Ujawnianie ryzyka podatkowego w raportach finansowych spółek publicznych

• Authors: Wencel Agnieszka

Title variants

EN

The disclosure of tax risk in the financial reports of public companies

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel: Celem artykułu jest analiza zakresu i jakości ujawnianych w raportach finansowych informacji o ryzyku podatkowym. W związku z tak postawionym celem sformułowano na-stępujące pytanie badawcze: W jakim zakresie i z jaką szczegółowością spółki giełdowe w Polsce ujawniają informacje o ryzyku podatkowym? Przesłanką do poruszenia tematyki ujawnień o ryzyku podatkowym były wprowadzone w ostatnich latach liczne zmiany regu-lacji fiskalnych, mające na celu uszczelnienie systemu podatkowego. W powszechnej ocenie przedsiębiorców konstrukcja i treść nowych przepisów są niejednoznaczne, budzą wiele wątpliwości, nakładają na podatników obowiązek raportowania szczegółowych informacji do organów skarbowych, co w powiązaniu z wprowadzeniem dodatkowych sankcji karnych skarbowych prowadzi do zwiększenia ryzyka podatkowego. Metodyka/podejście badawcze: Do realizacji założonego celu zastosowano studia litera-turowe, analizę aktów prawnych oraz przeprowadzono jakościowe badania empiryczne treści raportów finansowych z wykorzystaniem autorskiej propozycji uproszczonego indeksu ujawnień. Wyniki: Wyniki badania wskazują na duże dysproporcje między spółkami w zakresie ujawnianych informacji, brak spójności między różnymi aspektami ujawnień. Niepokoi również fakt, że dopiero przeprowadzone kontrole skarbowe przyczyniają się do zwrócenia uwagi na ten obszar ryzyka działalności. Oryginalność/wartość: Zagadnienie ujawniania ryzyka podatkowego nie było jak dotąd przedmiotem analiz polskich badaczy i w tym zakresie niniejszy artykuł wypełnia lukę badawczą. Wyniki badań poszerzają dotychczasową wiedzę o ujawnieniach informacji w rapor-tach finansowych oraz mają znaczenie praktyczne zarówno dla samych spółek, jak i ich interesariuszy.

EN

Purpose: The purpose of the article is to analyze the scope and quality of tax risk disclosures in financial reports. With this objective, the following research question was formulated: In what areas and in what detail do listed companies in Poland disclose information about tax risk? The subject of tax risk disclosures was raised due to numerous changes to fiscal regulations introduced in recent years aimed at tightening the tax system. In the common opinion of entrepreneurs, the structure and content of the new regulations are ambiguous, raise many doubts, and impose on taxpayers a wide scope of reporting to tax authorities. In conjunction with the imposition of additional penal and fiscal sanctions, it leads to an increase in tax risk. Methodology/approach: A literature review was conducted, and legal acts were ana-lyzed. Also, qualitative empirical research of the content of financial reports was carried out using the original simplified disclosure index. Findings: The results of the survey indicate large disproportions between companies in the scope of disclosed information, and the lack of consistency between various aspects of disclosures. It is also disturbing that the only conducted fiscal inspections help draw atten-tion to this area of business risk. Originality/value: The issue of tax risk disclosure has not been analyzed by Polish researchers so far; thus, this article fills a research gap. The results of the research expand the existing knowledge about disclosures in financial reports. They are also of practical importance both for the companies and their stakeholders.19

Keywords

PL

ryzyko podatkowe; ujawnianie ryzyka; raporty finansowe; system podatkowy; kontrola podatkowa; rezerwy na ryzyko podatkowe.

EN

tax risk; risk disclosure; financing reports; tax system; tax audit (inspection); provisions for tax risk.

