Ubezpieczenia społeczne pracowników miejskich Zarządu miasta Lublina w latach 1918-1939

• Authors: Mariola Szewczak-Daniel

Title variants

EN

Social Insurance for Municipal Employees of the Lublin City Council in Years 1918-1939

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Na ziemiach polskich po odzyskaniu niepodległości istniały różne systemy prawne odziedziczone po zaborcach. Odmienny stan prawny obowiązywał także w dziedzinie ubezpieczeń społecznych. Stworzenie jednolitego systemu ubezpieczeń społecznych w odradzającym się państwie było bardzo trudnym zadaniem. Należało bowiem nie tylko ujednolicić ustawodawstwo pozaborcze, ale przede wszystkim dostosować je do warunków społeczno-politycznych niepodległego kraju. Ujednolicenie zasad ubezpieczeń społecznych nastąpiło za sprawą wejścia w życie ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym, zwanej powszechnie „ustawą scaleniową”. Analiza zasad ubezpieczania pracowników samorządowych międzywojennego Lublina pokazuje, że mimo uchwalenia jednolitych norm prawnych w zakresie ubezpieczeń społecznych, samorządy terytorialne, a właściwie organy samorządowe, na mocy obowiązujących przepisów miały prawo samookreślania warunków uzyskiwania świadczeń pomocy lekarskiej oraz zabezpieczenia emerytalnego w drodze wydawanych statutów wewnętrznych, co prowadziło do swoistego rodzaju partykularyzmu prawnego systemu ubezpieczeń pracowniczych.

EN

After Poland regained independence, it operated within various legal systems inherited from the partitioning states. A different legal status was also in force in the field of social security. Establishing a unified social security system in a recovering state was a very difficult task. It was necessary not only to standardize post-partition legislation, but above all, to adapt it to the socio-political conditions of an independent country. The unification of social security rules took place due to the entry into force of the Act on social insurance of 28 March 1933, commonly referred to as “the merger act”. The analysis of the principles of insuring municipal employees of the interwar Lublin reveals that, despite the adoption of uniform legal standards in the field of social security, local governments, or rather local government bodies, had the right under the applicable provisions to self-determine the conditions for obtaining medical assistance and retirement insurance by issuing internal statutes, which led to a kind of particularism of the legal employee insurance system.

Keywords

PL

Magistrat miasta Lublina; ubezpieczenie emerytalne; ubezpieczenie chorobowe; pomoc lekarska; Kasa Chorych

EN

the Lublin city municipality; retirement pension insurance; health insurance; medical assistance; Health Maintenance Organisation

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Prawnych
• Year: 2019
• Volume: 29
• Issue: 4
• Pages: 99-114

Contributors

author

Mariola Szewczak-Daniel

• Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

References

• [brak informacji o Autorze] O ubezpieczeniu społecznym w Polsce, Praca i Opieka Społeczna 1 (1923), s. 35-53.
• Chylewski Jerzy: Jak rozwiązać problem emerytalny w samorządzie terytorialnym, Samorząd 46 (1935), s. 710-712.
• Dalbor Władysław: Zaliczenie lat poprzedniej służby państwowej do wysługi emerytalnej pracowników samorządowych oraz płatnych członków magistratu b. dz. pr., Samorząd 24 (1934), s. 366-367.
• Dulinicz Wacław: Charakter prawny ubezpieczenia emerytalnego pracowników samorządowych, Samorząd 28 (1934), s. 426-428.
• Dulinicz Wacław: Ustawa scaleniowa a ubezpieczenia pracowników samorządowych, Samorząd 6 (1934), s. 81-82.
• Dyboski Tadeusz: Ubezpieczenia społeczne w Polsce w ostatnich latach, Warszawa: Instytut Spraw Społecznych 1939.
• Historia państwa i prawa Polski 1918-1939, cz. II, red. F. Ryszka, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe 1968.
• Jakubiec Dariusz: Pierwsze polskie instytucje ubezpieczeń społecznych. Zarys historii i ustroju, Warszawa: Zakład Ubezpieczeń Społecznych 2007.
• Karpiński W.: Ubezpieczenie emerytalne pracowników samorządowych, Samorząd 35 (1935), s. 536-539.
• Korczak Jerzy: Sytuacja prawna pracowników samorządowych w II i III Rzeczypospolitej, [w]: 20 lat samorządu terytorialnego w II i III Rzeczypospolitej, red. J. Korczak, Wrocław: Kolonia Limited 2010, s. 379-404.
• Korobowicz Artur, Witkowski Wojciech: Historia ustroju i prawa polskiego (1772-1918), Kraków: Zakamycze 2001.
• Landau Zbigniew: Ubezpieczenia społeczne w Polsce w latach kryzysu gospodarczego 1930-1935, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 10-11 (1968), s. 36-47.
• Makarzec Piotr: Ubezpieczenia społeczne w II Rzeczypospolitej, Zeszyty Naukowe WSEI, seria Administracja 2 (2012), s. 197-210.
• Muszalski Wojciech: Ubezpieczenia społeczne. Zarys ogólny, cz. 1, Warszawa: Zakład Ubezpieczeń Społecznych 1984.
• Sadowska Jolanta: Prawnoorganizacyjne podstawy ubezpieczenia na wypadek choroby w Polsce, Studia i Materiały z Historii Ubezpieczeń Społecznych w Polsce 9 (1993), s. 17-55.
• Słowiński Konrad: Kancelaria miasta Radomia w latach 1915-1939, Lublin: Wydawnictwo KUL 2016. Szubert Wacław: Stulecie polskich instytucji ubezpieczenia społecznego, Studia i Materiały z Historii Ubezpieczeń Społecznych w Polsce 7 (1989), s. 5-10.
• Wratny Jerzy: Organizacja ubezpieczeń Społecznych, [w]: Rozwój ubezpieczeń społecznych w Polsce, red. C. Jackowiak, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk 1991, s. 53-67.
• Zakrzewski Stanisław: Niebezpieczeństwo emerytalne w samorządach, Samorząd 16 (1935), s. 262-263.
• Zieliński Tadeusz: Ubezpieczenia społeczne pracowników. Zarys systemu prawnego – część ogólna, Warszawa–Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN 1994.

Identifiers

DOI

10.18290/rnp.2019.29.4-7