Kaszubi i ich wiara w Boga/bogów: religijność i wierzeniowość jako kulturowy fundament tożsamości

• Authors: Kożyczkowska Adela

Title variants

EN

Kashubians and Their Faith in God/Gods: Religiousness and Beliefs as a Cultural Foundation of Identity

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The text presents a pedagogically important issue of textbooks for ethnic education. The exam-ples investigated are textbooks for early Kashubian education. In Polish pedagogy, ethnic text-books are rarely the subject of research in the field of early education pedagogy, regional edu-cation pedagogy and intercultural pedagogy. For this reason, they are periodically a subject of critical research which is aimed at examining them in the context of pedagogical reflections on cultural aspects of religiosity and religious beliefs. Religiosity and religious beliefs are the key area of the article. They allowed the textbook to present an aspect of “the truth” about ethnic identity (Kashubian identity). It also enabled me to recognize the textbook pattern of identity as a pattern of identity behaviours (Tadeusz Lewowicki) in the areas of language (Kashubian speech) and religious behaviours (Catholicism) and beliefs (Slavic-Kashubian).

Keywords

PL

religijność; wierzeniowość; edukacja kaszubska; podręcznik; tożsamość etniczna

EN

religiousness; beliefs; Kashubian education; textbooks; ethnic identit

• Publisher: Uniwersytet Pomorski w Słupsku
• Journal: Ars inter Culturas
• Year: 2020
• Issue: 9
• Pages: 251-272

