Dzieje rodziny Czackich na Wołyniu do XVIII wieku

• Authors: Danowska Ewa

Title variants

EN

The history of the Czacki family in Volyn up to the 18th century

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The main seat of the Czacki family of the Świnka coat of arms was located in Greater Poland, in the Kościan district. The earliest noted owner of the Czacz village was, in 1352, Michał - a participant of the Greater Poland Confederacy (konfederacja wielkopolska). The most notable Czacki family members included Piotr, who became a German count of the and Andrzej - a high-ranking priest. Wojciech was the first Czacki to settle in Volyn at the beginning of the 17th century. The next recorded owners of the village were Bartłomiej and, subsequently, Aleksander. The Czacki line in Volyn begins with Wojciech Stanisław (1655-1699), Volyn ensign who took part in the battle of Chocim as a lieutenant, married to Katarzyna Zahorowska, daughter of Volyn castellan Stefan. Her dowry included the Poryck manor and the Poryck town became the Czacki family seat for several centuries. The sons of Wojciech Stanisław and Katarzyna were: royal rotmistrz (cavalry commander) Stefan Ignacy who died childless and Michał Hieronim (died 1745), Volyn castellan who married to Konstancja Wielohorska. The importance of the family increased thanks to their sons: Szczęsny (1723-1790), cupbearer of the Crown and Franciszek (1727-1787), guard of the Crown. Szczęsny was especially famous as a multiple memeber of the Sejm, interned by the Russian army for 7 years in in his manor in Poryck for his imnplaccably hostile attitude towards Russia. His older son Michał (died 1728) was a member of the Four-Year Sejm and the younger Tadeusz became famous inVolyn as the founder (in 1805) of the well-known Volhy- nian Gimnasium located in Krzemieniec.

Keywords

EN

History of Poland; Czacki’s family; Volyn; main persons of the family

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego
• Journal: Przegląd Wschodnioeuropejski
• Year: 2015
• Volume: 2
• Pages: 11-26

