Aporie powszedniej zażyłości. Rec.: Bjørnar Olsen, W obronie rzeczy. Archeologia i ontologia przedmiotów. Przełożyła Bożena Shallcross. Warszawa 2013. „Nowa Humanistyka”

• Authors: Milan Rafał

Title variants

EN

Aporias of Daily Intimacy. Review: Bjørnar Olsen, W obronie rzeczy. Archeologia i ontologia przedmiotów. Przełożyła Bożena Shallcross. Warszawa 2013. „Nowa Humanistyka”

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst stanowi próbę krytycznego oglądu przedstawionego w książce Bjørnara Olsena „W obronie rzeczy. Archeologia i ontologia przedmiotów” projektu dowartościowania materialnych aspektów kultury i wskazania ich konstytutywnej roli w kształtowaniu społecznej „codziennej powszedniości”. Badacz, występując przeciw binarnym podziałom, stanowiącym kontynuację Kartezjańskiej marginalizacji materii jako „rzeczy rozciągłej”, nie unika jednak potknięć i niekonsekwencji. Ujawniają się one głównie w łączeniu – na zasadzie bricolage’u – często bardzo odległych sposobów myślenia o rzeczach (kontrowersyjne wydaje się np. zestawienie Heidegger–Latour, w którym zanika swoistość myślowej drogi autora „Bycia i czasu”). Proponowane przez Olsena odczytanie koncepcji Heideggerowskich skłania jednak do namysłu nad możliwością pogodzenia dyskursu „emancypacyjnego” (w którego kierunku zmierza „obrona rzeczy”) z nielinearnym (opozycyjnym wobec idei postępu) spojrzeniem na historię. Olsen wskazuje także aporie, w jakie wikła się dyskurs naukowy, próbując opisać to, co w sposób niezauważalny, „powściągliwy” funduje społeczną rzeczywistość.

EN

The text is an attempt at a critical assessment of the view on the project of appreciation of material aspects of culture and of pointing at their constitutive role in shaping the social “everyday commonness” as presented in Bjørnar Olsen’s book “In Defense of Things. Archaeology and the Ontology of Objects.” The researcher, taking a stand against binary oppositions which follow Cartesian marginalisation of matter as “extended thing,” does not avoid stumbles and inconsistencies. They are revealed mainly in combining, as in bricolage, often remote modes of thinking about things (juxtaposing Heidegger to Latour, in which the former’s peculiarity of thinking, seems controversial). Heidegger’s conceptions of understanding proposed by Olsen induces the reader to ponder on a possibility of reconciling “emancipation” discourse (going in the direction in which “the defense of things” follows) with non-linear one (opposing the idea of progress) view on history. Olsen also points at aporias that scientific discourse is entangled in when he is trying to describe what in an imperceptible and “reserved” way is founded by social reality.

Keywords

EN

Bjørnar Olsen; B. Olsen’s “In Defense of Things. Archaeology and the Ontology of Objects”; Martin Heidegger; Brunon Latour

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2016
• Volume: 107
• Issue: 2
• Pages: 261-269

Dates

printed

2016-06-27

Contributors

author

Milan Rafał

• Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Identifiers

ISSN

0031-0514