Dekonspiracja globalnego Lewiatana. W poszukiwaniu paradygmatu badania neoliberalnej globalizacji

• Authors: Klementewicz Tadeusz

Title variants

EN

The Exposure of the Global Leviathan. In Search of a Paradigm to Study Neoliberal Globalization

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W artykule rozważany jest problem wyboru paradygmatu badań nad współrządzeniem we współczesnym światowym systemie neoliberalnego kapitalizmu. Krytycznej analizie poddany został paradygmat liberalnego instytucjonalizmu. Zawiera on bowiem sprzeczne założenia wyjściowe, a także nie wytrzymuje próby konfrontacji ze świadectwami empirycznymi. Ukazane są ograniczenia analizy systemowej inspirowanej naukami przyrodniczymi i technicznymi. W artykule ukazane są natomiast argumenty na rzecz koncepcji systemu-świata I. Wallersteina jako struktury heurystycznej badań nad neoliberalną globalizacją. W koncepcji tej ważnym elementem jest mechanizm redystrybucji zasobów między centrum a peryferiami. Pomijanie w polskiej politologii ekonomicznych uwarunkowań współczesnej polityki, analizy konfliktu przemysłowego, związków państwa z sektorem finansowym jest jednym ze źródeł jej słabości, nad czym toczy się żywa debata. Autor sądzi, że do debaty nad problemem sterowania cywilizacją światową wraca nie tylko wielki temat państwa, ale również ekonomia polityczna.

EN

The article presents the integrative research strategy into contemporary political scene, national and global. It depicts the origins of what might be called global governance. The author states that in order to fully understand present-day politics one must apply – and integrate – the theoretical knowledge and data concerning: the global ecosystem, the global economy, the national production system, the national political scene and the consciousness of an individual. The industrial civilisation in its current free market shape has found itself in a new trap – Meadow`s trap. Human population, divided into local civilisations and national communities, has found itself in the phase of the structural crisis: it needs to overcome technological (energy), institutional (global governance) and social (adjusting mechanisms of global capitalism to the needs of ageing societies in the North and underdevelopment of the global South) barriers. The state will have an additional function – the function of global co-governance; its aim will be to harmonise interests of national companies with the optimum of civilisation.

Keywords

PL

paradygmat badawczy; globalne współrządzenie; teoria systemu-świata; światowy system gospodarki wolnorynkowej; funkcje państwa

• Publisher: Ośrodek Analiz Politologicznych UW
• Journal: Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"
• Year: 2013
• Issue: 8
• Pages: 7-30

