Dwujęzyczność twórców literatury polskiej jako problem badawczy historii języka

• Authors: Bronisława Ligara

Title variants

EN

Bilingualism of the creators of the Polish literature as a research problem in the history of language concerns the Polish language which remains and takes shape in “one space with other languages”, while on the other, it finds a theoretical motivation in the paradigm of contemporary linguistics where bilingualism is considered to be a fundamental problem of the modern science of language, and it postulates the necessity of investigation into inter-cultural communication. As an object of research, bilingualism of eminent authors determines a series of special problems. The first set of issues pertains to the dimension of individual bilingualism of particular bilingual authors: the question of the author’s choice of one of the two (or more) languages to be the substance of his or her work, and the question of conditioning of this choice. Next, the question of how the author operates the norm characteristic of each of the two codes in a specific communication situation, which surfaces as a play on norms in bilingual authors, the question of analysis and description of the linguistic behaviour of the authors as bilinguals, and that of the connection of the languages which the authors use with the genres of the texts which they create in these languages. In a further perspective, the problem appears of the dimension of collective bilingualism of the authors from the milieu of the Great Emigration, and a possible diachronic reference of the investigated phenomenon to the contemporary dialect of Polish emigrants in France.

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article advances the Polish-French bilingualism of the creators of the Polish literature from the milieu of the Great Emigration, as a linguistic history research problem. On the one hand, the question

• Publisher: Księgarnia Akademicka
• Journal: LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
• Year: 2011
• Issue: 1(11)
• Pages: 165-178

