O pojęciu podmiotowości inaczej

• Authors: Salamucha Agnieszka

Title variants

EN

Different Approach to the Concept of Subjectivity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst stanowi swoiste pendant do tomu Paedagogia Christiana, poświęconego rozwojowi podmiotowości (Religious Education and the Development of Subjectivity, 2/44 (2019)). Odróżniam trzy znaczenia terminu „podmiotowość”: 1) specyficznie ludzka, stała i nieutracalna zdolność/dyspozycja/potencjalność; 2) zmienna i dynamiczna aktualizacja tej potencjalności; 3) uprawnienie wynikające z faktu bycia człowiekiem. Wskazuję również na funkcję opisową i aksjonormatywną, którą pełni pojęcie podmiotowości w kontekście edukacji religijnej.

EN

My paper is a kind of commentary on Paedagogia Christiana 2/44 (2019): Religious Education and the Development of Subjectivity. I consider three meanings of the term ‘subjectivity’: 1) specifically human, constant ability/disposition/potentiality; 2) changing and dynamic actualisation of this potentiality; 3) an authority as a result of being human. I also mention descriptive and axionormative functions of this concept in the context of religious education.

Keywords

PL

podmiotowość; jaźń; pojęcie; religia; edukacja

EN

subjectivity; self; concept; religion; education

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Paedagogia Christiana
• Year: 2021
• Volume: 1/47
• Pages: 231-249

Contributors

author

Salamucha Agnieszka

• ORCID: 0000-0001-5320-0610
• Uniwersytet Warszawski

References

• Atkins, K. (2005). Self and Subjectivity. Edited with commentary by Kim Atkins. Blackwell Publishing Ltd.
• Cavell, M. (2011). The Self Growth, Integrity, and Coming Apart. W: S. Gallagher (red.), The Oxford Handbook of the Self (s. 592–605). Oxford University Press.
• Chopra, S. i White, L. F. (2011). A Legal Theory for Autonomous Artificial Agents. Michigan: University of Michigan Press.
• Dalrymple, W. (2017). Dziewięć żywotów. Na tropie świętości we współczesnych Indiach. Wołowiec: Czarne.
• Delumeau, J. (1998). Skrzydła anioła. Poczucie bezpieczeństwa w duchowości człowieka Zachodu w dawnych czasach. Warszawa: Volumen.
• Foridi, L., Sanders, J. W. (2004). On the Morality of Artificial Agents. Minds and Machines, 14, 349–379.
• Franciszek (2014). Wszyscy jesteśmy ostiariuszami (homilia podczas Mszy św. w kaplicy Domu św. Marty, 12.05.2014). Pobrano 15.03.2021 z: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/homilie/swmarta_12052014.html.
• Funes, J. G. (2008). “The Extraterrestrial is my Brother”. The Relationship between Astronomy and Faith. L’Osservatore Romano (May 14, 2008).
• Gasiul, H. (2016). Podmiotowość z perspektywy wybranych teorii psychologicznych. Psychologia Rozwojowa, 21(3), 9–24.
• Gielen, U. P. & Kim, S. (2018). Global Changes in Children’s Lives. Cambridge.
• Greshake, G. (2009). Trójjedyny Bóg. Teologia trynitarna. Wrocław: TUM.
• Himma, K. (2009). Artificial agency, consciousness, and the criteria for moral agency: what properties must an artificial agent have to be a moral agent?. Ethics and Information Technology, 11, 19–29.
• Horowski, J., Sadłoń, W. (2019). Editorial. Paedagogia Christiana, 44(2), 5–8.
• Ingarden, R. (1973). Książeczka o człowieku. Kraków: Znak.
• Jasnos, R. (2019). Subjective Biblical Discourse as the Basis of Education for Relationships. Discursive Interpretation Supplementing the Theological Synthesis. Paedagogia Christiana, 44(2), 33–46. http://dx.doi.org/10.12775/PCh.2019.040
• Kąkol, T. (2017). Ja, substancja duchowa. Filozofuj!, 1(13), 14–16.
• Kiereś, B. (2018), Człowiek: podmiot wychowania czy jego funkcja. Zeszyty Naukowe KUL, 61(4), 257–266.
• Legrand, D. (2011). Phenomenological Dimensions of Bodily Self-Consciousness. W: S. Gallagher (red.), The Oxford Handbook of the Self (s. 204–227). Oxford University Press.
• Malafouris, L. (2007). At the Potter’s Wheel: An Argument for Material Agency. W: C. Knappett, L. Malafouris (red.), Material Agency: Towards a Non-Anthropocentric Approach (s. 19–36). Springer.
• Marek, Z., Walulik, A. (2019). Subjectivity in (of) Education. The Perspective of the Gospel. Paedagogia Christiana, 44(2), 11–32. http://dx.doi.org/10.12775/PCh.2019.039
• Metzinger, T. (2019). Tunel Ego. Naukowe badanie umysłu a mit świadomego Ja. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Pietrzykowski T. (2017). Ludzkie, niezbyt ludzkie: esej o podmiotowości prawnej i wyzwaniach XXI wieku. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Piłat, R. (2013). Aporie samowiedzy. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Salamucha, A. (2018). Pojęcie podmiotowości w pedagogice. Zeszyty Naukowe KUL, 61(4), 309–317.
• Siderits, M. (2011). Buddhist Non-Self: The No-Owner‘s Manual. W: S. Gallagher (red.), The Oxford Handbook of the Self (s. 297–315). Oxford University Press.
• Sztompka, P. (2005). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Znak.
• Warmbier, A. (red.). (2016). Spór o podmiotowość – perspektywa interdyscyplinarna. Kraków: Księgarnia Akademicka.
• Wiener, N. (1964). God & Golem, Inc.: A Comment on Certain Points Where Cybernetics Impinges on Religion. MIT Press.
• Zahavi, D. (2011). Unity of Consciousness and the Problem of Self. W: S. Gallagher (red.), The Oxford Handbook of the Self (s. 316–335). Oxford University Press.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.12775/PCh.2021.011