Contributors

author

Klementewicz Tadeusz

• Uniwersytet Warszawski, Instytut Nauk Politycznych, ul. Nowy Świat 67, 00-927

References

• Abu-Lughot J., Europa na peryferiach. Średniowieczny świat w latach 1250-1350, 2012
• Ardinat G., Moda na mit o konkurencyjności, „Le Monde diplomatique” 2012
• Bairoch P., Economics and World History, Myth and Paradoxes, Chicago 1993
• Besley T., Principled Agents? The Political Economy of Good Government, New York 2006, Acemoglu D., Robinson J. A., Why Nations Fail. The Orgins of Power, Prosperity and Poverty, London 2013
• Changa Ha-Joon., 23 rzeczy, których nie mówią ci o kapitalizmie, Warszawa 2013
• Changa Ha-Joon .,Bad Samaritans: The Myth of Free Trade and the Secret History of Capitalism, New York 2008
• Chang Ha- Joon., Globalization, Economic Development and the Role of State, London 2003
• Cordonnier L., Od niewidzialnej ręki do eksperta, „Le Monde diplomatique” 06/2013
• Dowbor L., Wielkie korporacje koncentrują władzę „Le Monde diplomatique” nr 7/2012
• Dumenil G., Levy D., Costs of neoliberalism: a class analysis, [w:] G. Epstein (red.), Financialisation and the World Economy, Cheltenham 2005.
• Falkowski J., Siła i słabość państwa w rozważaniach nowej ekonomii politycznej, [w:] Wilkin J. (red.), Jakość rządzenia w Polsce. Jak ją badać, monitorować i poprawiać, Warszawa 2013
• Gilpin R., The Challenge of Global Capitalism: The World Economy in the 21st Century, Princeton 2000
• Glattfelder J. B., The Network of Global Corporate Control – Revisited, http://bit.ly/pWslEs, 3.11.2013.
• Hausner J., Zarządzanie publiczne, Warszawa 2008
• If Mayors Ruled the World. Dysfunctional Nations, Rising Cities, Yale University Press 2013.
• Nie leci z nami pilot. Z Jacques Attali rozmawia Kamila Staszak, „Gazeta Wyborcza” 3-4 grudnia 2011.
• Judt T., Źle się ma kraj. Rozprawa o naszych współczesnych bolączkach, Wołowiec 2011
• Kagarlicki B., Imperium peryferii. Rosja i system światowy, Warszawa 2012
• Kaufman D., Kraay A., Mastruzzi M., Worldwide Governance Indicators: Methodology and Analitical Issues, September 2010, http://info.worldbank.org/governance/wgi/pdf.WGI, 29.10.2013.
• Klęska >>Solidarności<<. Gniew i polityka w postkomunistycznej Europie, Warszawa 2007.
• Geopolityka trwałego rozwoju, Warszawa 2013
• Kołodko G., Dokąd zmierza świat. Ekonomia polityczna przyszłości, Warszawa 2013
• Lopez C., Sachs I., Dowbor L., Crises and Opportunities in Changing Times, Global Social forum, Bahia - January 2010, dostępne na stronie: http://www.criseoprtunida.de.wordpress.com, 14.12.2013.
• Lovelock J., Gaja. Nowe spojrzenie na życie na Ziemi, Warszawa 2003
• Mieńkowskiej-Norkiene R., Wierzchowskiej A., Graniszewskiego L., Tomaszewskiego K., Rządzenie w przestrzeni ponadnarodowej, 2013
• Państwa umierają, miasta nas zbawią. Z Benjaminem Barberem rozmawia Katarzyna Wężyk, „Magazyn Świąteczny Gazety Wyborczej”, 12-13 X 2013
• Plihon D., Kleinpeter M-A., Passet O., Tertre du R., Rentabilite et risque dans le nouveau regime de croissance, Paryż 2002 za L. Cordonnier, A gdyby osioł zaczął wierzgać?, „Le Monde diplomatique” nr 08/2013
• Przeworski A., States and Markets: A Primer in Political Economy, New York 2003.
• Rhodes R.A.W, Nowe współzarządzanie publiczne: rządzenie bez rządu, „Zarządzanie Publiczne” nr 4/2010
• Rodrik D., Jedna ekonomia, wiele recept. Globalizacja, instytucje i wzrost gospodarczy, Warszawa 2011
• Rosenau J., Rządzenie bez rządu. Porządek i zmiana w światowej polityce, „Zarządzanie Publiczne”, nr 1/2009
• Rothert A., Rządzenie w przestrzeni transnarodowej
• Sassen S., Globalizacja. Eseje o nowej mobilności ludzi i pieniędzy, Kraków 2007
• Shaikh A., Ekonomiczna mitologia neoliberalizmu, [w:] A. Saad- Filho, D. Johnston, Neoliberalizm przed trybunałem, Warszawa 2009
• Sowa J., Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą, Kraków 2013.
• The Special Report of the Future Of Finance, „The Economist”, January 24th 2009
• Toporowski J., Dlaczego gospodarka światowa potrzebuje krachu finansowego, Warszawa 2012
• Wilkin J. (red.),Teoria wyboru publicznego. główne nurty i zastosowania, Warszawa 2012
• Żyżyński J., Neoliberalizm - ślepa uliczka globalizacji, [w:] G. Kołodko (red.) Globalizacja, kryzys i co dalej? Warszawa 2010