AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA OSÓB W WIEKU 50+ W KRAJACH BAŁTYCKICH (ESTONIA, LITWA, ŁOTWA) W LATACH 1998–2017

• Authors: Banaś Dawid

Title variants

EN

PROFESSIONAL ACTIVITY OF PEOPLE AGED 50+ IN THE BALTIC COUNTRIES (ESTONIA, LITHUANIA, LATVIA) IN THE YEARS 1998–2017

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W większości państw na świecie można zaobserwować problem, jakim jest starzenie się populacji. Z powodu tego zjawiska wdrażane są nowe polityki, podczas kształtowania których uwzględniane są dodatkowe czynniki, nie tylko demograficzne, ale również kulturowe. Ich celem jest przede wszystkim większa aktywizacja osób w wieku produkcyjnym. Coraz więcej osób pobiera świadczenia społeczne, które finansowane są z repartycyjnej części składek odprowadzanych przez pracowników, a liczba osób aktywnych zawodowo maleje. Spowodowane jest to nie tylko przechodzeniem na emeryturę osób z pokolenia baby boomers, ale także stopniowym spadkiem liczby urodzeń, co w perspektywie długoterminowej wpłynie na rynek pracy przez mniejszą liczbę osób w wieku produkcyjnym. Dodatkowo w wielu państwach na świecie opóźnia się reformy mające na celu m.in. podwyższenie wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę. Celem artykułu jest zaprezentowanie sytuacji osób starszych (powyżej 50 roku życia) na rynku pracy w krajach bałtyckich (Estonia, Litwa i Łotwa). Autor zweryfikował hipotezę, że motywacja do wydłużenia aktywności zawodowej zależy od uwarunkowań systemu emerytalnego, tj. możliwości wcześniejszego przejścia na emeryturę i premii za dłuższy staż pracy. W artykule zastosowano krytyczną analizę literatury przedmiotu oraz miary statystyki opisowej. Wykorzystano także analizę komparatywną. Źródłem danych empirycznych są urzędy statystyczne poszczególnych państw, a także Eurostat i OECD.

EN

In most countries around the world we can observe the problem of population aging. Cause of this phenomenon, new policies are being implemented, which take into account additional factors, not only demographic but also ex. culturalic. Their goal is primarily to increase the activation of people of working age. More and more people receive social benefi ts, which are fi nanced from the pay-as-you-go part of contributions paid by employees, and the number of professionally active people decreases. This is caused not only by the retirement of people from the baby boomers generation, but also by a gradual decline in the number of births, which in the long term will aff ect the labour market through fewer people of working age. In addition, reforms aimed at, among others, delaying in many countries around the world. increasing the retirement age. The goal of this article is to present the situation of people over 50 years of age on the labour market in the Baltic countries (Estonia, Lithuania and Latvia). The author hypothesised: the motivation to extend professional activity depends on the provisions in the pension system, among others possibilities of early retirement, bonuses for longer work experience. The publication uses a critical analysis of the literature on the subject and measures of descriptive statistics. Comparative analysis was used to implement the goal. The sources of empirical data are statistical offi ces of individual countries, as well as Eurostat and OECD.

Keywords

PL

kraje bałtyckie; osoby starsze; rynek pracy; Litwa; Łotwa; Estonia

EN

Baltic countries; The elderly; Labor market; Lithuania; Latvia; Estonia

• Publisher: Institute of Labor and Social Studies, Warsaw
• Journal: Polityka Społeczna
• Year: 2019
• Volume: 46
• Issue: 11-12(548-549)
• Pages: 27-34