Dates

published

2020-12-13

received

2020-09-30

accepted

2020-11-26

Contributors

author

Kożyczkowska Adela

References

• Bòbrowsczi, Witold. Kwiatkòwskôko, Katarzëna. Kaszëbsczé abecadło. Twój pierwszi elemeńtôrz. Gdańsk: Wydawnictwo Jaskółka, Wydawnictwo DJ, 2007.
• Czerwińska, Teresa. Pająk, Aleksandra. Sorn, Lucyna. Z kaszëbsczim w szkòle. Podręcznik pomocniczy do nauczania języka kaszubskiego w klasach I-III. Czãsc 3. Gduńsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2007.
• Czerwińska, Teresa. Pająk, Aleksandra. Sorn, Lucyna. Z kaszëbsczim w szkòle. Podręcznik pomocniczy do nauczania języka kaszubskiego w klasach I-III. Czãsc 1. Gduńsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2007.
• Czerwińska, Teresa. Pająk, Aleksandra. Sorn, Lucyna. Z kaszëbsczim w szkòle. Podręcznik pomocnicz do nauczania języka kaszubskiego w klasach I-III. Czãsc 2. Gduńsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2007.
• Czerwińska, Teresa. Pająk, Aleksandra. Sorn, Lucyna. Z kaszëbsczim w szkòle. Podręcznik pomocniczy do nauczania języka kaszubskiego w klasie IV. Czãsc II. Gduńsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2009.
• Drzeżdżon, Jan. Twarz Boga. Warszawa: Wydawnictwo Czytelnik, 1984.
• Foucault, Michel. „Polityczna funkcja intelektualisty”. W Michel Foucault, Kim pan jest, profesorze Foucault? Debaty, rozmowy, polemiki. Wyb. i tłum. Kajetan Maria Jaksender, 239-246. Kraków: Wydawnictwo Libron – Filip Lohner, 2013.
• Foucault, Michel. „Zachód i prawa seksu”. W Michel Foucault, Kim pan jest, profesorze Foucault? Debaty, rozmowy, polemiki. Wyb. i tłum. Kajetan Maria. Jaksender, 249-254. Kraków: Wydawnictwo Libron – Filip Lohner, 2013.
• Foucault, Michel. Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Przeł. Tadeusz Komendant.Warszawa: Wydawnictwo Aletheia-Spacja, 1993.
• Foucault, Michel. Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych. Tom 1. Przeł. Tadeusz Komendant. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2000.
• Gramsci, Antonio. Zeszyty filozoficzne. Przeł. Barbara Sieroszewska, Joanna Szymanowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1991.
• Huntington, Samuel P. Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego. Przeł. Hanna Jankowska. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, 1997.
• Janion, Maria. Niesamowita słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2007.
• Kożyczkowska, Adela. „(Re)tradycjonalizm kaszubski: w stronę nowej ludowości”. Edukacja Międzykulturowa 1(10) (2019): 173-194
• Kożyczkowska, Adela. „Podręcznik jako (nie)możliwy projekt tożsamościowy. Przypadek jednego podręcznika do edukacji kaszubskiej”. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Pedagogika 32 (2016): 87-114.
• Kożyczkowska, Adela. Kaszubszczyzna. Pedagogicznie o języku i tożsamości. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2019.
• Labùdda, Jaromira. Zdrój słowa. Pòdrãcznik do úczbë kaszëbsczégo jãzëka dlô pòczątkùjącëch (kl. IV-VI). Dzél II. Gdańsk: Wydawca Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Zarząd Główny, 2010.
• Labudda, Jaromira. Zôrno mòwë. Pòdrãcznik do úczbë kaszëbsczégo jãzëka dlô pòczątkùjącëch (kl. IV-VI). Dzél I. Gdańsk: Wydawca Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Zarząd Główny, 2007.
• Lewowicki, Tadeusz. „Stałość i zmienność stosunku do kwestii związanych z religią i do Innych religijnie/wyznaniowo – próba porównania”. W Sfery życia duchowego dzieci i młodzieży – studium z pogranicza polsko-czeskiego. Tom 2: Religia i tolerancja religijna, red. Tadeusz Lewowicki, Barbara Grabowska, Urszula Klajmon-Lech, i Aniela Różańska, 127-137. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2016.
• Lewowicki, Tadeusz. „Szkic do teorii zachowań tożsamościowych”. W W poszukiwaniu teorii przydatnych w badaniach międzykulturowych, red. Tadeusz Lewowicki, Ewa Ogrodzka-Mazur, 159-165. Cieszyn: Uniwersytet Śląski Filia w Cieszynie, 2011.
• Linkner, Tadeusz. Heroiczna biografia Remusa. W zwierciadle mitu i kaszubskich wierzeń. Gdańsk: Oficyna Czec, 1996.
• Linkner, Tadeusz. Mitologia słowiańska w literaturze Młodej Polski. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1991.
• Majkowski, Aleksander. Żëcé i przigodë Remusa. Zvjercadło kaszubskji. Opr. i przypisy Jerzy Treder. Wstęp Józef Borzyszkowski, Adela Kuik-Kalinowska, Jerzy Treder. Gdańsk: Wydawca: Instytut Kaszubski, 2010.
• Pająk, Aleksandra. Sorn, Lucyna. Z kaszëbsczim w szkòle. Podręcznik pomocniczy do nauczania języka kaszubskiego w klasie V. Część 3. Gduńsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2015.
• Pioch, Danuta wraz z Zespołem Nauczycieli, „Program nauczania: Własna historia i kultura (Kaszuby). Klasa I-III (Etap III). Gimnazjum. Realizacja w II klasie”. Skarbnica Kaszubska. http://skarbnicakaszubska.pl/wp-content/uploads/2016/10/Program-gimnazjum-Własna-Historia-i-kultura.pdf. Data dostępu 21.10.2019.
• Pioch, Danuta wraz z Zespołem Nauczycieli, „Program nauczania: Własna historia i kultura (Kaszuby). Klasy IV-VI (Etap II)”. Skarbnica Kaszubska. http://skarbnicakaszubska.pl/wp-content/uploads/2016/10/Program-szkoła-podstawowa-Własna-Historia-i-kultura.pdf. Data dostępu 21.10.2019.
• Pioch, Danuta. Kaszëbë. Zemia i lëdze. Podręcznik języka kaszubskiego z ćwiczeniami. Część I. Gdańsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, [2000].
• Pioch, Danuta. Kaszëbë. Zemia i lëdze. Ùczbòwnik do kaszëbsczégò jãzëka. Gduńsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2011.
• Pioch, Danuta. Najô domôcëzna. Ùczbòwnik z cwiczënkama do nôùczi kaszëbsczégò jãzëka. Dzél III. Banino-Pelplin Gdańsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2005.
• Pioch, Danuta. Òjczëstô mowa. Ùczbòwnik do nôùczi kaszëbsczégò jãzëka w I klase gimnazjum. Gduńsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2011.
• Pioch, Danuta. Z kaszëbsczim w swiat. Ùczbòwnik do kaszëbsczégò jãzëka dlô I etapù ksztôłceniô. Gduńsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2011.
• Pioch, Danuta. Żëcé codniowé na Kaszëbach. Ùczbòwnik do nôùczi kaszëbsczégò jãzëka. Dzél II. Gdańsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2007.
• Pòmòrsczi, Wacłôw. „Mòje stronë – Kaszëbizna”. W Danuta Pioch, Kaszëbë. Zemia i lëdze. Ùczbòwnik do kaszëbsczégò jãzëka, 17. Gduńsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2011.
• Prëczkòwskô, Elżbieta. Héwelt, Jadwiga. W jantarowi krôjnie. Ùczbòwnik do kaszëbsczégò rzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2015.
• Ricoeur, Paul. Czas i opowieść. Tom 3: Czas opowiadany. Przekł. Urszula Zbrzeźniak. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2008.
• Różańska, Aniela. „Postrzeganie Inności religijnej jako element tożsamości religijnej młodzieży Śląska Cieszyńskiego – między zamknięciem a otwartością”. W Sfery życia duchowego dzieci i młodzieży – studium z pogranicza polsko-czeskiego. Tom 2: Religia i tolerancja religijna, red. Tadeusz Lewowicki, Barbara Grabowska, Urszula Klajmon-Lech i Aniela Różańska, 62-95. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2016.
• Różańska, Aniela. Edukacja religijna młodzieży w warunkach pluralizmu religijnego w wybranych krajach Europy Środkowo-Wschodniej (Grupa Wyszehradzka: Polska, Czechy, Słowacja, Węgry) – studium porównawcze. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2015.
• Sëchta, Bernard. „Kaszëba béł mój tatk”. W Danuta Pioch, Kaszëbë. Zemia i lëdze. Podręcznik języka kaszubskiego z ćwiczeniami. Część I, 15. Gdańsk, Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, [2000].
• Sëchta, Bernard. „Kaszëba béł mój tatk”. W Danuta Pioch, Kaszëbë. Zemia i lëdze. Ùczbòwnik do kaszëbsczégò jãzëka, 19. Gduńsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2011.
• Szędzicki, Franciszek. „Jestem Kaszubą”. W Danuta Pioch, Kaszëbë. Zemia i lëdze. Ùczbòwnik do kaszëbsczégò jãzëka, 13. Gduńsk: Wydawca Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Zarząd Główny, 2011.
• Taylor, Charles. Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej. Przeł. Marcin Gruszczyński et al. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.