Dates

published

2015-10-01

Contributors

author

Danowska Ewa

• Biblioteka Naukowa PAU i PAN w Krakowie

References

• Aftanazy, R. (1988), Materiały do dziejów rezydencji. Dawne województwo wołyńskie, t. 5A. Warszawa.
• Błeszyński, J. (1862), Spis senatorów i dygnitarzy koronnych (świeckich) z XVIII wieku. Warszawa.
• Boniecki, A. (1900), Herbarz Polski, t. 3. Warszawa.
• Borkowski-Dunin, J. (1909), Almanach błękitny. Genealogia żyjących rodzin polskich, t. 1. Lwów.
• Chmielewski S./Górska-Gołaska K./Luciński J. (1983), Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. I, z. 2. Wrocław.
• Czeppe, M. (1998), Kamaryla Pana z Dukli. Kształtowanie się obozu politycznego Jerzego Augusta Mniszcha 1750-1763. Warszawa.
• Danowska, E. (1998), „Instrukcja ur. Jędrzejowi Lubańskiemu jadącemu do wojska dana w maju 1789”. Z dziejów kawalerii narodowej. W: Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie. 43, 49-72.
• Dernałowicz, M. (1990), Portret Familii. Warszawa.
• Dębicki, L. (1885), Z korespondencji naukowej Puław. III. Tadeusz Czacki i Szkoła Krzemieniecka. W: Biblioteka Warszawska, og. zb. 177, 67-86.
• Falniowska-Gradowska, A. (1984), Królewszczyzny i starostowie w dawnej Rzeczypospolitej. W: Nauka dla Wszystkich. 375, 3-62.
• Gąsiorowski, A. (red.) (1992), Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy. Kórnik.
• Konopczyński, W. (1937a), Czacki Feliks (Szczęsny). W: Polski Słownik Biograficzny. 4, 140-142.
• Konopczyński, W. (1926), Stanisław Konarski. Warszawa.
• Kreczetnikow, P. (1874), Radom - Bar 1767-1768. Dziennik wojennych działań jen.-majora Piotra Kreczetnikowa i jego wojenna korespondencja z księciem Mikołajem Repninem. W: Pamiętniki z ośmnastego wieku, t. 14. Poznań, 20-176.
• Kriegseisen, W. (1991), Sejmiki Rzeczypospolitej szlacheckiej z XVII i XVIII wieku. Warszawa.
• Lityński, A. (1983), Sejmiki ziemskie koronne Rzeczypospolitej w okresie oligarchii. W: Czasopismo Prawno-Historyczne. 35/1, 177-192.
• Łaszewski, R. (1983), Sejmiki przedsejmowe w Polsce stanisławowskiej. Problemy organizacji i porządku obrad. W: Acta Universitatis Nicolai Copernici, Nauki Humanistyczno-Społeczne. 83/15, 101-118.
• Łoza, S. (1922), Order Orła Białego. Warszawa.
• Machalski, E. (1937), Czacki Franciszek. W: Polski Słownik Biograficzny. 4, 142.
• Matuszewicz, M. (1986), Diariusz życia mego. Warszawa.
• Nanke, Cz. (1907), Szlachta wołyńska wobec Konstytucji Trzeciego Maja. W: Archiwum Naukowe. Dz. I, t. 3, z. 4, 461-481.
• Niesiecki, K. (1839), Herbarz Polski, t. 3. Lipsk.
• Olszewski, H. (1966), Sejm Rzeczypospolitej epoki oligarchii 1652-1763. Prawo - praktyka - teoria - programy. W: Prace Wydziału Prawa Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. 24, 9-435.
• Powidaj, L. (1863), Ordynacja Ostrogska. W: Dziennik Literacki. 39, 305-312.
• Pułaski, K. (1911), Kronika polskich rodów szlacheckich Podola, Wołynia i Ukrainy, t. 1. Brody.
• Rolle, M. (1913), Tadeusz Czacki i Krzemieniec. W setną rocznicę zgonu odnowiciela i reformatora polskiego szkolnictwa. Lwów.
• Rostworowski, E. (1957), Sprawa aukcji wojska na tle sytuacji politycznej przed Sejmem Czteroletnim. Warszawa.
• Schmitt, H. (1920), Stanisław August Poniatowski, t. 1. Warszawa.
• Serczyk, W. A. (1968), Koliszczyzna. W: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. 193/24, 7-167.
• Skibiński, M. (1913), Europa a Polska w dobie wojny o sukcesyę austriacką w latach 1740-1745, t. II, Dokumenty. Kraków.
• Stabińska, J. (b.d.), Matka Elżbieta Róża Czacka. Laski.
• Sulimierski, F./Chlebowski, B./Walewski (red.) (1880). W: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1, 390-728; t. 8, 832.
• Uruski, S. (1905), Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t. 2. Warszawa.
• Waliszewski, K. (1887), Potoccy i Czartoryscy. Walka stronnictw i programów politycznych przed upadkiem Rzeczypospolitej 1734-1763, t. 1, 1734-1754. Kraków.
• Wolski, M. (oprac.) (2007), Urzędnicy wołyńscy XIV-XVIII wieku. Spisy. Kórnik.
• Zielińska, T. (1977), Magnateria polska epoki saskiej. Funkcje urzędów i królewszczyzn w procesie przeobrażeń warstwy społecznej. Wrocław.
• Zielińska, Z. (1991), O sukcesyi tronu w Polszcze 1787-1790. Warszawa.
• Żółtowski, M. (1999), Blask prawdziwego światła. Matka Elżbieta Róża Czacka i jej dzieło. Lublin.
• Żychliński, T. (1889), Złota księga szlachty polskiej, t. 11. Poznań.
• Danowska, E. (2006), Tadeusz Czacki 1765-1813. Na pograniczu epok i ziem. Kraków.
• Danowska, E. (2001), „Staropolska dusza jego, umysł gorliwy a wzniosły”. Szczęsny Czacki (1723-1790). W: Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie. 46, 175-226.
• Dembowska, M. (1937), Czacki Michał Hieronim. W: Polski Słownik Biograficzny. 44. Kraków.

Identifiers

ISSN

2081-1128