Proweniencja, rozwój i specyfika „dialogowego ja” psychologii pastoralnej

• Authors: Andrzej Pankalla , Anna Wieradzka

Title variants

EN

PROVENANCE, DEVELOPMENT AND SPECIFICITY OF “DIALOGICAL SELF” IN THE PASTORAL PSYCHOLOGY

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Historia psychologii pastoralnej, od jej powstania na gruncie dziewiętnastowiecznego protestantyzmu, aż do czasów współczesnych, uwidacznia pewien problem z umiejscowieniem jej pośród dyscyplin naukowych. Przyczyn tej rozmytej tożsamości upatruje się w ciągłej nieumiejętności pogodzenia relacji psychologii i religii, przechodzącej od etapów jawnej wrogości (freudyzm, marksizm), poprzez redukcjonizm z prostym utożsamianiem zjawisk psychicznych i duchowych czy wzajemną obojętność, po otwartość i wzajemne korzystanie ze swych osiągnięć. Artykuł ukazuje aktualnie uprawianą psychologię pastoralną jako swoisty obszar „wpomiędzy” psychologią (religii) a teologią pastoralną. Uwzględniając historię tej młodej dyscypliny, autorzy zarysowują związek psychologii pastoralnej z innymi dziedzinami wiedzy, wskazując, że niejasna tożsamość na styku teologii i psychologii może stanowić w swej istocie jej wielki zasób budowany na zdolności interdyscyplinarnego dialogu oraz elastycznym wpisywaniu się w potrzeby współczesnego człowieka z jego polifoniczną naturą.

EN

History of pastoral psychology, since its inception on the basis of nineteenth-century Protestantism, up to the present, reveals a problem with the placement among disciplines. The reasons for the fuzzy identity is seen in the ongoing inability to reconcile the relationship of psychology and religion, passing from overt hostility stages (Freudianism, Marxism), by equating reductionism with a simple psychic phenomena and spiritual, or mutual indifference, the openness and sharing of their achievements. The article presents the current pastoral psychology as a specific area “in-between” psychology (of religion) and pastoral theology. Given the history of this young discipline, outlines the relationship of pastoral psychology and other disciplines, indicating that the unclear identity “at the crossroads” of theology and psychology, may constitute in essence its a great resource built on the ability of interdisciplinary dialogue and writing flexible to the needs of modern man with his polyphonic nature.

Keywords

psychologia pastoralna; teologia pastoralna; interdyscyplinarny dialog; religia; dialogowe ja

EN

pastoral psychology; pastoral theology; interdisciplinary dialogue; religion; dialogical self

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Colloquia Theologica Ottoniana
• Year: 2014
• Issue: 2
• Pages: 191-208

Contributors

author

Andrzej Pankalla

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

author

Anna Wieradzka

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Allport G.W., Osobowość i religia, Warszawa 1988.
• American Association of Pastoral Counselors, http://www.aapc.org/ (4.04.2013).
• Assocacion of Professional Chaplains, http://professionalchaplains.org/content.asp?contentid=217 (4.04.2013).
• Assocazione Italiana Psicologi e Psichiatri Catolicci, http://www.aippc.net/ (4.04.2013).
• Cantelmini T., Laselva P., Paluzzi S., Dialog psychologii z teologią, Poznań 2006.
• Centrum Formacji Duchowej. Kraków, http://www.cfd.sds.pl/?d=spis,,151 (4.04.2013).
• Centrum Formacji Duchowej. Trzebinia, http://www.cfdtrzebinia.sds.pl/?d=spis,,138(4.04.2013).
• College of Pastoral Supervision & Psychoterapy, http://www. pastoralreport.com/ (4.04.2013).
• Deutsche Gesellschaft für Pastoralpsychologie, http://www.pastoralpsychologie.de/gesellschaft.html (4.04.2013).
• Jabłońska K., Gawryś C. (red.), Między konfesjonałem a kozetką, Warszawa 2010.
• Jan Paweł II, Encyklika Fides et ratio. O relacjach między wiarą i rozumem, Poznań 1998.
• Jan Paweł II, Sakrament pokuty w życiu Kościoła, Przesłanie do Penitencjarii Apostolskiej, „L’Obsservatore Romano” 98 (1998) 5–6.
• Kongregacja ds. Edukacji Katolickiej, Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis, AAS 62 (1970), http://www.vatican.va/archive/aas/index_sp.htm (4.04.2013).
• Kożuch M., Chrześcijańska formacja indywidualna, Kraków 2001.
• Kroplewski Z., Psychologia pastoralna. Koncepcje i kontrowersje, Szczecin 2011.
• Krzysteczko H., Poradnictwo duszpasterskie. Teoria i praktyka rogeriańskiego kontaktu pomocnego, Katowice 1998.
• Paszkowska T., Psychologia w kierownictwie duchowym, Lublin 2007.
• Pius XII, Konstytucja Apostolska Ad uberrima, AAS 50 (1958), http://www.vatican.va/archive/aas/index_sp.htm (4.04.2013).
• Pius XII, Konstytucja Apostolska Sedes sapientiae, AAS 48 (1956), http://www.vatican.va/archive/aas/index_sp.htm (4.04.2013).
• Płużek Z., Psychologia pastoralna, Kraków1991.
• Popielski K., Koncepcja logoterapii V.E. Frankla i jej znaczenie w poradnictwie psychologiczno-pastoralnym, w: Z. Chlewiński (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii pastoralnej, Lublin 1989.
• Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis z 6 stycznia 1970 (włączone na terenie Polski do Ratio Institutione Sacerdotalis pro Polonia z 1 września 1971), w: K. Klauza,Zasady formacji kapłańskiej w Polsce, Częstochowa 1999, s. 110.
• Rostworowski P., Kierownictwo duchowe. Kilka zasad i wskazówek, Tyniec–Kraków 2012.
• Rupnik M.I., Rozeznawanie duchowe. Ku doświadczeniu Boga, cz. 1, Częstochowa 2004.
• Sobór Watykański II, Konstytucja o Kościele w świecie współczesnym. Lumen gentium, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 2002.
• Stowarzyszenie Psychologów Chrześcijańskich, http://www.spch.pl/index.php?option=-com_content&view=article&id=97&Itemid=89 (4.04.2013).
• Szentmártoni M., Psychologia pastoralna, Kraków 1995.
• Szkoła Formatorów, http://www.ignatianum.edu.pl/studium/ (4.04.2013).
• The Association for Clinical Pastoral Education, http://www.acpe.edu/ (4.04.2013).
• Tomkiewicz A., Psychologia pastoralna, w: R. Kamiński i inni (red.), Leksykon teologii pastoralnej, Lublin 2006.
• Towarzystwo Poradnictwa i Psychologii Pastoralnej, http://www.luteranie.pl/archiwum/2011/towarzystwo_poradnictwa_i_psychologii_pastopastor_w_polsce,3451.html (4.04.2013).
• Wolicki M., Egzystencjalno-analityczna koncepcja autotranscendencji i jej teologiczno--pastoralne aplikacje, Przemyśl 1993.
• Wolicki M., Logoterapia w praktyce pastoralnej, Wrocław 2003.
• Wolicki M., Otwartość osoby ludzkiej. Interpretacja fi lozofi czna, Wrocław 2005.