Cоветская дискуссия о макете второго тома Истории Польши

• Authors: Wolniewicz Marcin

Title variants

EN

On the History of One Textbook. The Soviet Discussion on the Second Volume of the Mock-up of The History of Poland

• Languages of publication: RU

Abstracts

EN

The idea of writing a textbook on Polish history was a flagship project of Polish historiography in the period in which the historical profession was subjected to the process of Stalinization. Prepared by the Institute of History of the Polish Academy of Sciences, it was envisaged to provide a canonical interpretation of the national past. The project was carried out under the watchful eye of communist authorities and in close coordination with the Institute for Slavic Studies of the Soviet Academy of Sciences. Scholars affiliated with the latter institution were involved in preparing the Soviet version of Polish history. The successive stages of creating the textbook in question were accompanied by scholarly meetings attended by both Polish and Soviet academics. This article deals with Soviet scholars’ discussion on the second volume of the work known as the mock-up version of Historia Polski (1764–1864). The discussion was held when both Polish and Soviet historiographies were undergoing profound changes initiated by the 20th Congress of the Communist Party of the Soviet Union. The analysis of the opinions formulated by Soviet scholars during the meeting held in the Institute for Slavic Studies on 4–5 April 1957 and during the conference held in Sulejówek on 14–17 April 1957, as well as the examination of the changes introduced to the final edition of the work in question support the conclusion that Soviet historians accepted the fact that, following the liberalization of political system, their Polish counterparts enjoyed the right to autonomously shape the interpretation of the history of their own country. Consequently, the Soviet critique had a limited impact on the final version of the textbook in question.

Keywords

PL

historiografia; marksizm; podręcznik historii Polski; uczeni radzieccy

• Publisher: Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Rozprawy z Dziejów Oświaty
• Year: 2017
• Volume: 54
• Pages: 147–181

Contributors

author

Wolniewicz Marcin

• Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN

References

• Г.Д. Алексеева, Историческая наука в России. Идеология. Политика. 60–80-е гг. XX в., Москва 2003.
• Л.Е. Горизонтов, «Методологический переворот» в польской историографии рубежа 40–50-х гг. и советская историческая школа, [w] W kręgu historii historiografi i i polityki, Łódź 1997.
• Историки-слависты СССР: биобиблиографический словарь-справочник, pедколлегия В.А. Дьяков (и др.), Москва 1981.
• М.В. Миско, Об освещении характера восстания 1863 г. в Литве и Белоруссии в некоторых работах советских авторов, [w] Славянская историография. Сборник статей, ред. И.М. Белявская, И.А. Воронков, В.Г. Карасаев, Москва 1966.
• Б.В. Носов, Сотрудничество российских и польских историков в 1940–1950-е годы (в свете документов Архива Российской академии наук), [w] Akademie nauk, uniwersytety, organizacje nauki. Polsko-rosyjskie relacje w sferze nauki XVIII–XX w., red. L. Zasztowt, Warszawa 2013.
• Л.А. Сидорова, Оттепель в исторической науке. Советская историография первого послесталинского десятилетия, Москва 1997.
• Л.А. Сидорова, «Санкционированная свобода» исторической науки: опыт середины 50-х – 60-х гг., [w] Россия в XX веке. Cудьбы исторической науки, Москва 1996.
• Сотрудники Института славяноведения Российской академии наук: биобиблиографический словарь, oтв. ред. М.А. Робинсон, А.Н. Горяинов, Москва 2012.
• A. Czyżewski, Proces destalinizacji polskiej nauki historycznej w drugiej połowie lat 50. XX wieku, Warszawa 2007.
• M. Górny, Przede wszystkim ma być naród. Marksistowskie historiografie w Europie Środkowo-Wschodniej, Warszawa 2007.
• A.F. Grabski, Zarys historii historiografi i polskiej, Poznań 2010.
• J. Hösler, Die sovjetische Geschichtswissenschaft 1953 bis 1991. Studien zur Methodologie- und Organisationsgeschichte, München 1995.
• L. Kołakowski, Główne nurty marksizmu. Powstanie, rozwój, rozkład, Londyn 1988.
• Z. Romek, Polsko-radzieckie dyskusje o „Istorii Polszi v trech tomach” w latach 1950–1959, „Klio Polska. Studia i materiały z dziejów historiografi i polskiej po II wojnie światowej”, Warszawa 2004.
• T.P. Rutkowski, Nauki historyczne w Polsce 1944–1970. Zagadnienia polityczne i organizacyjne, Warszawa 2007.
• R. Stobiecki, Historia pod nadzorem. Spory o nowy model historii w Polsce (II połowa lat czterdziestych – początek lat pięćdziesiątych), Łódź 1993.
• R. Stobiecki, Historiografia PRL: ani dobra, ani mądra, ani piękna... ale skomplikowana. Studia i szkice, Warszawa 2007.
• J. Szumski, Kulisy tworzenia nowej marksistowskiej „Historii Polski” w latach 1950–1958, [w] Akademie nauk, uniwersytety, organizacje nauki. Polsko-rosyjskie relacje w sferze nauki XVIII–XX w., red. L. Zasztowt, Warszawa 2013.
• J. Szumski, Polityka a historia. ZSRR wobec nauki historycznej w Polsce w latach 1945–1964, Warszawa 2016.
• Wierzbicki, A. Spory o polską duszę. Z zagadnień charakterologii narodowej w historiografi i polskiej XIX i XX wieku, Warszawa 2010.