O wartości literatury w świetle aforyzmów i korespondencji Adolfa Dygasińskiego

• Authors: Skała Agata

Title variants

EN

On the Value of Literature in the Light of Adolf Dygasinski’s Aphorisms and Correspondence

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Adolf Dygasiński methodically developed writing meticulous aphorisms. He cherished the intention to write a vast theoretical study on literature, author, reader and the book. The sketched adages were to help him as central themes for particular chapters. Although the substantial part of this collection is characterized by stylistic negligence (the indicator of a sketch) there exists the need for a thorough inspection of the senses of aphorisms, as they include prudent and maturely thought over concepts that show the writer’s own project, which has not been expressed anywhere else by a systemic lecture and concerned the significance of literariness. Together with journalistic texts and private letters, aphorisms constituted the testimony of Dygasiński’s creative awareness.

Keywords

EN

Adolf Dygasiński; literature of positivism; values; aphorism; correspondence

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Zagadnienia Rodzajów Literackich
• Year: 2017
• Volume: 60
• Issue: 2 (122)
• Pages: 113-126

Dates

published

2017

Contributors

author

Skała Agata

• Zakład Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski, Uniwersytet Lubelski

References

• Arystoteles (1989), Poetyka, przeł. H. Podbielski, BN II 209, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Bielak Franciszek (1925), „Ostatnia wyprawa Albertusa”. Nieznany utwór Adolfa Dygasińskiego, odbitka z „Exlibrisu”, Kraków.
• Brzozowski Stanisław (1959), Powieść „mieszczańska” i jej fazy u nas [w:] Polska krytyka literacka (1800–1918), t. IV, red. J.Z. Jakubowski, PWN, Warszawa.
• Budrewicz Tadeusz (2010), Łąki Orzeszkowej [w:] Małe prozy Orzeszkowej i Konopnickiej, red. I. Wiśniewska, B.K. Obsulewicz, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
• Budrewicz Tadeusz (2012), Ptaki Orzeszkowej [w:] Sekrety Orzeszkowej, red. G. Borkowska, M. Rudkowska, I. Wiśniewska, IBL PAN, Fundacja Akademia Humanistyczna, Warszawa.
• Chmielowski Piotr (1904), Jeszcze o celu w sztuce, „Pamiętnik Literacki”, nr 1/4, t.3.
• Chmielowski Piotr (1872), Utylitaryzm w literaturze, „Niwa”, nr 18.
• Czachowski Kazimierz (1939), Dygasiński w naszych oczach, „Kurier Literacko-Naukowy”, dodatek do „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”, nr 10.
• Czermińska Małgorzata (1975), Pomiędzy listem a powieścią, „Teksty”, nr 4.
• Demetriusz (2006), O wyrażaniu się [w:] Trzy stylistyki greckie: Arystoteles, Demetriusz, Dionizjusz, przeł. W. Madyda, Ossolineum, Wrocław.
• Dygasińska-Wolertowa Zofia (1932), Adolf Dygasiński. Z teki pośmiertnej. W 30-lecie zgonu autora „Godów życia”, „Tęcza”, nr 7.
• Dygasiński Adolf (1884), [incip.:] Obserwacja artysty ma ten sam cel…, „Przegląd Tygodniowy”, nr 46.
• Dygasiński Adolf (1886a), [incip.:] Każdy utwór sztuki…, „Przegląd Tygodniowy”, nr 25.
• Dygasiński Adolf (1886b), [incip.:] W modzie jest dzisiaj trzymać z ludem…, „Przegląd Tygodniowy”, nr 46.
• Dygasiński Adolf (1902), Aforyzmy pedagogiczne, „Miesięcznik Pedagogiczny”, nr 7–8.
• Dygasiński Adolf (1952), W Kielcach [w:] tegoż, Pisma wybrane, red. B. Horodyski, t. XIII, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Dygasiński Adolf (1953a), Aforyzmy o życiu i literaturze [w:] tegoż, Pisma wybrane, red. B. Horodyski, t. XXIV, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Dygasiński Adolf (1953b), Myśli [w:] tegoż, Pisma wybrane, red. B. Horodyski, t. XXIV, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Dygasiński Adolf (1972), Listy, wstęp J.Z. Jakubowski, koment. A. Górski, red. tech. T. Nuckowski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Gloger Maciej (2009), Adolf Dygasiński i narodziny nowoczesnej świadomości narodowej, „Litteraria Copernicana”, nr 2.
• Korespondencja Antoniego Sygietyńskiego i Piotra Chmielowskiego. Dwugłos z lat 1880–1904 (1963), oprac., wstęp i komentarz E. Kiernicki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Kubiak Zygmunt (2001), Pobojowisko [w:] tegoż, Półmrok ludzkiego świata, Znak, Kraków.
• „Litteraria Copernicana” (2009), nr 2 [tom poświęcony Adolfowi Dygasińskiemu].
• Markiewicz Henryk (2002), Pozytywizm, wyd. 6, Naukowe PWN, Warszawa.
• Mazan Bogdan (1994), Aforystyka stosowana przywódcy „Młodych” — „książka” pokoleniowa in statu nascendi [w:] Książka pokolenia. W kręgu lektur polskich doby postyczniowej, red. E. Paczoska, J. Sztachelska, Wydawnictwo „Łuk”, Białystok.
• Płomieński Jerzy Eugeniusz (1939), Problematyka ludowa w twórczości Adolfa Dygasińskiego, „Radostowa”, nr 1–2.
• Podlewski Ryszard (2006), Rok z Vat-em, Wydawnictwo Bestprint i Wielkopolska Agencja Literacka Wal Art, Lublin–Poznań.
• Skała Agata (2012), Sacrum w „Godach życia” Adolfa Dygasińskiego. O niepozytywistycznym przyrodoznawstwie i irracjonalizmach, „Pamiętnik Literacki”, nr 1.
• Skała Agata (2013), Adolf Dygasiński — niepoprawny pozytywista. Między tradycją a nowoczesnością, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Szweykowski Zygmunt (1938), Dramat Dygasińskiego, Nakład Gebethnera i Wolffa, Warszawa.
• Woźniakiewicz-Dziadosz Maria (1998), Obrzeża formy powieściowej, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Żabski Tadeusz (1979), Poglądy estetyczno-literackie Henryka Sienkiewicza, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.

Identifiers

ISSN

0084-4446