Filozoficzno-teologiczny i eklezjalny kontekst poszukiwań bioetyków katolickich

• Authors: Wróbel Józef

Title variants

EN

Philosophical-theological and Ecclesiastical context of explorations of Catholic bioethicists

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Refleksja bioetyczna stara się zrozumieć naturę biomedycznych praktyk oraz dokonać ich oceny etycznej. Ostatecznym celem tej refleksji jest dobro człowieka i społeczności ludzkiej. W analizach aksjologicznych można się spotkać z różnymi założeniami filozoficznymi i modelami ocen bioetycznych. W bioetyce dążącej do uwolnienia się od niezmiennych zasad najczęściej można się spotkać z pragmatyczno-utylitarystyczną kazuistyką lub z modelem kontraktualistycznym, a w kręgu znaczonym wpływami T. L. Beauchampa i J. F. Childressa z bioetyką czterech zasad (autonomii, nieszkodzenia, dobroczynności i sprawiedliwości). Bioetyka inspiracji katolickiej odwołuje się do historycznie zweryfikowanych wartości uniwersalnych, dla którym filarem jest świętość życia ludzkiego i godność osobowa każdego człowieka. Konsekwentnie niniejsze opracowanie omawia mądrościowe inspiracje refleksji nad praktykami medycznymi oraz kontekst filozoficzny, etyczny i teologiczny refleksji bioetycznej eklezjalnej.

EN

The bioethical reflection is an attempt to understand the very nature of biomedical practice in order to achieve the fair ethical judgement. The ultimate aim of that reflection is the goodness of a person and the human society. In the axiological analyses one can come across various philosophical assumptions and bioethical models. In bioethics thriving towards releasing itself from invariable principles often we could see the pragmatic, utilitarian, casuistic approach while with the contractualistic model and among the circle of influence of T. L. Beauchamp and J. F. Childress we see the bioethics of four principles: autonomy, non-maleficence, beneficence, and justice.

Keywords

PL

bioetyka; modele bioetyczne; bioetyka katolicka

EN

bioethics; bioethical models; Catholic bioethics

• Publisher: Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
• Journal: Sympozjum
• Year: 2017
• Issue: 1(32)
• Pages: 107-140

