Selected quality signs of food products in Poland, legal and economic aspects

• Authors: Anna Kapała , Stanisław Minta , Bożena Tańska-Hus

Title variants

PL

Wybrane znaki jakości w Polsce, aspekty prawno-ekonomiczne

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The aim of the study was to identify whether and to what extent the selected quality signs guarantee food safety understood in a broader sense as a food quality and whether the legal requirements governing their functioning aff ect their use by food producers. Detailed analysis concern the selected signs encountered in the Polish food market: “Poznaj Dobrą Żywność” (Try Fine Food), “Jakość Tradycja” (Quality Tradition), “Lista Produktów Tradycyjnych” (Traditional Products List) and Protected Designation of Origin (PDO), Protected Geographical Indication (PGI) and Traditional Speciality Guaranteed (TSG). Considerable attention was paid to their legal requirements related to ensuring food safety, because, as a factor in the economic environment, they strongly infl uence the activity of entities in agribusiness. For the study dogmatic method and documentary method for the secondary data collection were used. Results were elaborated and shown by the descriptive method and graphic techniques. The least of all the quality signs in Poland are those legally protected by the EU (9 PDO, 19 PGI, 9 TSG), which is undoubtedly linked with high EU requirements of their use for producers. Among all of the analysed signs, the most popular is the Polish “Traditional Products List” (1347 registered products till the end of 2014), probably due to the lack of any institutional verifi cation ex ante and ex post of statutory requirements fulfi lment regarding the quality of the products to be put on the List. Considerations can be the basis for further research, especially in terms of proposing the creation of legal and economic instruments or improvements to existing ones in terms of helping producers to meet the high legal requirements of the discussed quality signs.

PL

Celem badań jest wskazanie, czy i w jakim stopniu wybrane znaki jakości gwarantują bezpieczeństwo żywności, rozumiane w szerszym znaczeniu jako gwarancja szczególnych cech jakościowych, oraz czy wymogi prawne regulujące ich funkcjonowanie mają wpływ na ich stosowanie przez producentów żywności. Szczegółowo przeanalizowano tu następujące znaki i systemy jakości spotykane na polskim rynku żywności: Poznaj Dobrą Żywność (PDŻ), Jakość Tradycja (J&T), Lista Produktów Tradycyjnych (LPT) oraz Chroniona Nazwa Pochodzenia (ChNP), Chronione Pochodzenie Geografi czne (ChPG) i Gwarantowana Tradycyjna Specjalność (GTS). Szczególną uwagę poświęcono ich wymogom prawnym w odniesieniu do zapewnienia jakości i bezpieczeństwa żywności, bo jako czynnik otoczenia gospodarczego istotnie wpływają one na działalność w agrobiznesie. W badaniach wykorzystano metodę dogmatyczną oraz metodę dokumentacyjną do zebrania danych wtórnych. Wyniki zostały opracowane i przedstawione metodą opisową oraz technikami grafi cznymi. Przeprowadzone badania wykazały, że najmniej na polskim rynku występuje znaków chronionych prawem unijnym (9ChNP, 19 ChOG, 9 GTS), co niewątpliwie wiąże się z wysokimi wymogami prawnymi ich stosowania. Spośród wszystkich analizowanych znaków najbardziej popularna jest „Lista Produktów Tradycyjnych” (1347 produktów zarejestrowanych na koniec 2014 r.), do czego zapewne przyczynił się brak jakiejkolwiek weryfi kacji ex post i ex ante spełnienia ustawowych wymogów co do jakości umieszczonych na niej produktów. Rozważania mogą posłużyć jako podstawa do dalszych badań, zwłaszcza w odniesieniu do zaproponowania instrumentów prawnych i ekonomicznych oraz ulepszenia tych istniejących pod kątem pomocy producentom w spełnieniu wysokich wymagań prawnych omówionych znaków jakości.

Keywords

EN

food safety; food quality; quality signs

PL

bezpieczeństwo żywności; jakość żywności; znaki jakości

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
• Journal: Journal of Agribusiness and Rural Development
• Year: 2016
• Issue: 2(40)
• Pages: 281-288

