Organizacje pozarządowe wobec kwestii bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej po 1989 r.

• Authors: Rogozińska Agnieszka

Title variants

EN

Non-governmental Organisations and the National Security of the Republic of Poland after 1989

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Po 1989 r. organizacje pozarządowe funkcjonujące w polskim systemie prawnym podlegały dwóm ustawom: ustawie o stowarzyszeniach z dnia 7 kwietnia 1989 r. oraz ustawie o fundacjach z dnia 6 kwietnia 1984 r. Od tej pory organizacje te przeżywają renesans dzięki zwiększonej wolności stowarzyszenia i zakładania stowarzyszeń. Niektóre z nich tradycjami sprzed okresu przedwojennego zostały zrestrukturyzowane i podzieliły działalność statutową. Powstało też wiele nowych fundacji i stowarzyszeń zajmujących się problemami i potrzebami współczesnego społeczeństwa, w tym zagadnieniami bezpieczeństwa narodowego.

EN

After 1989, non-governmental organisations functioning in the Polish legal system were governed by two laws: the Associations Act of 7 April 1989 and the Foundations Act of 6 April 1984. At present, amended provisions have contributed to the renaissance of such organisations, thanks to greater freedom of association and of the establishment of associations. Some organisations, dating back to the pre-war period, underwent restructuring and divided their statutory activities. A number of new foundations and associations have been formed, to address the problems and needs of a modern society, including national security issues.

Keywords

PL

bezpieczeństwo narodowe; organizacje non-profit; organizacje pozarządowe; społeczeństwo obywatelskie; „trzeci sektor”

EN

national security; non-profit organisations; non-governmental organisations; civil society; third sector

• Publisher: Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
• Journal: Społeczeństwo i Polityka
• Year: 2019
• Issue: 4(61)
• Pages: 247-263

