Aktywne formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu

• Authors: Danecka Marta

Title variants

EN

The Active Forms as the Counter-Measure to Social Exclusion

RU

Активные формы противостояния социальному исключению

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule poruszony został problem wykluczenia społecznego w kontekście powrotu na rynek pracy. Punktem wyjścia jest brak możliwości aktywizowania osób wykluczonych poprzez ofertę pomocy społecznej. Podkreśla się także skutki uboczne, których doświadczają jej podopieczni: bierność, dziedziczenie stylu życia z zasiłków socjalnych oraz brak motywacji do integra-cji ze środowiskiem lokalnym. Wytyczne co do kierunków polityk społecznych w ramach unijnego modelu rozwoju sprawiły, że polityka społeczna, a w szczególności tzw. polityka aktywizacji poszukuje metod przeciwdziałania tym patologiom. Poprzez włączenie podmiotów ekonomii społecznej i sektora pozarządowego do realizacji zadań na płaszczyźnie pomocy społecznej powstała szansa odejścia od traktowania jej jako instytucji transferów socjalnych. Powstała wielosektorowa pomoc społeczna oparta na trzech filarach: opiekuńczym (tradycyjnym), prozatrudnieniowym i reintegracyjnym, który realizowany jest poprzez tworzenie instytucji zatrudnienia socjalnego. Nowy system zakłada warunkowanie pomocy. W artykule zaprezentowano podstawowe dane dotyczące potencjału zatrudnienia socjalnego oraz beneficjentów korzystających z aktywizujących form wychodzenia z wykluczenia. Zwrócono uwagę, że podstawowym problemem w procesie aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych jest bardzo niska skuteczność i bardzo znikomy efekt zatrudnieniowy po ukończeniu kursu. Kwestia ta ukazana jest z dwóch perspektyw: ilościowej – za pomocą wskaźników statystycznych i jakościowej – określenie motywacji do podejmowania aktywności. Obraz statystyczny dają wartości dwóch wskaźników: ukończenia zajęć reintegracji społeczno-zawodowej i ekonomicznego usamodzielnienia się. Perspektywa jakościowa opiera się na ukazaniu (na podstawie wyników badań sondażowych) postaw klientów pomocy społecznej wobec aktywizacji społeczno-zawodowej, motywów podejmowania działania oraz wizję podejmowanych w przyszłości form pracy zarobkowej.

EN

The article touched a problem of social exclusion in the context of the return to the labor market. The starting point is the lack of activation of people excluded by social assistance. It also stresses the side effects experienced by its protégés: passivity, inheritance lifestyle based on social benefits and lack of motivation to integrate with the local community. The guidelines for the directions of social policies within the EU development model meant that social policy, in particular the socalled activation policy seeks methods to counteract these pathologies. By incorporating social economy entities and non-governmental sector to carry out tasks at the level of social assistance it was given the chance to depart from treating social assistance as an institution of social transfers. Created multisectorial social assistance is based on three pillars: welfare (traditional), pro-employment and reintegration, which is implemented through the creation of social employment institutions. The new system involves conditioning aid. The article presents the basic data of the social employment and its beneficiaries. It should be noted that the main problem in the process of activation of the long-term unemployed is very low effectiveness and a very marginal effect of their employment after completing the course. This issue is shown from two perspectives: quantitative – with statistical indicators and qualitative – determination motivation to undertake the activity. There is a statistical picture of two indicators: the completion of training and economic independence. The qualitative perspective is based on the results of surveys dedicated to the theme of client’s attitudes to social and economic activation and their work in the future.

Keywords

PL

pomoc społeczna; ekonomia społeczna; aktywizacja; bezpieczeństwo socjalne; bezrobocie

EN

social help; social economy; social welfare programs; activation; unemployment

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2016
• Volume: 47
• Pages: 273-289

Contributors

author

Danecka Marta

• Instytut Studiów Politycznych Zakład Przemian Społecznych i Gospodarczych Polska Akademia Nauk

References

• Aktywne formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu, Edycja 2011–2015, 2010, MPiPS, http://www.mpips.gov.pl/pomoc-spoleczna/programy/programy-zatwierdz one-przez-ministra-pracy-i-polityki-spolecznej-na-lata-2011-2015 (dostęp: 14.09. 2015).
• Anioł W., 2010, Europejska polityka społeczna, „Polityka Społeczna”, nr 2.
• Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności IV kwartał 2014, 2015, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Centra integracji społecznej, zakłady aktywności zawodowej i warsztaty terapii zajęciowej w 2013 r., 2014, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Danecka M., 2014, Partycypacja wykluczonych. Wyzwanie dla polityki społecznej, Oficyna Naukowa i Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa.
• Efektywność działań aktywizujących realizowanych przez powiatowe urzędy pracy w ramach programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej, 2007, 2010, 2012, 2014, MPiPS, Warszawa. https://www mpips.gov.pl/analizy-i-raporty/raporty-sprawozdania/rynek-pracy/efektywnosc-pod stawowych-form-promocji-zatrudnienia-i-aktywizacji-zawodowej (dostęp: 21.09.2015).
• Frieske K.W. (red.), 2004, Utopie inkluzji. Sukcesy i porażki programów reintegracji społecznej, IPiSS, Warszawa.
• Golinowska, S., Ruzik, A., Pieliński, B., Gandziarowska, J., 2007, Praca lekarstwem na biedę i wykluczenie. Strategie wobec pracy, IPiSS, Warszawa.
• Informacja o funkcjonowaniu centrów i klubów integracji społecznej dla Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, 2012, www.mpips.gov.pl/.../mpips/.../sprawozdanie _ Sejm _CIS-KIS1_29.06.12 (dostęp: 1.09.2015).
• Marlier E., Atkinson T., Cantillon B., Nolan B.,2007, The EU and social inclusion: facing the challenges. “The Policy Press”, http://dx.doi.org/10.1332/policypress/ 9781861348845.001.0001
• Monzón J.L., Chaves R, 2012, The Social Economy in the European Union, CIRIEC, http://www.eesc.europa.eu/resources/docs/qe-30-12-790-en-c.pdf (dostęp: 14.09.2015).
• Puhani P.A., 2002, Advantage through Training in Poland? A Microeconometric Evaluation of the Employment Effects of Training and Job Subsidy Programmes, LA-BOUR, Vol. 16, http://dx.doi.org/10.1111/1467-9914.00209
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 kwietnia 2012 r. w sprawie przyznawania środków na podjęcie działalności na zasadach określonych dla spółdzielni socjalnych. http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU2012000 0456 (dostęp: 1.08.2015).
• Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz.U. z 2003 r., nr 122, poz. 1143).

Identifiers

DOI

10.15584/nsawg.2016.3.21