Żłobek jako miejsce fundamentalnej edukacji muzycznej małego dziecka

• Authors: Sadowska Katarzyna

Title variants

EN

The Nursery as the Fundamental Place of the Musical Education of a Small Child

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem niniejszego opracowania jest zwrócenie uwagi na fakt, że żłobek, mimo że w polskim społeczeństwie pojmowany bywa najczęściej jako miejsce wychowania i opieki nad dzieckiem do lat trzech, jest także miejscem propedeutycznej edukacji małego dziecka, w tym edukacji muzycznej. Przedmiotem rozważań podejmowanych w artykule stają się więc potrzeby i możliwości rozwojowe dziecka, standardy jego funkcjonowania w placówce żłobkowej, sposób konstruowania procesu propedeutycznej edukacji, w tym edukacji muzycznej. Dokonując analizy dostępnych źródeł, tj. przeglądu literatury dotyczącej opieki, edukacji oraz rozwoju dziecka do lat trzech, a także ofert żłobków niepublicznych na terenie Poznania, przeprowadzonej w roku 2014 oraz 2015, i wyciągając wnioski z wieloletniej obserwacji poczynionej w ramach współpracy z placówkami opieki, wychowania i kształcenia dzieci oraz wywiadów z rodzicami, autorka dochodzi do przekonania, że placówki opieki nad małym dzieckiem mają konkretne zadania w zakresie wspierania jego rozwoju. Z uwagi na fakt, iż w żłobkach przebywać mogą dzieci jeszcze w wieku niemowlęcym, oczywiste się staje, że w ramach opieki istotna będzie pielęgnacja dziecka, warto jednak podkreślić, że wobec każdego dziecka objętego opieką należy sprawować funkcje wychowawcze i edukacyjne, te ostatnie jednak (jak okazuje się w praktyce) trudno jest dookreślić w odniesieniu do tak małego dziecka. Edukacja, tak jak i rozwój człowieka, rozpoczyna się w momencie jego poczęcia. Edukacja w żłobku jest więc edukacją poniekąd nieformalną. Edukacja propedeutyczna w żłobku, a w jej ramach także edukacja muzyczna, jest istotnym elementem codziennej pracy z małym dzieckiem. Podejmując próbę stworzenia definicji edukacji muzycznej małego dziecka, trzeba zaznaczyć, że ponieważ ruch, a następnie zabawa jest dominującą formą aktywności dziecka w wieku żłobkowym, propedeutyczna edukacja muzyczna w żłobku odbywać się powinna poprzez aktywizowanie dziecka, a następnie w trakcie tej aktywności i w formie zabawy. Edukacja muzyczna ma charakter propedeutyczny i nieformalny, jest zintegrowana z codzienną aktywnością dziecka. Jej celem nie jest tylko i wyłącznie kształtowanie kompetencji muzycznych, ale także wszechstronne stymulowanie rozwoju.

EN

The purpose of the article is to draw attention to the fact that the nursery, besides being most commonly perceived in Polish society as a place of upbringing and care over children under three, is also a place of the propedautic education of children, including their musical education as well. The issue that is raised in this abstract are the needs and growing skills of a child, his or her functional standards in a given nursery, the way of creating the propedautic educational process as well as musical education. Working on accessible sources like the literature concerning care, education and development of a child under three, offers of the private nurseries in Poznań taken in 2014 and 2015 and on conclusions taken from longstanding observation based on the author’s cooperation with nurseries, the upbringing and education of children and talks with parents, the author comes to the conclusion that the nurseries have specific tasks in supporting the development of children. Taking into consideration that if infants are allowed to be left in nurseries it is obvious that nursing is an essential issue in their care. It is crucial to highlight that, towards every child over care upbringing and educational functions should be taken, those last ones (as the practice shows), however, are difficult to refer to such a small child. Propedautic education in nursery, as well as musical education, is an essential element of every day work with a small child. Undertaking to create a musical definition of a small child it should be highlighted that action and then fun are the dominant forms of child activity at pre- kindergarten age. Propedautic musical education in nursery should take place through the child’s activation and then, during this activity, through fun. Musical education has a propedautic and informal character and is integrated with child’s activity. Its purpose is not only shaping musical competence but the overall stimulation of development.

