcim 2013.
• Westmoreland W.C., A Soldier Reports, New York 1971.
• Westmoreland W.C., A Soldier Reports, New York 1976.
• Wiest A., Inna wojna – próba obiektywnej oceny Armii Republiki Wietnamu [w:] Studia nad wojnami w Indochinach, t. 2, red. P. Benken, J. Słowiak, Zabrze–Tarnowskie Gory 2014.
• Wiest A., Vietnam’s Forgotten Army. Heroism and Betrayal in the ARVN, New York 2009.
• Willbanks J.H., The Tet Offensive. A Concise History, New York 2007.
• Wirtz J.J., The Tet Offensive. Intelligence Failure in War, Ithaca 1994.
• Zaroulis N., Sullivan G., Who Spoke Up? American Protest against the War in Vietnam (1963–1975), New York 1979.