• Publisher: Stowarzyszenie Księgowych w Polsce (SKwP), Zarząd Główny, Rada Naukowa
• Journal: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Year: 2022
• Issue: 46(3)
• Pages: 197-215

Contributors

author

Wencel Agnieszka

• Katedra Rachunkowości, Wydział Zarządzania, Uniwersytet Łódzki

References

• Abraham S., Shrives P.J. (2014), Improving the relevance of risk factor disclosure in corpo-rate annual reports, „The British Accounting Review”, 46 (1), s. 91–107; https://doi.org/ 10.1016/j.bar.2013.10.002.
• Biernacki K. (2017), Ryzyko podatkowe i instrumenty jego minimalizacji w Polsce, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H Oeconomia”, 51 (5), s. 19–28; http://dx.doi.org/10.17951/h.2017.51.5.19.
• Blouin, J., Gleason C., Mills L., Sikes S. (2007), What can we learn about uncertain tax benefits from FIN 48?, „National Tax Journal” 60 (3), s. 521–535; https://dx.doi.org/ 10.2139/ssrn.990508.
• Blouin J., Gleason C., Mills L., Sikes S. (2010), Pre-empting disclosure? Firms’ decisions prior to FIN No. 48, „The Accounting Review” 85 (3), s. 791–815; https://doi.org/ 10.2308/accr.2010.85.3.791.
• Elshandidy T., Shrives P., Bamber M., Abraham S. (2018), Risk reporting: A review of the literature and implications for future research, „Journal of Accounting Literature”, 40 (1); https://doi.org/10.1016/j.acclit.2017.12.001.
• Gupta S., Mills L.F., Towery E.M. (2014), The Effect of Mandatory Financial Statement Disclosures of Tax Uncertainty on Tax Reporting and Collections: The Case of FIN 48 and Multistate Tax Avoidance, „Journal of American Taxation Association”, 36 (2), s. 203– 229; https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1931930.
• Hope O., Hu D., Lu H. (2016), The benefits of specific risk-factor disclosures, „Review of Account-ing Studies”, 21 (4), s. 1005–1045; https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2457045.
• Jachira J. (2018), Prawne aspekty zarządzania ryzykiem podatkowym w przedsiębiorstwie, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, XIX (11, cz. III), s. 299–309; http://piz.san.edu.pl/ docs/e-XIX-11-3.pdf.
• Judkowiak A., Dziadek K. (2016), Informacja sprawozdawcza o ryzyku działalności na przykła-dzie spółek sektora paliwowego, „Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia”, 6 (84, cz. 1), s. 323–331, https://wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/84-2016/FRFU-84-cz1-323.pdf.
• Karmańska A. (red.) (2008), Ryzyko w rachunkowości, Difin, Warszawa.
• Karmańska A., Łada M. (2019), Ujawnianie obszarów i czynników ryzyka w sprawozdaniach z działalności spółek giełdowych – obserwacje wobec zmian regulacji prawnych, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 103 (159), 2019, s. 39−61.
• Lee N., Swenson C. (2010), Shock and law: FIN 48 report card, IFRS, and beyond, „Inter-national Journal of Economics and Finance” 2 (3), s. 222–233; https://doi.org/ 10.5539/ijef.v2n3p222.
• Linsley P., Lawrence M. (2007), Risk reporting by the largest UK companies: readability and lack of obfuscation, „Accounting, Auditing & Accountability Journal”, 20 (4), s. 620–627; https://doi.org/10.1108/09513570710762601.
• Marcinkowska M. (2004), Roczny raport z działań i wyników przedsiębiorstw, Oficyna Eko-nomiczna, Kraków.
• Marcinkowska M. (2012), Nowy ład w bankowości, [w:] Urbanek P. (red.), Nadzór korpora-cyjny a stabilność sektora finansowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 43–62.
• Poszwa M. (2007), Zarządzanie podatkami w małej i średniej firmie, C.H. Beck, Warszawa.
• Skowron P. (2013), Informowanie na temat ryzyka w raportach rocznych największych spółek giełdowych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, „Za-rządzanie i Finanse”, 11 (4, cz. 3), s. 423–444; https://www.wir.ue.wroc.pl/info/article/ WUT4eabc5cecc2b4eb79f7f76067af0df5c/.
