Ewangelicy w okolicy Szadku i Zduńskiej Woli w XIX-XX w.

• Authors: Jarosław Stulczewski

Title variants

EN

Protestants in the region of Szadek and Zduńska Wola in the 19th–20th centuries

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The first Protestants, who came from Czechia and Saxonia, settled in the region of Szadek and Zduńska Wola at the turn of the 18th century. An Evangelical-Augsburg Church parish was established in Zduńska Wola in 1827. In the 1820s fourty Protestant families resident in Szadek succeeded in taking over the Holy Spirit church building. As the number of migrants from Germany increased and the community of Protestant residents grew, new facilities and institutions serving their needs came into being. Chapels and cemeteries in Zduńska Wola, Szadek and Łobodzice started functioning in the first half of the 19th century. The most outstanding among the clergy men who were actively engaged in the life of the Evangelical community was Edward Boerner, who held the office of parson in 1856–1910. In the interwar period the largest Protestant communities near Szadek, apart from Zduńska Wola, were Łobudzice, Annopole, Izabelów, Pratków i Zborowskie. World War II and the post-war period brought displacements of German population and disappearance of the heritage of the Evangelical community in this region.

Keywords

PL

ewangelicy; Szadek; Zduńska Wola

EN

protestants; Szadek; Zduńska Wola

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Biuletyn Szadkowski
• Year: 2009
• Issue: 09
• Pages: 87-106

Contributors

author

Jarosław Stulczewski

• Grupa Rekonstrukcji Historycznej w Zduńskiej Woli

References

• Chlebowski B, Walewski W. (red.), Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 11, Warszawa 1890.
• Hryniak E., Studium historyczno-konserwatorskie miasta Szadek, Kielce 1989.
• Chrzanowski J., Gdzie jest taka Zduńska Wola… Wykazy ogólne ludno ci, „Nasz Tygodnik. Zduńska Wola–Łask”, 7 V 2004.
• Dobrowolska E., Gdyby taki mieszkał w Krynicy…, „Nasz Tygodnik”, 5 XI 2004.
• Dobrowolska E., Pamięć wciąż trwa, „Tydzień Zduńskowolski”, 4 VII 2003.
• Dobrowolska E., Zapomniane groby, „Tydzień Zduńskowolski”, 26 X 2001.
• Dobrowolska E., Zapomniany stary cmentarz, „Tydzień Zduńskowolski”, 27 X 2000.
• Dobrowolska E., Zmarli nie piją coca-coli, „Tydzień Zduńskowolski”, 1 III 2002.
• Dobrowolska E., Została tabliczka, „Tydzień Zduńskowolski”, 2 XI 2001.
• Dronka T., Parafia ewangelicko-augsburska w Łasku, „Na Sieradzkich Szlakach” 1997, nr 2 (46).
• Graeve S., Przewodnik po Guberni Kaliskiej, Warszawa 1912.
• Herman Bertold (1885–1961). Malarstwo, Zduńska Wola 1981.
• Karta cmentarza ewangelickiego-augsburskiego w Szadku, nr 141 /nowa/, Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Sieradzu.
• Kościan T., Kalendarium Zduńskiej Woli, Zduńska Wola 1995.
• Kozłowski J., Miastu potrzebni, Zduńska Wola 1995.
• Kubicz M., Monografia geograficzna sołectwa Łobudzice, praca licencjacka na kierunku geografii, Łódź 2001.
• Lehmann J., Geschichte der evang.-augsburgischen Gemeinde zu Zduńska Wola, Zduńska Wola 1930.
• Leopold J., Ziemia Szadkowska w Sieradzkiem, „Wieś Ilustrowana” (Warszawa) 1913, R. IV, kwiecień .
• Marszał T. (red.), Leksykon sołectw gminy Szadek, Łódź –Szadek 2004.
• Marszał T., Jerzy Karol Kurnatowski, „Biuletyn Szadkowski” 2005, t. 5.
• Marszał T., Szadek. Monografia miasta, Szadek 1995.
• Michalski A., Stosunki ludnościowe i wyznaniowe, [w:] Wicher L. (red.), Stulecie miasta Zduńskiej Woli 1825–1925, Zduńska Wola 1925.
• Milewska K., Cmentarze z okresu I wojny światowej na terenie gminy Szadek, „Biuletyn Szadkowski” 2005, t. 5.
• Olejnik T., Leksykon miasta Sieradz, Sieradz 2006.
• Parczewski A. J., Monografia Szadku, Warszawa 1870.
• Pawelec D., Protestanci w Zduńskiej Woli i okolicy, Zduńska Wola 2007.
• Pisarkiewicz M., Zapomniana kwatera wojenna z 1914 roku w Szadku, „Wędrownik” 2008, nr 3 (397).
• Poradowski R., Kościółek w. Ducha w Łasku, „Wędrownik” 2008, nr 3 (397).
• Rocznik Diecezji Włocławskiej, 1931.
• Ruszkowski A., Marceli Nencki (1847–1901) – pionier biochemii z Boczek pod Sieradzem, „Na Sieradzkich Szlakach” 1998, nr 4 (52).
• Skorowidz miejscowo ci Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. 2: Województwo łódzkie, Warszawa 1925.
• Śmiałowski J., Zduńska Wola. Monografia miasta do 1914 roku, Łódź 1974.
• Świtalski K., Diariusz 1919–1935, oprac. A. Garlicki, R. Świątek, Warszawa 1992.