Jak przygotowywani są użytkownicy do wizyty w archiwum? Analiza porównawcza stron internetowych wybranych archiwów na świecie

• Authors: Monika Cołbecka

Title variants

EN

How users are prepared to visit the archive? Comparative analysis of websites of selected archives in the world

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł jest raportem z badania wybranych stron internetowych narodowych archiwów zagranicznych pod kątem przygotowywania użytkowników do wizyty osobistej. Jest to kontynuacja prowadzonych przez autorkę badań nad sposobami kształcenia użytkowników archiwów w środowisku wirtualnym. Sieć WWW jest obecnie ważnym kanałem informowania o instytucji, a także nawiązywania relacji z otoczeniem. Internet stał się istotnym narzędziem w budowaniu wizerunku archiwum. Dlatego ważnym jest podejmowanie badań witryn WWW. Umiejętność wskazania słabych i mocnych ich punktów może przynieść wymierną korzyść jaką jest podniesienie efektywności informacyjnej stron internetowych. Badanie polegało na wytypowaniu elementów, które powinny zostać porównane. W tym przypadku były to treści zawarte na stronach internetowych, które służą pośrednio lub bezpośrednio przygotowaniu użytkownika do wizyty osobistej. Dalej nastąpił dobór próby, czyli serwisów WWW narodowych archiwów zagranicznych, które spełniły określone kryteria. Następnie zrealizowano badanie metodą benchmarkingu oraz przedstawiono najlepsze praktyki oraz wnioski zmierzające do doskonalenia stron internetowych pod kątem wirtualnego kształcenia użytkowników archiwów.

EN

The article is a report on the study of selected websites of national archives abroad in terms of preparing users for a personal visit. It is a continuation of the author's research on the methods of educating users of archives in the virtual environment. The World Wide Web is now an important channel of informing about the institution, as well as establishing relations with the environment. The Internet has become an important tool in building the image of the archive. Therefore, it is vital to undertake web site research. The ability to identify their strengths and weaknesses can bring a measurable benefit, which is increasing the information efficiency of websites. The research consisted in selecting the elements that should be compared. In this case, it was the content of websites that serves directly or indirectly to prepare the user for a personal visit. Next, a sample was selected, i.e. websites of national archives from abroad that met certain criteria. Then, a benchmarking study was carried out and the best practices and conclusions aimed at improving websites in terms of virtual education of archive users were presented.

Keywords

PL

benchmarking; użytkownicy archiwów; szkolenie użytkowników archiwów kształcenie użytkowników archiwów

EN

benchmarking; archive users; training of archive users; education of archive users

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Archiwa – Kancelarie – Zbiory
• Year: 2020
• Issue: 11(13)
• Pages: 45-72