Contributors

author

Rogozińska Agnieszka

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

References

• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Kraków 2002.
• Uchwała budżetowa z dnia 5 stycznia 1991 r., Dz.U. z 1991 r. nr 4, poz. 18.
• Uchwała nr 76 Rady Ministrów z 1992 r. w sprawie wykazu zadań państwowych, które mogą być zalecane jednostkom niepaństwowym, Dz.U. z 1994 r. nr 131, poz. 657.
• Ustawa prawo o stowarzyszeniach z dnia 7 kwietnia 1989 r., Dz.U. z 1989 r. nr 20, poz. 104.
• Ustawa o fundacjach z dnia 6 kwietnia 1984 r., Dz.U. z 1991 r. nr 46, poz. 203.
• Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, Dz.U. z 2002 r. nr 7, poz. 58.
• Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej, Dz.U. z 2002 r. nr 171, poz. 1399.
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, Dz.U. z 1991 r. nr 81, poz. 351.
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej, Dz.U. z 1991 r. nr 88, poz. 400.
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz.U. z 2001 r. nr 62, poz. 627.
• Ustawa z dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, Dz.U. z 2001 r. nr 113, poz. 1206.
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organizacjach pozarządowych, Dz.U. z 2001 r. nr 123, poz. 1353.
• Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej, Dz.U. z 2002 r. nr 62, poz. 558.
• Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, Dz.U. z 2002 r. nr 74, poz. 676.
• Ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Dz.U. z 2010 r. nr 234, poz. 1536 ze zm.
• Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, Dz.U. z 2004 r. nr 64, poz. 593 ze zm.
• Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym, Dz.U. z 2007 r., nr 89, poz. 590.
• Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustawy o zarządzaniu kryzysowym, Dz.U. z 2009 r. nr 11, poz. 59.
• Ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie, Dz.U. z 2010 r. nr 127, poz. 857 ze zm.
• Ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie ochrony Państwa, Dz.U. z 2018 r. poz. 138.
• Abramowski E., Idee społeczne kooperatyzmu, Warszawa 1981.
• Frączak P., Trzeci sektor w III Rzeczpospolitej, Warszawa 2002.
• Grabowska M., Szwiel T., Budowanie demokracji. Podziały społeczne, partie polityczne i społeczeństwo obywatelskie w postkomunistycznej Polsce, Warszawa 2001.
• Jakubczak R., Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa III RP, Warszawa 2003.
• Jakubczak R., Wiśniewski B., Truchan J.R., Organizacje pozarządowe w systemie zarządzania kryzysowego, w: Psychospołeczne i organizacyjne aspekty zarządzania kryzysowego, t. 3, red. A.W. Świderski, Siedlce 2014.
• Karpiuk M., Zadawania i kompetencje zespolonej administracji rządowej w sferze bezpieczeństwa narodowego Rzeczpospolitej Polskiej. Aspekty materialne i formalne, Warszawa 2013.
• Kitler W., Bezpieczeństwo narodowe RP. Podstawowe kategorie. Uwarunkowania, System, Warszawa 2011.
• Kitler W., Obrona narodowa III RP. Pojęcia. Organizacja. System, Warszawa 2011.
• Kitler W., Skrabacz A., Bezpieczeństwo ludności cywilnej. Pojęcie, organizacja i zadania w czasie pokoju, kryzysu i wojny, Warszawa 2010.
• Kotnis-Górka E., Wysocki M., Organizacje pozarządowe. Zarządzanie, kreowanie wizerunku i współpraca z mediami w III sektorze, Warszawa 2011.
• Leś E., Organizacje obywatelskie w Europie Środkowo-Wschodniej, Waszyngton 1994.
• Marczak J., Współczesny charakter, potrzeby i organizacja bezpieczeństwa narodowego, w: Wojskowe wsparcie władz cywilnych i społeczeństwa – założenia przygotowania i użycie, Warszawa 2004.
• Obronność. Teoria i praktyka, red. J. Wołejszo, R. Jakubczak, Warszawa 2013.
• Skrabacz A., Organizacje pozarządowe w bezpieczeństwie narodowym Polski, Warszawa 2007.
• Skrabacz A., Ratownictwo w III RP. Ogólna charakterystyka, Warszawa 2004.
• Skwarek Z., Kwećka R., Bezpieczeństwo niemilitarne Polski w latach 1918–2012, część pierwsza, Warszawa 2012.
• Smoktunowicz E., Prawo zrzeszania się w Polsce, Warszawa 1992.
• Suwart J., Zarys obrony cywilnej w Polsce w latach 1920–1966, Warszawa 2003.
• Winczorek P., Wstęp do nauki o państwie, Warszawa 2000.
• Załuska M., Toczyski W., Leś E., Boczoń J., Organizacje pozarządowe w społeczeństwie obywatelskim, Katowice 1998.
• Kukułka J., Bezpieczeństwo a współpraca europejska – współzależność i sprzeczność interesów, „Sprawy Międzynarodowe” 1982, nr 7.
• Makowski G., Rozwój sektora organizacji pozarządowych w Polsce po 1989 r., „Studia BAS” 2015, nr 4 (44).
• Zawadzki Z., Destrukcyjne związki wyznaniowe, „Praca Socjalna” 2000, nr 3.
• Zawadzki Z., Ku społeczeństwu obywatelskiemu (wywiad z R. Baniakiem – wiceministrem polityki społecznej), „Pozarządowiec – pismo organizacji pozarządowych województwa warmińsko-mazurskiego” 2005, nr 3 (71).
• Zawadzki Z., Samotność i osamotnienie – etymologia, wymiary i skutki, „Praca Socjalna” 1999, nr 4.
• Program współpracy na rok 2016 ministra obrony narodowej z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, https://www.bip.mon.gov.pl/f/pliki/praca/.../12/Projekt_Programu_ wspopracy_na_2016_r.pdf.
• Sektor pozarządowy w Polsce – baza danych Klon/Jawor, http://www.klon.org.pl/stat/statpol/statpol.html#3.
• Toczyski W., Ustrojowe podstawy działania organizacji pozarządowych. „Pozarządowiec – pismo organizacji pozarządowych województwa elbląskiego”, https://www.eswip.elblag.pl/biuletyn/biuletyn.htm.