Dzieciństwo i trauma - obraz młodego pokolenia Japończyków w kinie współczesnym.

• Authors: Krzysztof Loska

Title variants

EN

Childhood and trauma - the image of the young generation of Japaneses in contemporary cinema.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tematem artykułu jest analiza wizerunku młodego pokolenia we współczesnym filmie japońskim, ze szczególnym uwzględnieniem traumatycznych przeżyć z okresu dzieciństwa lub wczesnej młodości. Autor wychodzi z założenia, że w dyskursie humanistycznym trauma przestaje być pojęciem klinicznym, staje się narzędziem interpretacji kultury, uświadamia nam charakter naszego stosunku do czasu minionego oraz wskazuje na problematyczność samego przedstawiania. W rozumieniu traumy Loska wychodzi od propozycji teoretycznych Dominicka LaCapry i Cathy Caruth, którzy zwracają uwagę na narracyjny wymiar tego pojęcia. "Fikcja" – jak zauważa LaCapra – "jest w stanie analizować to, co traumatyczne, szczególnie w niedawnej przeszłości, w tym fragmentację, pustkę czy zanik doświadczenia, i może stawiać pytania o inne możliwe formy doświadczenia. Może również analizować w szczególnie przekonujący i niepokojący sposób afektywny czy emocjonalny aspekt doświadczenia i rozumienia". Przedmiotem analizy są filmy współczesnych reżyserów japońskich – Shinjiego Aoyamy, Masato Harady, Hideaki Anno, Akihiko Shioty, Eijiego Okudy, Toshiaki Toyody, Hirokazu Koreedy – opowiadające o kryzysie tożsamości, alienacji, zaburzeniach osobowości, a przede wszystkim urazach psychicznych, które uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie w społeczeństwie.

EN

The article is an analysis of the image of young people in contemporary Japanese film, with particular emphasis on traumatic experiences from childhood or early youth. The author assumes that in the humanist discourse, trauma is not a clinical concept, but a tool for interpreting culture, and makes us aware of our attitude towards the past, and points to the problematic nature of its presentation. In his understanding of trauma Loska’s starting point are the theories of Dominick LaCapra and Cathy Caruth who note the narrative dimension of this concept. 'Especially in the recent past' – notes LaCapra – 'fiction may well explore the traumatic, including the fragmentation, emptiness, or evacuation of experience, and may raise the question of other possible forms of experience. It may also explore in a particularly telling and unsettling way the affective and emotional dimensions of experience and understanding'. Loska presents analyses of films by contemporary Japanese directors such as Shinji Aoyama, Masato Harada, Hideaki Anno, Akihiko Shiota, Eiji Okuda, Toshiaki Toyoda, Hirokazu Koreeda – that tell of identity crisis, alienation, personality disorders and menta l injuries that prevent one from proper functioning in the society.

Keywords

EN

childhood; trauma; Japanese cinema

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2013
• Issue: 81
• Pages: 167-180

Contributors

author

Krzysztof Loska

• Instytut Sztuk Audiowizualnych, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński

References

• Taylor, Charles. 2000. Źródła podmiotowości: Narodziny tożsamości nowoczesnej. Tłum. M. Gruszczyński. Warszawa: PWN.
• LaCapra, Dominick. 2009. Historia w okresie przejściowym. Doświadczenie, tożsamość, teoria krytyczna. Tłum. K. Bojarska. Kraków: Universitas.
• Caruth, Cathy. 1996. Unclaimed Experience: Trauma, Narrative and History. Baltimore: The Johns Hopkins University Press.
• Weigel, Sigrid. 2003. The Symptomatology of a Universalized Concept of Trauma: On the Failing of Freud's Reading of Tasso in the Trauma of History. „New German Critique” nr 90.
• Castells, Manuel. 2008. Siła tożsamości. tłum. S. Szymański. Warszawa: PWN.