Między kalkulacją a kreacją. Status współczesnego kina 3D

• Authors: Adam Andrysek

Title variants

EN

Between Calculation and Creation. The status of the contemporary 3D cinema

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor dokonuje charakterystyki współczesnego, ambiwalentnego statusu kinematografii 3D, w której od czasu premiery „Avatara” Jamesa Camerona dostrzeżono zarówno szansę na pogłębienie twórczej ekspresji, jak również czysto komercyjną możliwość zwiększenia dochodów kin. Przez przywołanie historycznych przykładów potwierdzających okresy wzmożonej, przejściowej popularności filmów 3D autor zauważa, że współczesny, swoisty „renesans” technologii stereoskopowego trójwymiaru jest wynikiem szerszej tendencji związanej z rywalizacją kina „tradycyjnego” i alternatywnych sposobów odbioru filmów. Rozważania na temat nowoczesnych systemów kinowego odbioru filmów prowadzą autora do zobrazowania dwóch ścierających się ze sobą dążeń: pragnienia utrzymania statusu filmu jako sztuki, z salą kinową jako naczelnym miejscem jego ekspozycji, oraz dążenia do możliwie maksymalnego naśladownictwa rzeczywistości, wyrażającego się w próbach zniwelowania dwuwymiarowej bariery ekranu.

EN

Since the premiere of James Cameron’s “Avatar” the potential of 3D cinematography for creative expression and commercial profit has been widely recognised. Referring to historical examples of periods of intense, yet transient, popularity of 3D cinema, the author argues that contemporary renaissance of stereoscopic 3D technology is the result of a wider trend linked to the competition between “traditional” cinema and alternative modes of film reception. Reflections on modern systems of film screening lead the author to define two competing aspirations: the desire to maintain film as art, with the cinema screen as the main place of its transmission, and the desire to maximise the imitation of reality expressed through attempts of eliminating the two dimensional barrier of cinema screen.

Keywords

PL

kino 3D

EN

3D cinema

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2014
• Issue: 85
• Pages: 165-174

Contributors

author

Adam Andrysek

• Instytut Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych, Wydział Filologiczny, Uniwersytet Śląski, Katowice

References

• Arnheim, Rudolph. 1961. Film jako sztuka. Tłum. W. Wertenstein. Warszawa
• Bielak, Anna. Sławomir Idziak o 3D specjalnie dla Stopklatki. http://stopklatka.pl/-/6656442,slawomir-idziak-o-3d-specjalnie-dla-stopklatki
• Cichmiński, Artur. Pierwsza w Polsce sala Skoda 4DX. http://stopklatka.pl/-/58582705,pierwsza-w-polsce-sala-skoda-4dx
• Daly, Kristen. 2010. Cinema 3.0: The Interactive-Image, „Cinema Journal” 1
• Felis, Paweł. Pina, http://film.gazeta.pl/film/1,22535,10501702,Pina_______.html.
• Finke, Nikki. EXCLUSIVE: No More ‘Star Wars’ 3D Prequel Releases; Lucasfilm Passes To Focus On New Trilogy. http://www.deadline.com/2013/01/exclusive-no-more-star-wars-3d-prequel-releases-lucasfilm-passes-to-focus-on-new-trilogy/
• Grabiec, Piotr. Sprawdziliśmy Škoda 4DX – salę kinową wartą milion euro. http://www.spidersweb.pl/2013/07/kino-skoda-4dx.html
• Is it Real or Fake 3D?, http://realorfake3d.com/
• Johnson, B.D. 2008. 3-D Invasion, „Maclean's” 30-31.
• Lippit, Akira Mizuta. 1999. Three Phantasies of Cinema – Reproduction, Mimesis, Annihilation. „Paragraph” t. 22, nr 3.
• Loew, Katharina. 2013. Tangible Specters: 3-D Cinema in the 1910s. „Film Criticism” t. 37-38, nr 3 (1).
• Technologia 3D jest martwa?, http://technowinki.onet.pl/biznes/technologia-3d-jest-martwa,1,5389944,artykul.html
• Pasternak, Karolina. Jaka piękna katastrofa. http://www.polityka.pl/kultura/film/1557331,1,recenzja-filmu-grawitacja-rez-alfonso-cuaron.read
• Ryan, Mike. Director Admits 3D Was 'Gimmick To Steal Money From The Audience'. http://www.huffingtonpost.com/2013/05/28/louis-leterrier-now-you-see-me_n_3333311.html
• Space Station 3D (2002), http://www.imdb.com/title/tt0290296/technical?ref_=tt_ql_dt_7.
• Thomas, Liz. Have filmgoers seen through the 3D hype? Movie fans fed up with inflated cinema prices opt for traditional 2D screenings. http://www.dailymail.co.uk/tvshowbiz/article-2086535/Movie-fans-fed-3D-cinema-prices-opt-traditional-2D-screenings.html
• Tomiczek, Patryk. „Mroczne widmo” po latach, http://stopklatka.pl/-/6228163,-mroczne-widmo-po-latach
• Tryon, Chuck. 2009. Reinventing Cinema. Movies in the Age of Media Convergence. New Brunswick – New Jersey – London
• Walkiewicz, Michał. A statek płynie. http://www.filmweb.pl/reviews/A+statek+p%C5%82ynie-12675
• Walkiewicz, Michał. Taniec nas ocali?. http://www.filmweb.pl/reviews/Taniec+nas+ocali-11947
• Wawer, Karolina. Hugo, filmowiec. http://stopklatka.pl/-/6249557,hugo-filmowiec.
• Wojtczuk, Michał. Pierwsze w Polsce kino 4DX. 'Fotele skaczą na boki'. http://warszawa.gazeta.pl/warszawa/1,34889,13956932,Pierwsze_w_Polsce_kino_4DX___Fotele_skacza_na_boki_.html