Keywords

PL

żłobek; dziecko; edukacja; edukacja muzyczna; opieka

EN

nursery; child; education; musical education; care

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Nauk o Wychowaniu, ul. Kopernika 26, 31-501 Krakow, Poland
• Journal: Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
• Year: 2016
• Volume: 11
• Issue: 3(41)
• Pages: 239-254

Contributors

author

Sadowska Katarzyna

References

• Dzieniszewska-Klepacka L., Kowalczyk Z., Witkowska S., Chrzanowska D., Roszkowska Cz., Małe dziecko. Rozwój, pielęgnacja, wychowanie, żywienie, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1980.
• Eliot L., Co się tam dzieje?, Media Rodzina, Poznań 2003.
• Gordon E.E., Umuzykalnianie niemowląt i małych dzieci, Zamiast Korepetycji, Kraków 1997.
• Kowalski T., Pomyślmy o kształceniu specjalistów do wychowania w żłobkach, „Oświata i Wychowanie”, (1976)12.
• Kram A., Mielcarek M., Wczesna edukacja dziecka. Wiek 0 – 2/3, [w:] Niezbędnik dobrego nauczyciela. Edukacja w okresie dzieciństwa i dorastania, t. I, red. A. Brzezińska, Instytut Badań Edukacyjnych,Warszawa 2014.
• Krauze-Sikorska H., Determinanty fizycznego i psychospołecznego rozwoju małego dziecka, [w:] Dziecko do lat trzech w systemie opieki i edukacji. Źródła wsparcia i zagrożenia, H. Krauze-Sikorska, K. Kuszak, G. Rura, K. Sadowska, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016.
• Krauze-Sikorska H., Kuszak K., Rura G., Sadowska K., Dziecko do lat trzech w systemie opieki i edukacji. Źródła wsparcia i zagrożenia, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016.
• Krzysztofowicz J., Wójcik B., Przygotowanie personelu do pełnienia funkcji wychowawców w żłobkach, „Wychowanie w Przedszkolu”, (1974)12.
• Kurcz Z., Żłobek, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. VII, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2008.
• Nowak K., Wpływ muzyki na rozwój dziecka, „Wychowawca”, (2004)1.
• Rose C., Dryden G., Zabawy fundamentalne. Przewodnik od narodzin do lat 6, Transfer Learning Sp. z o.o., Gdańsk 2009.
• Rura G., Zabawa jako podstawowa forma aktywności dziecka, [w:] Dziecko do lat trzech w systemie opieki i edukacji. Źródła wsparcia i zagrożenia, H. Krauze-Sikorska, K. Kuszak, G. Rura, K. Sadowska, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016.
• Sadowska K., Aktywność twórcza małego dziecka, [w:] Dziecko do lat trzech w systemie opieki i edukacji. Źródła wsparcia i zagrożenia, H. Krauze-Sikorska, K. Kuszak, G. Rura, K. Sadowska, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016.
• Spionek H., Rozwój i wychowanie małego dziecka, Nasza Księgarnia, Warszawa 1967.
• Standardy jakości opieki i wspierania rozwoju dzieci do lat 3, red. M. Rościszewska-Woźniak, Fundacja Rozwoju Dzieci im J.A. Komeńskiego, Warszawa 2012.
• Trawińska H., Moje dziecko w żłobku. Szansa czy konieczność?, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2006.
• Tyszkowa M., Potrzeby rozwojowe dzieciństwa a warunki wychowania w środowisku zakładowym, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, (1992)5/6.
• Wielki podręcznik dla nauczycieli żłobków i przedszkoli. Zagadnienia teoretyczne, zabawy, pomysły, scenariusze. Od narodzin do wieku szkolnego, Jedność, Kielce 2011.
• Zwolińska E.A., Audiacja. Studium teorii uczenia się muzyki Edwina E. Gordona, Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz 2011.
• Żytko M., Dzieci do 3 roku życia – opieka czy edukacja? Analiza z perspektywy rozwiązań europejskich, „Problemy Wczesnej Edukacji”, (2012)4.
• Dz.U. 2011 nr 45, poz. 235.
• Raport Euridice Policy Brief Early Childhood Education and Care, EACEA, Brussels 2014.