OCENA ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA DZIAŁANIE OSÓB W STARSZYM WIEKU

• Authors: Ciuła Grzegorz

Title variants

EN

The rating of elderly people’s responsibility for their actions

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Pośród wielu okoliczności wpływających na funkcjonowanie człowieka, istnieją również te, wpisane w cykl życia indywidualnego, czyli wiek osoby, a także przypisane do niego cechy i przypadłości. Pośród nich na szczególną uwagę zasługuje okres starzenia się człowieka. W artykule opisano szereg zmian przyjmowanych za symptomy starzenia się i starości, badania potwierdzają bowiem, że mimo czasem znacznych różnic indywidualnych, można mówić o występowaniu pewnych znamiennych cech, określanych jako psychika starcza. Celem prezentowanego wystąpienia jest próba odpowiedzi na pytanie o wpływ zmian, których doświadcza człowiek w starszym wieku, na odpowiedzialność za podejmowane czyny. Poszukiwaniu temu pomaga m.in. przywołanie podstawowych informacji dotyczących czynu ludzkiego, a przede wszystkim ważne rozróżnienie na starzenie się patologiczne i fizjologiczne.

EN

Among many circumstances affecting a person’s functioning there are also those inscribed in the individual life cycle, i.e. person’s age, as well as features and ailments connected with it. The time of ageing is especially interesting. The article describes a set of changes considered to be the symptoms of ageing and age itself, since research confirms that in spite of many individual differences, there is such a thing as a set of features called “the old age psyche”. The aim of this paper is to try to answer the question about the impact of changes experienced by an older person on the responsibility for actions taken. In this research, among other things, the recall of basic information about human acts, and the distinction between ageing pathologically and physiologically is very helpful

Keywords

PL

starość; starzenie się; odpowiedzialność; czyn ludzki; osoba

EN

old age; aging; responsibility; human act; person

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Forum Teologiczne
• Year: 2016
• Volume: 17
• Pages: 131-141

Dates

published

2016

Contributors

author

Ciuła Grzegorz

• Wydział Teologiczy, Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• Bilikiewicz A., Starzenie się i zaburzenia psychiczne wieku podeszłego (problemy psychogeriatrii), w: Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny, red. A. Bilikiewicz, Warszawa 19982, s. 383-394.
• Ciuła G., Uwarunkowania czynu ludzkiego. Studium teologicznomoralne na podstawie polskiej posoborowej literatury teologicznej i pozateologicznej, Katowice 2014.
• Duda K., Proces starzenia się, w: Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja, red. A. Marchewka, Z. Dąbrowski, J.A. Żołądź, Warszawa 2013, s. 1-32.
• Gutowska A., (Nie)pełnosprawna starość – przyczyny, uwarunkowania, wsparcie, „Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej” 2015, t. 8, s. 9-33.
• Hill R.D., Pozytywne starzenie się, Warszawa 2009.
• Kokoszka A., Teologia moralna fundamentalna, Tarnów 2005.
• Kosiol M., Psychologiczne aspekty pomyślnego starzenia się, „Biblioteka Gerontologii Społecznej” 2015, t. 9, s. 37-49.
• Kotlarska-Michalska A., Starość w aspekcie socjologicznym, „Roczniki Socjologii Rodziny” 2000, t. 12, s. 147-159.
• Krokos J., O prawdzie i wolności, Warszawa 2000.
• Łukaszewski W., Wielkie pytania psychologii, Gdańsk 2008.
• Maj E., Sytuacja społeczna oraz prawna ochrona osób starszych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2012, nr 3, s. 189-201.
• Nowosad S., Wyrostkiewicz M., Czyn ludzki, w: Jan Paweł II. Encyklopedia nauczania moralnego, red. J. Nagórny, K. Jeżyna, Radom 2005, s. 129-132.
• Obtułowicz K., Układ odpornościowy u osób w starszym wieku. Fizjologia – profilaktyka – rehabilitacja, w: Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja, red. A. Marchewka, Z. Dąbrowski, J.A. Żołądź, Warszawa 2013, s. 276-291.
• Pastuszka J., Starość człowieka. Rozważania psychologiczne, „Ethos” 1999, t. 12, s. 29-55.
• Pieprzyk M., Pieprzyk P., Osoby starsze w systemie ochrony zdrowia, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2012, nr 3, s. 175-188.
• Siemianowski A., Starość w perspektywie ostatecznej, „Ethos” 1999, t. 12, s. 91-106.
• Skalska A., Starzenie się populacji – wymiar biologiczny, w: Zdrowie i medycyna – wyzwania przyszłości, red. M. Pasowicz, Kraków 2013, s. 57-63.
• Spyrka-Chlipała R., Uwarunkowania i struktura potrzeb życiowych seniorów, „Roczniki Teologiczne” 2014, nr 1, s. 235-247.
• Steuden S., Psychologia starzenia się i starości, Warszawa 2012.
• Straś-Romanowska M., Późna dorosłość. Wiek starzenia się, w: Psychologia rozwoju człowieka. charakterystyka okresów życia człowieka, red. B. Harwas–Napierała, J. Trempała, Warszawa 20143, s. 263-292.
• Szostek A., Pogadanki z etyki, Częstochowa 20083.
• Ślipko T., Zarys etyki ogólnej, Kraków 20044.
• Zdziebło K., Współczesne zjawiska demograficzne a problemy zdrowotne starzejącego się społeczeństwa, „Studia Medyczne” 2008, t. 9, s. 63-69.
• Zwoliński A., Starość, w: Jan Paweł II. Encyklopedia nauczania społecznego, red. A. Zwoliński, Radom 2005, s. 484-493.