Contributors

author

Bronisława Ligara

• Uniwersytet Jagielloński, Kraków

References

• Bajerowa I., 1969, Strukturalna interpretacja historii języka, „Język Polski” xlix, s. 81−103.
• Bajerowa I., 1986, 1992, 2000, Polski język ogólny xix wieku. Stan i ewolucja, t. i: Ortografia, fonologia z fonetyką, morfologia, Katowice 1986; t. ii: Fleksja, Katowice 1992; t. iii: Składnia, synteza, Katowice 2000.
• Borawski S., 2000, Wprowadzenie do historii języka polskiego. Zagadnienia historiozoficzne, Warszawa.
• Bukowiec P., 2008, Dwujęzyczne początki nowoczesnej literatury litewskiej, Kraków.
• Cohen M., 1950, Histoire ď une langue: le français (des lointaines origines à nos jours), Paris.
• Doroszewski W., 1949, Język Teodora Tomasza Jeża (Zygmunta Miłkowskiego). Studium z dziejów języka polskiego xix wieku, Warszawa.
• Dubisz S., 1997, Typologia odmian polszczyzny poza granicami kraju, [w:] B. Janowska, J. Porayski- Pomsta (red.), Język polski w kraju i za granicą, t. I: Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowej Polonistów. Warszawa 14–16 września 1995, Warszawa, s. 35–42.
• Dubisz S., 2009, Dzieje języka polskiego jako problem badawczy w pracy historyka języka, „Poradnik Językowy” z. 3, s. 19−34.
• Dubois J., Giacomo M., Guespin L., Marcellesi Ch., Marcellesi J.-B., Mével J.-P., 2002, Dictionnaire de linguistique, Paris.
• Gadet F., Varro G., 2006, Le « scandale » du bilinguisme, „Language et Société” nr 116 (Le « scandale » du bilinguisme. Langues en contact et plurilinguismes), s. 9−28.
• Grevisse M., 1988, Le bon usage. Grammaire française, Paris − Gembloux.
• Hamers J. F., Blanc M., 1983, Bilingualité et bilinguisme, Bruxelles.
• Jacob A., 1990, Anthropologie du language. Construction et symbolisation, Liège −Bruxelles.
• Jakobson R., 1989, Wspólny język lingwistów i antropologów, [w:] R. Jakobson, W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, M. R. Mayenowa (red.), t. I, Warszawa, s. 471−489.
• Klemensiewicz Z., 1956, Zagadnienia i założenia historii języka polskiego, „Pamiętnik Literacki” xlvii , z. 3−4, s. 86–137.
• Klemensiewicz Z., 1976, Historia języka polskiego, Warszawa.
• Le nouveau Petit Robert. Dictionnaire alphabétique et analogique de la langue française, Paris 2007.
• Ligara B., 1987, Galicyzmy leksykalne w listach Zygmunta Krasińskiego na tle wpływów francuskich w polszczyźnie XIX wieku. (Studium bilingwizmu polsko-francuskiego), „Zeszyty Naukowe UJ”, „Prace Językoznawcze” nr 86, Kraków.
• Ligara B., 2010a, Bilingwizm polsko-francuski Adama Mickiewicza. W stronę antropologii lingwistycznej, „LingVaria” nr 2 (10), s. 141−170.
• Ligara B., 2010b, Twórca wobec kontaktów językowych: bilingwizm polsko-francuski Zygmunta Krasińskiego a norma, [w:] J. S. Gruchała, H. Kurek (red.), Silva rerum philologicarum. Studia ofiarowane Profesor Marii Strycharskiej-Brzezinie z okazji Jej jubileuszu, Kraków, s. 181−191.
• Masiewicz A., 1988, Język skupisk polonijnych w północno-zachodnim departamencie we Francji, Wrocław.
• Miodunka W. T., 2010, Polszczyzna jako język drugi. Definicja języka drugiego, [w:] J. S. Gruchała, H. Kurek (red.), Silva rerum philologicarum. Studia ofiarowane Profesor Marii Strycharskiej-Brzezinie z okazji Jej jubileuszu, Kraków, s. 233–245.
• Prieur J.-M., 2006a, Contact de langues et positions subjectives, „Language et Société” nr 116 (Le « scandale » du bilinguisme. Langues en contact et plurilinguismes), s. 111−118.
• Prieur J.-M., 2006b, Des écrivains en contact des langues, „Études de Linguistique Appliquée” (ELA) nr 144: Appropriations des langues et attitudes linguistiques, s. 485−492.
• Sękowska E., 2010, Język emigracji polskiej w świecie, Kraków.
• Skwarczyńska S., 1937, Estetyka makaronizmu. (Próba postawienia zagadnienia), [w:] Prace ofiarowane Kazimierzowi Wóycickiemu. Z zagadnień poetyki nr 6, Wilno, s. 337−370.
• Weinreich U., 2008, Lingue in contatto, Torino.
• [Zygmunt] Krasiński, Listy do Augusta Cieszkowskiego, Edwarda Jaroszyńskiego, Bronisława Trentowskiego, t. I: opracował i wstępem poprzedził Zbigniew Sudolski, Warszawa 1988.
• [Zygmunt] Krasiński, Listy do Delfiny Potockiej, t. ii: opracował i wstępem poprzedził Zbigniew Sudolski, Warszawa 1975.
• [Zygmunt] Krasiński, Listy do Delfiny Potockiej, t. iii: opracował i wstępem poprzedził Zbigniew Sudolski, Warszawa 1975.
• [Zygmunt] Krasiński, Listy do Konstantego Gaszyńskiego, opracował i wstępem poprzedził Zbigniew Sudolski, Warszawa 1971.
• [Zygmunt] Krasiński, Listy do Koźmianów, opracował i wstępem poprzedził Zbigniew Sudolski, Warszawa 1977.
• [Zygmunt] Krasiński, Listy do Jerzego Lubomirskiego, opracował i wstępem poprzedził Zbigniew Sudolski, Warszawa 1965.
• [Zygmunt] Krasiński, Listy do ojca, opracował i wstępem poprzedził Stanisław Pigoń, Warszawa 1963.
• [Zygmunt] Krasiński, Listy do Adama Sołtana, opracował i wstępem poprzedził Zbigniew Sudolski, Warszawa 1970.
• Adam Mickiewicz, Listy. Część druga 1830–1841, oprac. Maria Dernałowicz, Elżbieta Jaworska, Marta Zielińska, [w:] Adam Mickiewicz, Dzieła, t. xv: wydanie rocznicowe, Warszawa 2003.
• Adam Mickiewicz, Listy. Część trzecia 1842–1848, oprac. Maria Dernałowicz, Elżbieta Jaworska, Marta Zielińska, [w:] Adam Mickiewicz, Dzieła, t. xvi: wydanie rocznicowe, Warszawa 2004.
• Adam Mickiewicz, Listy. Część czwarta 1849–1855, oprac. Maria Dernałowicz, Elżbieta Jaworska, Marta Zielińska, [w:] Adam Mickiewicz, Dzieła, t. xvii : wydanie rocznicowe, Warszawa 2005.