Innowacyjna metoda zbioru lnu włóknistego i przerobu surowca na włókno jednopostaciowe

• Authors: Mańkowski Jerzy , Kołodziej Jacek , Kubacki Andrzej

Title variants

EN

An innovative method of fibrous flax harvesting and processing the raw material into one-type (homomorphic) fibre

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W Instytucie Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich opracowano efektywną technologię zbioru lnu włóknistego z przeznaczeniem na włókno jednopostaciowe z jednoczesnym pozyskaniem nasion. Len włóknisty jest rośliną, która wymaga stosowania drogich, specjalistycznych maszyn do wyrywania, pielęgnacji i zbioru słomy. W miejsce specjalistycznych maszyn, zaproponowano wykorzystanie kombajnów zbożowych. Celem wydobycia włókna, słomę po skoszeniu trzeba wyrosić. Zabieg roszenia polega na wyściełaniu słomy na plantacji. Na wyściełaną słomę działają mikroorganizmy grzybowe, które powodują rozkład pektyn łączących włókno z drewnikiem. Aby proces roszenia przebiegał równomiernie, wyściełaną słomę należy odwracać. Do odwracania słomy wykorzystano dostępne w większości gospodarstw rolnych maszyny, zbiór wyroszonej słomy prowadzony był przy wykorzystaniu pras rolujących. W artykule przedstawiono prace adaptacyjne mające na celu dostosowanie wytypowanych kombajnów zbożowych do koszenia lnu. Przedstawiono również wyniki doświadczenia polowego. Słomę lnianą przerabiano wykorzystując opracowaną linię. Otrzymane włókno jednopostaciowe poddano ocenie metrologicznej a następnie wyprodukowano doświadczalne partie przędzy lnianej, którą także przebadano laboratoryjnie.

EN

At the Institute of Natural Fibres and Medicinal Plants in Poznań, an effective technology of fibrous flax harvesting intended for one-type (homomorphic) fibre with simultaneous seed production has been developed. Fibrous flax is a plant that requires the use of expensive, specialized machines for pulling, maintaining and harvesting straw. Instead of specialized machines, it was proposed to use cereal combine harvesters. In order to extract the fiber, the straw must be dew retted after it is mowed. The retting procedure consists in padding the straw in the field in the plantation. The retted straw is affected by fungal microorganisms and in the process of degumming, fibres are separated from adhesive substances like hemicelluloses, pectin, and partially from lignin, waxes and fats. To ensure that the retting process is even, the retted straw should be turned over at least twice. The machines available in most farms were used to turn the straw over, while the harvest of the retted straw was conducted with the use of round balers. The article presents adaptation works aimed at adjustment of selected cereal combine harvesters to flax mowing. The results of the field experiment are also presented. Flax straw was processed using the developed line. The obtained homomorphic fibre was subjected to metrological evaluation, and then experimental batches of linen yarn were produced, which were also tested in the laboratory.

Keywords

PL

len włóknisty; włókno jednopostaciowe; nasiona lniane; koszenie lnu; przędza lniana

EN

fibrous flax; one-type (homomorphic) fibre; flax seed; flax mowing; flax yarn

• Publisher: Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Oddział w Poznaniu
• Journal: Zagadnienia Doradztwa Rolniczego
• Year: 2020
• Issue: 4 (102)
• Pages: 57-68

Dates

received

2020-10-30

accepted

2020-12-14

Contributors

author

Mańkowski Jerzy

• Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich

author

Kołodziej Jacek

• Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich

author

Kubacki Andrzej

• Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich

References

• Heller K., Praczyk M., Byczyńska M. (1974): Wpływ technologii uprawy na jakość plonów lnu włóknistego. Biuletyn Informacyjny PILiK Len i Konopie nr 14/2010, 26-34.
• Kurthański M. (1974): Uprawa lnu włóknistego. PWRiL Warszawa, 4-18.
• Mańkowski J., Kołodziej J., Maksymiuk W., Spychalski G., Kubacki A., Kupka D., Pudełko K. (2017): Research on New Technology of Fiber Flax Harvesting. Journal of Natural Fibers 15, 1, 53-61.
• Mańkowski J., Kubacki A., Kołodziej J. (2014): Innowacyjna technologia zbioru i przetwórstwa lnu na włókno jednopostaciowe – projekt realizowany w Instytucie Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w ramach programu badań stosowanych. Biuletyn Informacyjny PILiK Len i Konopie nr 22/14, 10-13.
• Mańkowski J., Kołodziej J., Kubacki A., Kanoniczak M. (2015): Przygotowanie agregatu i przerób słomy lnianej na włókno jednopostaciowe – realizacja projektu w ramach programu badań stosowanych. Biuletyn Informacyjny PILiK Len i Konopie nr 25/15, 4-11.
• Waśko J. (1987): Poradnik Brakarza słomy lnianej i konopnej. IKWN Poznań 1987, 15-29.