Język w czasach zarazy. O wpływie pandemii na system leksykalny języka polskiego i rosyjskiego

• Authors: Kuligowska Katarzyna

Title variants

EN

Language in the time of plague. On the impact of the pan-demic on the Polish and Russian lexical system

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest prezentacja dynamicznych zmian w polskim i rosyj-skim systemie leksykalnym dokonujących się pod wpływem pandemii koronawirusa na świecie. Materiał badawczy zaczerpnięty został z polskich i rosyjskich czasopism, audycji radiowych i telewizyjnych oraz tekstów internetowych z pierwszej połowy 2020 roku. Jego analiza strukturalno-semantyczna pozwala na przedstawienie wpływu, jaki obecna sytuacja wywiera na polskie i rosyjskie słownictwo. Od momentu pojawie-nia się wiadomości o coraz liczniejszych zachorowaniach na COVID-19 w obu językach uaktywniły się wyrazy kluczowe, stanowiące bazę słowotwórczą dla powstających nie-mal każdego dnia neologizmów w postaci złożeń, kontaminacji i derywatów prostych. Część wyrazów zyskała zupełnie nowe znaczenie lub zgoła odmienne nacechowanie. Do ogólnej odmiany obu badanych systemów językowych przeniknęła duża liczba wyra-zów specjalistycznych, wywodzących się głównie z terminologii medycznej. Szerząca się epidemia nieodwracalnie zmieniła wiele aspektów życia współczesnego człowieka. Mocno odcisnęła swoje piętno także na systemie leksykalnym języka polskiego i rosyjskiego.

EN

The paper analyses the dynamic changes in the Polish and Russian lexi-cal system taking place under the influence of the coronavirus pandemic. The research material was excerpted from Polish and Russian magazines, TV news and internet texts from the first half of 2020. A structural and semantic analysis of neologisms demon-strated the impact that extralinguistic factors have on the language. Since the news about the increasing numbers of cases of COVID-19 appeared, keywords have been activated in both languages acting as a word-formation base for new compounds, contaminations and simple derivatives. Some common words have acquired a new meaning or a completely different connotation. A large number of specialist words, derived mainly from medical terminology, have penetrated the general variety of both language systems under study. The pandemic has irreversibly changed many aspects of contemporary life. It has also left a strong mark on the lexical system of Polish and Russian.

Keywords

PL

koronawirus; pandemia; neologizmy; okazjonalizmy; kontaminacje leksykalne; złożenia

EN

coronavirus; pandemic; neologisms; occasionalisms; lexical contamination; compounds

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Acta Polono-Ruthenica
• Year: 2020
• Volume: Tom 3 Nr XXV
• Pages: 109-126

Dates

published

2020-09-30

Contributors

author

Kuligowska Katarzyna

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Koriakowcewa Elena. 2014. Słowotwórcze zasoby nowych stylów funkcjonalnych w językach słowiańskich. „LingVaria” nr 1 (17): 9–32.
• Nowakowska Beata. 2005. Nowe połączenia wyrazowe we współczesnej polszczyźnie. Kraków: Wydawnictwo LEXIS.
• Nowicki Maciej. 2020. Italowirus. „Newsweek” nr 11: 20–22.
• Przejawy internacjonalizacji w językach słowiańskich. 2009. Red. Koriakowcewa E. Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
• Ratajczyk Krystyna. 2015. Kontaminacje leksykalne. Kultura – sens – pragmatyka. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Waszakowa Krystyna. 2010. Composita – charakterystyczna struktura przełomu XX/XXI w. W: Człowiek. Słowo. Świat. Red. Chojrak J., Korpysz T., Waszakowa K. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego: 351–363.
• Waszakowa Krystyna. 2019. Internacjonalizacja w słowotwórstwie polszczyzny przełomu XX i XXI wieku jako przykład jednostronnych kontaktów językowych. „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” t. 75: 179–193.
• Ziółek Magdalena. Koronawirus. Eksperci UAM o wirusie. (online) https://uniwersyteckie.pl/nauka/koronawirus-eksperci-uam-o-wirusie (dostęp 24.08.2020).
• Абрамов Андрей. Словарь эпохи коронавируса: «Ковидиоты на самоизоляции зачали коро-ниалов, зумились и оформили ковидиворс». (online) https://www.kp.ru/daily/27132/4221683/ (доступ 24.08.2020).
• Валгина Нина Сергеевна. 2003. Активные процессы в современном русском языке. Москва: «Логос».
• Земская Елена Андреевна. 1996. Активные процессы современного словопроизводства. В: Русский язык конца XX столетия (1985−1995). Ред. Земская Е. Москва: Языки русской культуры: 90–141.
• Кузьмина Наталья Арнольдовна, Абросимова Екатерина Алексеевна. 2015. Активные про-цессы в русском языке и коммуникации новейшего времени. Учебное пособие. Москва: Издательство «ФЛИНТА»: Наука.
• Рацибурская Лариса Викторовна. 2009. Тенденция к интернационализации в деривационных процессах современного русского языка. В: Przejawy internacjonalizacji w językach słowiań-skich. 2009. Red. Koriakowcewa E. Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej