Wybrane problemy edukacji uniwersyteckiej z perspektywy filozofii. Od Newmana do Foucaulta

• Authors: Marta Wiszniowska - Majchrzyk

Title variants

EN

Exemplary Issues of University Education from the Philosopher’s Vantage Point. From Newman to Foucault.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Uniwersytet jako społeczność nauczycieli i uczniów podlegał i nadal podlega istotnym zmianom. Od połowy wieku dziewiętnastego, wraz z olbrzymim przyśpieszeniem cywilizacyjnym, uniwersytet musiał redefiniować swoje cele i metody działania. Traktat i działalność kardynała Newmana i słynny raport Lyotarda stanowią kamienie milowe tego dyskursu. W tej materii wypowiedzi Derridy są nie tylko rozproszone, ale mniej znane. Zestawione i porównane w niniejszym artykule, mają na celu pokazanie, że niezależność myślenia, swoboda badań, ale też obowiązki kształcących wobec kształconych stanowią condicio sine qua non współczesnej edukacji.

EN

The University as a community of instructors and instructed has always been and still is in a constant state of essential changes. From the second half of the nineteenth century on, triggered by the breathtaking speed of civilization’s progress, it was forced to redefine its objectives and courses of action. The Treatise and the lifetime achievement of Cardinal Newman and Lyotard’s renowned rapport mark the crucial milestones in this discourse. Derrida’s comments on this topic, however, seem incoherent and are less well known. Juxtaposed and compared in this paper they will provide sufficient evidence that independence of thought, freedom of scientific research as well as the responsibility of the instructors towards the instructed constitute the conditio sine qua non of present day education.

Keywords

PL

Szkolnictwo wyższe; Uniwersytety – kształcenie; Mitologia uniwersytetu; Posłannictwo uniwersytetu; Rola edukacji w społeczeństwie

EN

The system of higher education; Universities- education; The “myth” of the university; The “mission” of the university; The part education holds in/for society

• Publisher: Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP
• Journal: Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne
• Year: 2012
• Issue: 1
• Pages: 107-118

Contributors

author

Marta Wiszniowska - Majchrzyk

• Katedra Filozofii Kultury; Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Banasiak B.(wybór i oprac.), Derridiana, Inter Esse, Warszawa 1994.
• Culler, J., Jacques Derrida, [w:] Stucturalism and since, [red.] J. Sturrock, OUP, Oxford 1979.
• Derrida J., Du droit à la philosophie, Editions Galilée, Paris 1990.
• [Derrida, J.], Jacques Derrida. Doctor honoris causa Universitatis Silesiensis, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1997.
• Foucault M., Governmentality, [w:] The Foucault effect. Studies in governmentality with two lectures by and an interview with Michel Foucault, [red.] G.Burchell, C. Gordon and P. Miller, Univ. of Chicago Press, Chicago 1991.
• Foucault M., Surveiller et punir. Naissance de la prison, Gallimard, Paris 1975 (Polskie wydanie: Nadzorować i karać. Warszawa: Spacja, 1993).
• Kimball R., Tenured radicals: How politics has corrupted our Higher education, Harper Collins, New York 1990.
• Lyotard, J.F., The Postmodern Condition. A report on knowledge, University of Minnesota Press, Minneapolis 1984.
• Mitosek Z., Teorie badań literackich, PWN, Warszawa 1998.
• Peters M.A., Biesta G., Derrida, deconstruction and the politics of pedagogy, Peter Lang, New York 2009.
• Wiszniowska M., Kształcenie bez złudzeń i ...łez czyli o czym mówi Biała Księga kształcenia i doskonalenia. Na drodze do uczącego się społeczeństwa, "Biuletyn Kolegiów Nauczycielskich" 1999, nr 1 (25).
• Cwynar, K., The Idea of the University in European Culture, "Polityka i Społeczeństwo" 2005, nr 2, Dostępny jako plik pdf: KMC_PiS_nr2.pdf (1.02.2011)
• Dean R., Michel Foucault on education: a preliminary theoretical overview, "South African journal of education", 2006, Vol. 26 (2), Dostępny jako plik pdf: ajol.info/index.php/saje/article/view/25063/20733
• [Derrida J.] Jacques Derrida in SUNYA. http://www.albany.edu/history/derrida.html 1999. (5.02.2011)
• Kwietniewska, M., Jacques Derrida – horyzont życia i śmierci Filozofa. Nowa Krytyka, 2008. http://nowakrytyka.pl/spip.php?article377 (5.02.2011)
• Newman J.H., The idea of a university. http://www.newmanreader.org/works/idea/ (1.02.2011)
• Stanford Encyclopedia of Philosophy on line. UCD. Dublin http://www.ucd.ie/president/pastpresidents/johnhenrycardinalnewman/ (1.02.2011)

Identifiers

ISSN

2084-1140