Contributors

author

Banaś Dawid

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

References

• Adamska-Chudzińska M. (2016), Zarządzanie wiekiem a wykorzystanie kapitału ludzkiego w przedsiębiorstwie, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, Vol. 46, No. 2, s. 334-344.
• Banaś D. (2019), Osoby w wieku emerytalnym na rynku pracy w krajach postradzieckich – „nowa” siła dla pracodawców, w: M. Sipa, I. Gorzeń-Mitka, A. Włodarczyk, A. Skibiński i M. Sitek (red.), Wielowymiarowość zarządzania organizacją XXI wieku, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa, s. 38-47.
• Bielawska K. (2016), Elastyczne rozwiązania w systemach emerytalnych państw członkowskich UE w kierunku wydłużania aktywności zawodowej. „Rozprawy Ubezpieczeniowe. Konsument na rynku usług finansowych”, Vol. 22, No. 3, s. 49–60.
• Börsch-Supan A. (1998), Incentive Effects of Social Security on Labor Force Participation: Evidence in Germany and cross Europe (Working Paper 6780). https://www.nber.org/papers/w6780 [dostęp 10.06.2019].
• Bukowska G., Kula G. i Morawski L. (2011), Ryzyko ubóstwa osób starszych, CeDeWu, Warszawa.
• Coale A.J. (1974), The History of the Human Population, „Scientific American”, Vol. 231, No. 3, s. 40–51. https://www.jstor.org/stable/10.2307/24950164 [dostęp 7.06.2019].
• Council of Europe. (1990), European Code of Social Security (Revised), Pobrane z https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=090000168007b3d6.
• Cumming E., Henry W.E. (1961), Growing old: The process of disengagement. Basic Books, New York.
• Hagemajer K. (2004), Później na emeryturę? To nie takie proste, w: I. Wóycicka (red.), Później na emeryturę, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową. Gdańsk, s. 36–51, https://m.ciop.pl/CIOPPortalWAR/file/70280/PozniejNaEmeryture.pdf [dostęp 3.06.2019].
• Jurek Ł. (2012), Ekonomia starzejącego się społeczeństwa, Difin, Warszawa.
• Kim S., Feldman D.C. (2000), Working in retirement: The antecedents of bridge employment and its consequences for quality of life in retirement, „Academy of Management Journal”. Vol. 43, No. 6, s. 1195-1210.
• Lietuvos Respublikos socialinės apsaugos ir darbo ministeria. (2019), Socialinio draudimo senatvės pensijos. https://socmin.lrv.lt/lt/veiklos-sritys/socialinis-draudimas/socialinio-draudimo-ismokos/socialinio-draudimo-pensijos/socialinio-draudimo-senatves-pensijos [dostęp 28.05.2019].
• Liwiński J., Giza-Poleszczuk A., Góra M. i Sztanderska U. (2008), Dezaktywizacja osób w wieku około emerytalnym, MPiPS, Warszawa, http://analizy.mpips.gov.pl/images/stories/publ_i_raporty/dezaktywizacja.pdf [dostęp 23.05.2019].
• Salvage A.V., Zeilig H., Tinker A., Askham J. (2005), Facts and Misunderstandings about Pension and Retirement Ages, Institute of Gerontology, King's College London, Londyn.
• Skórska A. (2019), Zmiany poziomu zatrudnienia osób w wieku 55+ w krajach Unii Europejskiej w latach 2004-2017, „Polityka Społeczna”, nr 3, s. 1–7.
• Sotsiaalkindlustusamet. (2019), Pension, liigid ja soodustused, https://www.sotsiaalkindlustusamet.ee/et/pension/pension-liigid-ja-soodustused [dostęp 24.05.2019]
• Szukalski P. (2006), Dezaktywizacja zawodowa Polek i Polaków na przedpolu starości, w: Z. Olejniczak (red.), Aktywność zawodowa i społeczna osób z grupy wiekowej 50+. Opracowania, analizy, badania, dobre praktyki, Wyższa Szkoła Marketingu i Zarządzania, Leszno, s. 26–45.
• Szumlicz T. (2006), Ubezpieczenie społeczne. Teoria dla praktyki, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Warszawa.
• Valsts sociālās apdrošināšanas aģentūra. (2019), Vecuma pensija, https://www.vsaa.gov.lv/pakalpojumi/pensionariemsenioriem/vecuma-pensija/ [dostęp 22.05.2019].
• Von Bonsdorff M.E. (2009), Intentions of early retirement and continuing to work among middle-aged and older employees, Jyväskylä University Printing House, Jyväskylä, https://jyx.jyu.fi/bitstream/handle/123456789/21764/9789513936730.pdf [dostęp 1.06.2019]
• Wassel J.J., Cutler N.E. (2016), Yet Another Boomer Challenge for Financial Professionals: The „Senior” Sandwich Generation, „Journal of Financial Service Professionals”, Vol. 70, s. 61–73.
• Żukowski M. (2004), Systemy emerytalne w Unii Europejskiej w świetle otwartej koordynacji, w: T. Szumlicz i M. Żukowski (red.), Systemy emerytalne w krajach Unii Europejskiej, TWIGGER, Warszawa, s. 341–362.
• Пудовкин А.В. (2015), Анализ системы пенсионного обеспечения СССР, „Вестник МГИМО-Университета”. Vol. 41, No. 2, s. 217–223.