Kaznodziejska apologia prawdziwości Kościoła katolickiego – Kazanie skrzatuskie na „Trzecią Niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego”

• Authors: Zadarko Krzysztof

Title variants

EN

A preacher’s apologia for the truthfulness of the Catholic Church – Skrzatusz sermon for the “Third Sunday after Pentecost”

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest przedstawieniem kolejnego (szóstego) tekstu kaznodziejskiego z zachowanego zbioru kazań, jak dotychczas najstarszego, w archiwum sanktuarium i parafii w Skrzatuszu (diecezja koszalińsko-kołobrzeska). Zostało prawdopodobnie wygłoszone w Trzecią Niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego. Jest przykładem kazania tematycznego (katechizmowego) o cechach prawdziwego Kościoła, jakie posiada Kościół Rzymskokatolicki, w oparciu o symbol wiary nicejsko-konstantynopolitański: jedności, świętości, powszechności i apostolskości. W zastosowaniu słowa Bożego, warunku koniecznym w głoszeniu słowa Bożego na ambonie, poznajemy dzięki kaznodziei model ideału życia osobistego katolika w rodzinie, małżeństwie i państwie. Miłość wyrażająca się w uległości żony wobec męża, posłuszeństwie dzieci wobec rodziców, służby domowej wobec panów oraz ludu wobec króla znajdujemy odbicie realiów życia społecznego XIX w. w przeciętnej parafii, a propagowanej przez kaznodziejski przekaz.

EN

The article is a presentation of another (sixth) sermon text from the preserved collection of sermons, the oldest one so far, in the archives of the sanctuary and parish in Skrzatusz (Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese). It was probably delivered on the Third Sunday after Pentecost. It is an example of a thematic (catechism) sermon about the features of the true Church that the Roman Catholic Church has, based on the Nicene-Constantinopolitan symbol of faith: unity, holiness, universality and apostolicity. In the application of the word of God, a necessary condition in preaching the word of God at the ambo, we learn, thanks to the preacher, the model of the ideal of a Catholic’s personal life in the family, marriage and state. Love expressed in the submissiveness of the wife to her husband, the obedience of children to their parents, domestic servants to their lords and the people to their king is a reflection of the realities of social life in the 19th century in an average parish, propagated by the message of the termon.

Keywords

PL

Skrzatusz; kazanie apologetyczne; życie społeczne XIX w; nauka społeczna Kościoła; jedność; świętość; powszechność; apostolskość Kościoła

EN

Skrzatusz; apologetic sermon; social life of the 19th century; social teaching of the Church; unity; holiness; universality; apostolicity of the Church

• Publisher: Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
• Journal: Rocznik Skrzatuski
• Year: 2024
• Volume: 12
• Pages: 26-46

Contributors

author

Zadarko Krzysztof

• biskup pomocniczy diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej

References

• Archiwum Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej. Akta Parafii Rzymskokatolickiej w Skrzatuszu, sygn. 136/1. Kazania, Am 3. Sonntag nach Pfingsten, łac. Dominica III. post Pentecosten.
• Borutka, Tadeusz, Jan Mazur, Andrzej Zwoliński. Katolicka nauka społeczna. Częstochowa–Jasna Góra: Wydawnictwo Zakonu Paulinów Paulinianum, 1999.
• Breviarium fidei, red. Ignacy Bokwa. Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha, 2007.
• Ceynowa, Tadeusz. Ziemia pogranicza. Dekanat wałecki w latach 1821–1920. Radom: Polskie Towarzystwo Encyklopedyczne, 2004.
• Ćmiel, Henryk. Teologia moralna szczegółowa. Częstochowa–Jasna Góra: Wydawnictwo Zakonu Paulinów Paulinianum, 2008.
• Goffine, R.P. Leonhard. Unterrichts = und Erabauungsbuch oder Katholische Handpostille. Eine kurze Auslegung aller sonn = festtäglichen Episteln und Evangelien, Darlegung der daraus folgenden Glaubens = und Sittenlehren… Einsiedeln–Waldshut–Köln: a/Rh, Verlagsanstalt Benzinger & Co. A.D., 921886.
• Lektionar (Kanzel=Ausgabe). Episteln und Evangelien der Sonn= und festtage aus dem römischen Meßbuch, übersetzt v. Dr. Jakob Ecker. Trier: Druck und Verlag der Paulinus-Druckerei, 41914.
• Łukasiewicz, Dariusz. „Choroba i zdrowie w Królestwie Prus w XIX w. (1806–1871)”. Colloqium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych. Kwartalnik 2 (2013): 7–36.
• Mszał Rzymski z dodaniem nabożeństw nieszpornych, oprac. Gaspar Lefebvre. Przekład polski opracowali Mnisi opactwa w Tyńcu. Tyniec–Bruges: Opactwo śś. Piotra i Pawła, 1949.
• Pilch, Zygmunt. Szkoła kaznodziejstwa. Skarbiec wzorów kościelnej wymowy. Do nauki domowej i szkolnej. Kielce: Wydawnictwo „Przeglądu Homiletycznego”, 1937.
• Zadarko, Krzysztof. „Kazania w archiwum w Skrzatuszu”. Rocznik Skrzatuski 3 (2015): 95–108.
• Zadarko, Krzysztof. „«Ze zbioru kazań skrzatuskich» – Kazanie na VI niedzielę po Wielkanocy”. Rocznik Skrzatuski 7 (2019): 57–75.
• Zadarko, Krzysztof. „«Ze zbioru kazań skrzatuskich» – Kazanie na IX niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego (Dom. IX. p: P.)”. Rocznik Skrzatuski 9 (2021): 61–77.
• Zadarko, Krzysztof. „O zniesławianiu i oszczercach – Kazanie skrzatuskie na «Sześćdziesiątnicę»”. Rocznik Skrzatuski 9 (2021): 65–85.
• Zadarko, Krzysztof. „O indyferentyzmie religijnym – «Kazanie Skrzatuskie na Trójcę Świętą»”, Rocznik Skrzatuski 11 (2013): 29–32.

Identifiers

DOI

10.69553/rs.2024.12-02