Nauczenie wychowujące – dialogiczna rama dla praktyki edukacyjnej i myślenia ogólnopedagogicznego

• Authors: Stępkowski Dariusz

Title variants

EN

Educative learning: dialogical framework for educational practice and thinking

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem rozważań autora jest koncepcja nauczania wychowującego Johanna F. Herbarta jako swoista rama dla dialogu, tak w praktyce edukacyjnej, jak i w myśleniu ogólnopedagogicznym. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej przy pomocy toposu ramy zostaną wyeksponowane dwa opozycyjne kierunki refleksji pedagogicznej – „do wnętrza” i „na zewnątrz”. Na tej podstawie w drugiej części zostanie ukazana przewodnia myśl Herbartowskiej koncepcji nauczania wychowującego. W trzeciej części autor szczegółowo przeanalizuje etapy i przedmiot dialogu edukacyjnego toczącego się w ramach nauczania i uczenia się szkolnego, zgodnie z koncepcją Herbarta.

EN

The subject of the author’s deliberations is the concept of educative teaching of Johann F. Herbart as a kind of framework for dialogue, both in educational practice and thinking. The article consists of three parts. In the fi rst one are exposed with the help of the topos the frame two opposing directions of pedagogical refl ection – „inside” and „outside”. On this basis, the second part shows the main idea of Herbart’s concept of educative teaching. In the third part, the author analyzes in detail the phases and subject of the educational dialogue taking place within the framework of educative teaching, in accordance with Herbart’s concept.

Keywords

PL

pedagogika ogólna; nauczanie wychowujące; rama; dialog; Herbart

EN

philosophy of education; educative teaching; framework; dialogue; Herbart

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
• Journal: Studia z Teorii Wychowania
• Year: 2018
• Issue: 2 (23)
• Pages: 79-100

Contributors

author

Stępkowski Dariusz

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Arnheim R., Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka, Wydawnictwo „Officyna”, Łódź 2013.
• Benner D., Die Pädagogik Herbarts. Eine problemgeschichtliche Einführung in die Systematik neuzeitlicher Pädagogik, Juventa Verlag, Weinheim– München 1993.
• Benner D., Nieprzemijające znaczenie Herbartowskiej koncepcji nauczania wychowującego, „Horyzonty Wychowania” 2008 t. 13, s. 129–144.
• Benner D., Pedagogika ogólna. Wprowadzenie do myślenia i działania pedagogicznego w ujęciu systematycznym i historyczno-proble mowym, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2015.
• Benner D., John Dewey. A modern thinker: On Education (as Bildung and Erziehung) and Democracy (as a political system and a mode of associated living), w: (red.) L.J. Waks, A.R. English, John Dewey’s Democracy and Education. A Centennial Handbook, University Press, Cambridge 2017, s. 262–278.
• Benner D., Über drei Arten von Kausalität in Erziehungs- und Bildungsprozessen und ihre Bedeutung für Didaktik, Unterrichtsforschung und empirische Bildungsforschung, „Zeitschrift für Pädagogik” 2018 nr 1, s. 107–120.
• Berger J., Sposoby widzenia, Fundacja Aletheia, Warszawa 2008.
• Dembiński M., Ramy pedagogiki, Zakład Grafi czny Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, Poznań 2015.
• Fijałkowski A., Głos w sprawie nauczania wychowującego, w: (opr.) D. Stępkowski, Inspiracje Herbartowskie współczesnej pedagogiki (głosy uczestników dyskusji panelowej), w: „Seminare. Poszukiwania Naukowe” t. 25 (2008), s. 395.
• Gajdamowicz H., Tradycje nauczania wychowującego w polskiej pedagogice, „Paedagogia Christiana” 2012 nr 1 (29), s. 123–140.
• Gara J., Specyfi ka polskiej recepcji twórczości Johanna Friedricha Herbarta, „Przegląd Pedagogiczny” 2012 nr 2, s. 22–32.
• Herbart J. F., Listy pedagogiczne albo listy o zastosowaniu psychologii w pedagogice, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 2008 nr 3-4 (201-202), s. 140–147.
• Herbart J. F., Pedagogika ogólna wywiedziona z celu wychowania, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2007.
• Ingarden R., O budowie obrazu, w: tenże, Studia z estetyki, t. 2, s. 5-111, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958.
• Lech K., Nauczanie wychowujące, PZWS, Warszawa 1967.
• Marszałek L., Idea nauczania wychowującego wobec współczesnej pedagogiki przedszkolnej, w: (red.) J. Piskurewicz, D. Stępkowski, Herbart znany i nieznany. W dwusetną rocznicę wydania „Pedagogiki ogólnej”, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 2006, s. 174–187.
• Murzyn A., Filozofi a nauczania wychowującego J.F. Herbarta, Ofi cyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2010.
• Niethammer F. I., Der Streit des Philanthropismus und Humanismus in der Theorie des Erziehungsunterrichts unserer Zeit, Jena 1808, dostępny na: http://www.deutschestextarchiv.de/niethammer_philantropinismus_1808/6 z dn. 17.01.2018.
• Piskurewicz J., Stępkowski D. (red.), Herbart znany i nieznany. W dwusetną rocznicę wydania „Pedagogiki ogólnej”, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 2006.
• Posłuszna M., Nauczanie wychowujące w koncepcji J.F. Herbarta i jego wpływ na teorię i praktykę dydaktyczną, w: (red.) J. Piskurewicz, D. Stępkowski, Herbart znany i nieznany. W dwusetną rocznicę wydania „Pedagogiki ogólnej”, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 2006, s. 201–213.
• Rybák D., Some Remarks Regarding the Importance of Husserl's Phenomenology Today, „Forum Pedagogiczne” 2016 nr 2/1, s. 329–335.
• Stępkowski D., Herbart i jego myśl w Polsce. Dzieje recepcji i oddziaływania, „Artes Liberales. Zeszyty Naukowe Akademii Humanistycznej im. A. Gieysztora” 2007 nr 1, s. 87–111.
• Stępkowski D., Inspiracje herbartowskie współczesnej pedagogiki (głowy uczestników dyskusji panelowej), „Seminare. Puszukiwania Naukowe” 2008 t. 25, s. 389–402.
• Stępkowski D., Pedagogika ogólna i religia. (Re)konstrukcja zapomnianego wątku na podstawie teorii Johanna F. Herbarta i Friedricha D.E. Schleiermachera, Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego, Warszawa 2010.
• Stępkowski D., Trudności i perspektywy współczesnych badań nad Herbartem (na marginesie monografi i A. Murzyna „J.F. Herbart i jego miejsce w kontekście pokantowskiej myśli idealistycznej”), „Przegląd Pedagogiczny” 2008 nr 2, s. 25–38.
• Śnieżyński M., Nauczanie wychowujące, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej, Kraków 1995.
• Waks L. J., English A. R. (red.), John Dewey’s Democracy and Education. A Centennial Handbook, University Press, Cambridge 2017.
• Wyżga O., Nauczanie wychowujące. Założenia a szkolna rzeczywistość, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2007.
• Zawisza-Chlebowska T., Nauczanie wychowujące, „Polski w Praktyce” 2012 nr 1, s. 8–11.
• Żyła G., Wychowanie poprzez nauczanie, „Głos Pedagogiczny” 2014 nr 57, s. 16–18.