Iluzja pewności, czyli kilka uwag o modernistycznym samozadowoleniu ekonomii

• Authors: Bartosz Scheuer

Title variants

EN

Illusion of certainty, some remarks on economics modernistic complacency

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Współczesna ekonomia głównego nurtu wyróżnia się na tle innych nauk społecznych ściśle modernistycznym charakterem. Ekonomiści nie postrzegają tego jako wady, wręcz przeciwnie – upatrują w tym swej przewagi nad przedstawicielami innych nauk. W ich mniemaniu formalizm i matematyzacja analizy ekonomicznej oraz traktowanie założenia o racjonalności i maksymalizacji jako uniwersalnych w wyjaśnianiu ludzkich zachowań pozwala na formułowanie predykcji ze zdecydowanie większą precyzją, niż ma to miejsce np. w socjologii. Za pomocą aparatury pojęciowej Ludwika Flecka można jednak wykazać, że przeświadczenia te są jedynie wyrazem pewnej iluzji, której ulegają ekonomiści.

EN

Modern mainstream economics sets itself apart from other social sciences strictly of modernist character. Economists do not see this as a defect, on the contrary, they observe that their superiority over the representatives of other sciences. In their view, the formalism and mathematisation of economic analysis together with the coviction that the assumptions of rationality and maximization are universal explanations for human behaviors allow to formulate a prediction of a far greater precision than it is the case now, for example in sociology. However, using Fleck’s conceptual apparatus it is possible to demonstrate that the conviction is merely economists illusions.

Keywords

PL

metodologia ekonomii; modernizm; konstruktywizm; teoria ekonomii

• Publisher: Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu
• Journal: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu
• Year: 2012
• Issue: 28
• Pages: 19-33

Contributors

author

Bartosz Scheuer

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

References

• Becker G., Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, PWN, Warszawa 1990.
• Becker G., Nobel Lecture: The Economic Way of Looking at Behavior, „Journal of Political Economy” 1993, vol. 101, nr 3.
• Blaug M., Metodologia ekonomii, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1995.
• Boland L.A., On the Futility of the Neoclassical Maximization Hypothesis, „The American Economic Review” 1981, vol. 71, nr 5.
• Fleck L., Psychosocjologia poznania naukowego, UMCS, Lublin 2006.
• Friedman M., Essays in Positive Economics, The University of Chicago Press, Chicago – London 1953.
• Godłów-Legiędź J., Współczesna ekonomia. Ku nowemu paradygmatowi?, C.H. Beck, Warszawa 2010.
• Klamer A., Making sense of economists: from falsification to rhetoric and beyond, „Journal of Economic Methodology” 2001, vol. 8, nr 1.
• Landreth H., Colander D., Historia myśli ekonomicznej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• Lazear E.P., Economic Imperialism, „The Quarterly Journal of Economics” 2000, vol. 115, nr 1.
• McCloskey D., Metaphors Economists Live By, „Social Research” 1995, vol. 62, nr 2.
• McCloskey D., The Rhetoric of Economics, „Journal of Economic Literature” 1983, vol. XXI.
• Nowak L., Kilka uwag na temat miejsca empiryzmu logicznego w dwudziestowiecznej filozofii, „Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki. Oblicza Idealizacji”, t. II (15), Wyd. Naukowe UAM, Poznań 1996.
• Sady W., Fleck o społecznej naturze poznania, http://sady.umcs.lublin.pl/sady.fleck.htm [12.03.2009].
• Sady W., Spór o racjonalność naukową od Poincarégo do Laudana, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław 2000.
• Sikora W., Problem interpretacji w metodologii nauk empirycznych, Wyd. Naukowe IF UAM, Poznań 1997.
• Stankiewicz W., Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 1998.
• Stigler G.J., Becker G., De gustibus non est disputandum, „The American Economic Review” 1977, vol. 67, nr 2.
• Sugden R., Rational Choice: A Survey of Contributions from Economics and Philosophy, „The Economic Journal” 1991, vol. 101, nr 407.
• Wzorce postrzegania rzeczywistości w nauce i społeczeństwie, red. B. Płonka-Syroka, DiG, Warszawa 2008.