Dates

published

2017-07-25

Contributors

author

Wróbel Józef

• Katolicki Uniwersytet Lubelski w Lublinie

References

• Beauchamp T. L., Childress J. F., Zasady etyki medycznej, Warszawa 1996.
• Benedykt XVI, Encyklika Deus caritas est, Rzym 2005.
• Biesaga T., Imperatyw kategoryczny, w: A. Maryniarczyk [i in.] (red.), Powszechna encyklopedia filozofii, t. 4, Lublin 2003, s. 786-788.
• Biesaga T., Norma moralności, w: A. Maryniarczyk [i in.] (red.), Powszechna encyklopedia filozofii, t. 7, Lublin 2003, s. 699-702.
• Biotechnologia, w: Wielka encyklopedia medycyny, t. 3, Warszawa 2011, s. 148-151.
• Biotechnologia medyczna, w: Komitet Biotechnologii PAN, http://www.kbiotech.pan.pl/index.php?option=com_kontent &view=article&id=73&Itemid=61 (odczyt z dn. 29.10.2012 r.).
• Bompiani A., Le tecniche di fecondazione assistita: una rassegna critica, Milano 2006.
• Bruguès J.-L., La fécondation artificielle. Au crible de l’éthique chrétienne, Paris 1989.
• Bujałowska B., Medycyna ludów pierwotnych, w: T. Brzeziński (red.), Historia medycyny, Warszawa 1988, s. 23-51.
• Chyrowicz B. (red.), Klonowanie człowieka. Fantazje – zagrożenia – nadzieje, Lublin 1999.
• Dec I., Personalizm, w: A. Maryniarczyk [i in.] (red.), Powszechna encyklopedia filozofii, t. 8, Lublin 2007, s. 122-127.
• Die ärztlichen Gelöbnisse, „Arzt und Christ” 1(8) (1962), s. 1-34.
• Eckart W. U., Illustrierte Geschichte der Medizin. Von der französischen Revolution bis zur Gegenwart, Berlin Heilderberg 2011.
• Gillon R., Etyka lekarska. Problemy filozoficzne, Warszawa 1997.
• Grzegorz z Nazjanzu, Funebris in laudem Caesarii fratris oratio, superstitibus adhuc parentibus, PG 35 kol. 756-788.
• Gula J., Przysięga Hipokratesa: nota od tłumacza i tekst, w: J. Gałkowski, J. Gula, W imieniu dziecka poczętego, Rzym–Lublin 19912, s. 193-197.
• Günthör A., Chiamata e risposta. Una nuova teologia morale, t. 3: Morale speciale: le relazioni verso il prossimo, Roma 1979, s. 118-122.
• Häring B., W służbie człowieka. Teologia moralna a etyczne problemy medycyny, Warszawa 1975.
• Hieronim, Epistola 52 (Ad Nepotianum. De vita clericorum et monachorum), 15; PL 12, kol. 527-540.
• Jan Paweł II, Encyklika Dives in misericordia, Rzym 1980.
• Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae, Rzym 1995.
• Jan Paweł II, Encyklika Fides et ratio, Rzym 1998.
• Jan Paweł II, Encyklika Veritatis splendor, Rzym 1993.
• Jan Paweł II, Przemówienie do uczestników 35 Zgromadzenia Ogólnego Światowej Organizacji Lekarskiej, 29.10.1983 r., AAS 76 (1984), s. 389-395.
• Kant I., Uzasadnienie metafizyki moralności, Warszawa 19843.
• Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 20022.
• Kodeks Hammurabiego, www.pistis.pl/biblioteka/Hammurabiego%20kodeks.pdf (odczyt z dn. 20.08.2015 r.).
• Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o eutanazji «Iura et bona», Rzym 1980.
• Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja o powołaniu teologa w Kościele «Donum veritatis», Rzym 1990.
• Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i o godności jego przekazywania «Donum vitae», Rzym 1987.
• Kongregacja Nauki Wiary, Komentarz [Oficjalny do wypowiedzi Kongregacji Nauki Wiary nt. „Odpowiedzi na pytania dotyczące sztucznego odżywiania i nawadniania” z 15.09.2007 r.], http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_20070801_nota-commento_pl.html (odczyt z dn. 27.08.2015 r.).
• Kongregacja Nauki Wiary, Odpowiedzi na pytania dotyczące sztucznego odżywiania i nawadniania, Rzym 1.08.2007 r., http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_20070801_risposte-usa_pl.html (odczyt z dn. 20.05.2017 r.).
• Lemański J., Księga Rodzaju, Cz. 1: Rozdziały 1-11, Częstochowa 2013.
• Międzynarodowa Komisja Teologiczna, W poszukiwaniu etyki uniwersalnej: nowe spojrzenie na prawo naturalne, Kraków 2010.
• Mondin B., Una nuova cultura per una nuova società. Analisi della crisi epocale della cultura moderna e dei progetti per superarla, Milano 1981.
• Oryginalna Przysięga Hipokratesa, http://adonai.pl/life/?id=110 (odczyt z dn. 14.05.2015 r.).
• Papieska Rada do spraw Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Karta Pracowników Służby Zdrowia, Rzym 1995.
• Papieska Rada Iustitia et Pax, Kompendium Nauki Społecznej Kościoła, Kielce 2005.
• Paweł VI, Encyklika Humanae vitae, Rzym 1968.
• Pius XII, Mutilazione, perizia medica. Przemówienie do Uczestników 26 Kongresu Urologicznego (08.10.1953 r.), w: P. Verspieren (red.), Biologia, medicina ed etica. Testi del Magistero cattolico, Brescia 1990, s. 295-297.
• Przyłuska-Fiszer A., Problem diagnostyki preimplantacyjnej (Wokół diagnostyki preimplantacyjnej 20.03 – 3.04.2009 r.), http://www.ptb.org.pl/pdf/przyluska_reimplantacja_ 1.pdf, s. 2 (odczyt z dn. 29.10.2012 r.).
• Ratledge C., Kristiansen B. (red.), Podstawy biotechnologii, Warszawa 2011.
• Santinello G., Pieretti A., Capecci A., I problemi della filosofia. La filosofia nei rapporti con le scienze e la cultura, T. 1: Nel mondo antico e medievale, Roma 1980, s. 9-28.
• Seyda B., Dzieje medycyny w zarysie, Warszawa 19773.
• Siefert H., Ärztliche Gelöbnisse, w: A. Eser [i in.] (red.), Lexikon: Medizin. Ethik. Recht, Freiburg–Basel–Wien 1989, kol. 113-122.
• Sigerist H. E., A History of Medicine, T. 2: Early Greek, Hindu and Persian Medicine, New York 1960.
• Spicq C., Grelot P., Krew, w: X. Léon-Dufour (red.), Słownik teologii biblijnej, Poznań–Warszawa 19853, s. 393-396.
• Spinsanti S., Medico, w: Nuovo Dizionario di Teologia Morale, Cinisello Balsamo (Milano) 1990, s. 736-749.
• Spinsanti S., Vita fisica, w: Corso di Morale, T. 2: Diakonia. Etica della persona, Brescia 1983, s. 127-267.
• Szumowski W., Historia medycyny filozoficznie ujęta, Warszawa 1994.
• Viard A.-A., Guillet J., Życie, w: X. Léon-Dufour (red.), Słownik teologii biblijnej, Poznań–Warszawa 19853, s. 1156-1161.
• Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, Lublin 2001.
• Wróbel J., Człowiek i medycyna. Teologicznomoralne podstawy ingerencji medycznych, Kraków 1999.
• Wróbel J., Etyka lekarska, etyka medyczna i bioetyka. Próba metodologicznego rozróżnienia, „Roczniki Teologii Moralnej” 4(59) (2012), s. 167-191.
• Wróbel J., Lekarska etyka, w: E. Ziemann (red.), Encyklopedia katolicka, t. 10, Lublin 2004, kol. 702-709.