Contributors

author

Monika Cołbecka

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

References

• Anderson, Ian G. „Necessary but Not Sufficient: Modelling Online Archive Development in the UK”. D-Lib Magazine 14, nr 1/2 (2008). https://doi.org/10.1045/january2008-anderson.
• ARPO Index. „ARPO Index – Archival Research Preparation Online Index”. Dostęp 22.06.2020. https://arpoindex.org/.
• Barczak, Henryk. Wybrane zagadnienia informacji archiwalnej. Warszawa: CINTE, 1975.
• Barczak, Henryk, Stanisław Nawrocki, i Czesława Włodarska. „Zagadnienia informacji naukowej w archiwach państwowych”. Archeion 56 (1971): 33–49.
• Bertram, Cara S. „Putting the User First: The Importance of the Reference Archivist in Online Projects.” Archival Issues 40, nr 1 (2019): 7–23.
• Bielińska, Maria. „Stan i zadania archiwów wobec aktualnych potrzeb nauki historycznej”. Archeion 26 (1956): 3–17.
• Chorążyczewski, Waldemar. „Archiwista przyszłości – edukator i autopromotor w społeczeństwie informacyjnym”. W Archiwa w nowoczesnym społeczeństwie: pamiętnik V Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Olsztyn 6-8 września 2007 r., zredagowali Jarosław Porazinski i Krzysztof Stryjkowski, 45–53. Warszawa: Stowarzyszenie Archiwistów Polskich, 2008.
• Cołbecka, Monika. „Oferta archiwów w Internecie w zakresie kształcenia użytkowników”. W Popularyzacja nauk historycznych – teoria i praktyka. Zbiór studiów, zredagowali Dominika Gołaszewska-Rusinowska, Małgorzata Mielewska, i Tomasz Sińczak, 65–80.
• Toruń: Instytut Promocji Historii, 2018.
• Cołbecka, Monika. „Usługi informacyjne archiwów”. Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 2020.
• Cox, Richard J. „Access in the Digital Information Age and the Archival Mission: The United States”. Journal of the Society of Archivists 19, nr 1 (1998): 25–40. https://doi.org/10.1080/00379819809514420.
• Degen, Robert. „Witryna internetowa archiwum – wizytówka czy element systemu informacji naukowej”. W Historyk – archiwista – komputer: historyk a nowoczesny system informacji archiwalnej: materiały z konferencji Toruń, 10 i 11 kwietnia 2003 roku, zredagowali Robert Degen i Halina Robótka, 129–39. Toruń: Wydawn. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2004.
• Duff, Wendy, i Penka Stoyanova. „Transforming the Crazy Quilt: Archival Displays from a User’s Point of View”. Archivaria 45 (1998): 44–79.
• Główny Urząd Statystyczny. „Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2019 roku”. Dostęp 21.06.2020. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-w-2019-roku,2,9.html.
• Gołembiowski, Maciej. „Potrzeby informacyjne użytkowników informacji archiwalnej”. Zagadnienia Infromacji Naukowej, nr 1 (1979): 85–110.
• Gołembiowski, Maciej. System informacji archiwalnej. Warszawa; Łódź: Państwowe Wydawn. Nauk, 1985.
• Gmiterek, Grzegorz. „Od Web 1.0 do Web 3.0. Interaktywność a ewolucja sieci”. W Nauka o informacji, zredagował Wiesław Babik, 599–620. Nauka, Dydaktyka, Praktyka 174. Warszawa: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, 2016.
• Hejnosz, Wojciech. „Jeszcze o archiwach, bibliotekach i ich publicznej użyteczności naukowej”. Archeion 16 (1939 1938): 85–94.
• Igielski, Andrzej. „Potrzeby informacyjne indywidualnych użytkowników dokumentacji archiwalnej”. Archiwista 15, nr 1–2 (1979): 25–34.
• ICA. „International Council on Archives”. Dostęp 25.06. 2020. https://www.ica.org/en.
• Landis, William. „Archival Outreach on the World Wide Web”. Archival Issues 20, nr 2 (1995): 129–49.
• „List of National Archives”. W Wikipedia, 25.06.2020. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_national_archives&oldid=994125169.
• Kowalska, Małgorzata. „Analiza porównawcza jakości serwisów WWW bibliotek wyższych szkół niepaństwowych województwa kujawsko-pomorskiego”. Folia Toruniensia 8 (2008): 117–35.
• Kroll, Bogdan. „Charakter i perspektywy tradycyjnego i archiwalnego systemu wyszukiwania informacji”. Archeion 65 (1977): 61–84.
• Magier, Dariusz. „Archiwa, studenci i Internet, czyli archiwistyka i archiwa widziane przez monitor PC. Raport z badań”. Archiwista Polski 19, nr 4 (2014): 71–79.
• Nawrocki, Stanisław. „Archiwum jako ośrodek informacji”. Infromatyka i Archiwa 11 (1981): 3–18.
• Nawrocki, Stanisław. Komputer w służbie archiwalnej. Poznań: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie, 1985.
• Nawrocki, Stanisław. „Kształcenie użytkowników informacji w archiwach”. Archeion 72 (1981): 7–15.
• Pasikowski, Sławomir. „Czy wielkość jest niezbędna? O rozmiarze próby w badaniach jakościowych”. Przegląd Badań Edukacyjnych 2, nr 21 (2016): 195–211. https://doi.org/10.12775/PBE.2015.055.
• Pitol, Scott P. „Evaluating How Well an Archival Website Allows a Researcher to Prepare for an On-Site Visit”. The American Archivist 82, nr 1 (2019): 137–54. https://doi.org/10.17723/0360-9081-82.1.137.
• „Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych.” Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, poz. 1818 (2018).
• Ryszewski, Bohdan. Problemy i metody badawcze archiwistyki. Toruń: Wydaw. UMK, 1985.
• Sapa, Remigiusz. Benchmarking w doskonaleniu serwisów WWW bibliotek akademickich. Zeszyty naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 1276. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2005.
• Walton, Rachel. „Looking for Answers: A Usability Study of Online Finding Aid Navigation”. The American Archivist 80, nr 1 (2017): 30–52. https://doi.org/10.17723/0360-9081.80.1.30.
• Weber, Hartmut. „Skorzystaj z klucza i zagraj w grę – archiwa w społeczeństwie informacyjnym i kształcącym się”. Archeion 107 (2004): 15–26.
• Wick, Amanda. „We’re All Vegans Here: The Twenty-First Century Archival Ecosystem”. Journal of Archival Organization 14, nr 1–2 (2017): 13–34. https://doi.org/10.1080/15332748.2018.1503020.
• Słownik języka polskiego PWN. „wizytówka”. Dostęp 25.06.2020. https://sjp.pwn.pl/sjp/wizytowka;2579957.html.
• Wójcikowa, Stefania, i Jan Rogala. „Udostępnianie zbiorów w pracowni Archiwum Państwowego m.st. Warszawy w latach 1967–1977”. Archeion 69 (1979): 207–20.
• „Zależności między nową klasyfikacją dziedzin i dyscyplin a wcześniej obowiązującym wykazem i systematyką OECD”. Dostęp 11.09.2020. https://konstytucjadlanauki.gov.pl/content/uploads/2018/09/nowy-podzia-dyscyplin-tabela.pdf.

Identifiers

DOI

AKZ.2020.002