Contributors

author

Anna Kapała

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

author

Stanisław Minta

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

author

Bożena Tańska-Hus

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

References

• Apanowicz, J. (2002). Metodologia ogólna. Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej. Gdynia: Bernardinum.
• Barańczuk, I. (2008). Ochrona prawna oznaczeń geograficznych. Warszawa: Difi n.
• Całka, E. (2008). Geografi czne oznaczenia pochodzenia. Studium z prawa wspólnotowego i polskiego. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer Business.
• Capelli, F. (2011). Dalla riforma del 2003 alla pac dopo Lisbona. I rifl essi sul diritto agrario alimentare e ambientale.In: L. Costato, P. Borgi, L. Russo, S. Manservisi (red.),Dalla riforma del 2003 alla pac dopo Lisbona. I rifl essi sul diritto agrario alimentare e ambientale. Atti del Convegno di Ferrara 6-7 maggio 2011, Jovene, Napoli.
• COM (2009). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions on agricultural product quality policy, Brussels, 28.5.2009, COM(2009)0234, final.
• D’Addezio, M. (2011). Bezpieczeństwo i koordynacja wymogów żywnościowych z wymogami energetycznymi: nowe problemy prawa rolnego. Przegl. Prawa Roln., 2(9).
• Dobieżyński, K. (2013). Ewolucja podejścia do jakości żywności oraz podstawowe cechy systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych w Unii Europejskiej, Zesz. Nauk. SGGW Warsz. Probl. Roln. Świat., 13(28), 3.
• Germanò, A. (2010). Manuale di diritto agrario (issue 7). Torino: G. Giappichelli. Retrieved Oct 7th 2015 from: http:// www.produktyregionalne.pl/jakosc.html. Green Paper on agricultural product quality: product standards, farming requirements and quality schemes (2008). Brussels, COM(2008) 641, final.
• Grębowiec, M. (2010). Rola produktów tradycyjnych i regionalnych w podejmowaniu decyzji nabywczych przez konsumentów na rynku dóbr żywnościowych w Polsce. Zesz. Nauk. SGGW Warsz. Probl. Roln. Świat., 10(25).
• MRiRW (n.d.). Informacje o Programie Poznaj Dobrą Żywność. Retrieved Oct 7th 2015 from: http://www.minrol.gov.pl/Jakosc-zywnosci/Poznaj-Dobra-Zywnosc.
• MRiRW (n.d.). Lista produktów tradycyjnych wg województw. Retrieved Oct 7th from: http://www.minrol.gov.pl/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-i-tradycyjne/Lista-produktow-tradycyjnych.
• MRiRW (n.d.). Produkty zarejestrowane jako Chronione Nazwy Pochodzenia, Chronione Oznaczenia Geograficzne oraz Gwarantowane Tradycyjne Specjalności.
• Retrieved Oct 7th 2015 from: http://www.minrol.gov.pl/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-i-tradycyjne/Produkty-zarejestrowane-jako-Chronione-NazwyPochodzenia-Chronione-Oznaczenia-Geograficzne-orazGwarantowane-Tradycyjne-Specjalnosci.
• Kawa, M., Augustyńska-Prejsnar, A. (2014). Czynniki decydujące o wyborze produktów tradycyjnych i regionalnych w opinii mieszkańców Podkarpacia. J. Agribus. Rural Dev., 3(33), 51–59.
• Kempa-Dymińska, A., Kempa-Dymiński, P. (2013). Wspólny znak towarowy gwarancyjny – narzędzie promocji zrównoważonego rozwoju? Białost. Stud. Prawn., 14.
• Kostański, P. (red.) (2010). Prawo własności przemysłowej. Komentarz. Warszawa: Wyd. C.H. Beck.
• Lipińska, I. (2008). System chronionych nazw pochodzenia i oznaczeń geograficznych produktów rolnych. J. Agribus. Rural Dev., 4(10).
• Rubino, V. (2013). La protezione delle denominazioni geografiche dei prodotti alimentari nell’Unione europea dopo il regolamento 1151/2012 UE, Rivista di diritto alimentare, nr 4. Regulation (EC) no 178/2002 of the European Parliament and of the Council of 28 January2002 laying down the general principles and requirements of food law, establishing the European Food Safety Authority and laying down procedures in matters of food safety (2002). OJ 1.02.2002, L 31/1.
• Regulation (UE) no 1151/2012 of the European Parliament and of the Council of 21 November 2012 on quality schemes for agricultural products and foodstuff s. OJ 14.12.2012, L 343/1.
• Suchoń, A. (2010). Własność przemysłowa w sektorze rolno-spożywczym; wybrane zagadnienia prawne. Zesz. Nauk. SGGW Warsz. Probl. Roln. Świat., 10(25), 4.
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (2000a). Dz.U. 2001 Nr 49 poz. 508 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (2000b). Dz.U. 2001 Nr 5 poz. 44 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych (2004). Dz.U. 2005 Nr 10, poz. 68 z późn. zm.
• Zielona Księga w sprawie jakości produktów rolnych: normy jakości produktów, wymogi w zakresie produkcji rolnej, systemy jakości, Bruksela, dnia 15.10.2008 KOM(2008) 641, wersja ostateczna.

Identifiers

DOI

DOI: 10.17306/JARD.2016.32