• Solomon J.F., Solomon A., Norton S.D., Joseph N.L. (2000), A conceptual framework for corpo-rate risk disclosure emerging from the agenda for corporate governance reform, „The British Accounting Review”, 32 (4), s. 447–478; https://doi.org/10.1006/bare.2000.0145.
• Stiglingh M., Venter E.R., Penning I., Smit A.R., Schoeman A., Steyn T.L. (2016), Tax Trans-parency Reporting by the Top 50 JSE-Listed Firms, „South African Journal of Accounting Research”; https://doi.org/10.1080/10291954.2016.1160196.
• Sztuba W. (2019), Ramy Wewnętrznego Nadzoru Podatkowego, czyli Tax CMS w polskim wy-daniu, „Kwartalnik Prawa Podatkowego”, 1, s. 61–72; DOI: 10.18778/1509-877X.2019.01.04.
• Urbanek P. (2010), Kryzys finansowy a polityka wynagradzania menedżerów, [w:] Urbanek P., Nadzór korporacyjny w warunkach kryzysu gospodarczego, Wydawnictwo Uniwersy-tetu Łódzkiego, Łódź.
• Venter E.R., Stiglingh M., Smit A.R. (2017), Integrated Thinking and the Transparency of Tax Disclosures in the Corporate Reports of Firms, „Journal of International Finan-cial Management & Accounting”, 28 (3), s. 394–427; https://dx.doi.org/10.1111/jifm.12064.
• Walińska E., Gad J. (2017), Kluczowe narzędzia raportowania korporacyjnego w praktyce polskiego rynku kapitałowego – analiza przypadku, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowo-ści”, 92 (148), s. 207–226
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinanso-wych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy; http://data.europa.eu/eli/dir/2014/95/oj.
• International Financial Reporting Standard no 7: Financial Instruments: Disclosures, IFRS: 7 (2008), London: IASB. W UE wprowadzony przez Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1126/2008 z dnia 3 listopada 2008 r. przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE z 29.11.2008, L 320/1), http://data.europa.eu/eli/reg/2008/1126/oj.
• Building Public Trust Through Tax Reporting Developing a communication plan for tax. Examples of voluntary tax reporting from UK listed companies (2015), PwC, https://www.pwc.co.uk/building-public-trust-awards/assets/pdf/tax-transparency-frame work-report-2015.pdf (dostęp 1.02.2022).
• Developing a common framework for disclosing tax information (2015), KPMG, https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/pdf/2015/12/developing-common-framework-tax-info.pdf. (dostęp 1.02.2022).
• Enhancing the Risk Disclosures of Banks: Report of the Enhanced Disclosure Task Force (2012), Financial Stability Board, https://www.fsb.org/wp-content/uploads/r_121029.pdf (dostęp 3.03.2022).
• FASB Interpretation No. 48 Accounting for Uncertainty in Income Taxes – an interpretation of FASB Statement No. 109, https://fasb.org/Page/ShowPdf?path=aop_fin48.pdf&title= FIN+48+%28AS+AMENDED%29&acceptedDisclaimer=true&Submit= (dostęp 17.01. 2022).
• Filzen J., McBrayer G., Shannon K. (2016), Risk Factor Disclosures: Do Managers and Mar-kets Speak the Same Language?, SSRN Electronic Journal, https://ssrn.com/abstract= 2863414 (dostęp 1.03.2022).
• Reporting Business Risks: Meeting Expectations (2011), Institute of Chartered Accountants in England and Wales. London (ICAEW), https://www.icaew.com/-/media/corporate/files /technical/financial-reporting/information-for-better-markets/ifbm-reports/rbr-final.ashx (dostęp 05.02.2022).
• Urbach X., Klein B. (2020), Tax Transparency Benchmark 2020 A comparative study of 77 Dutch listed companies: 2020, https://www.vbdo.nl/wp-content/uploads/2020/12/Tax-Transparency-Benchmark-rapport-20_DIG.pdf (dostęp 11.03.2022).
• Wiśniewski P. (2009), Ryzyko podatkowe w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Rozprawa doktor-ska, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Poznań, https://www.wbc.poznan.pl/Content/ 122337/PDF/Wi%C5%9Bniewski_Piotr-Rozprawa_doktorska.pdf (dostęp 17.01. 2022).
• Tax Transparency: Seizing the initiative (2015), EY, https://pdfslide.net/documents/tax-transparency-seizing-the-initiative-ey-introduction-to-tax-transparency.html?page=1 (dostęp 10.03.2022).