Wybrane kreacje niepełnosprawnych bohaterów współczesnych tekstów literackich w praktyce edukacyjnej

• Authors: Latoch-Zielińska Małgorzata
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Disability has been the object of numerous theoretical as well as interdisciplinary studies, and protagonists with disabilities have been present in the literature for a long time. In the theoretical considerations the concept of disability culture, interdisciplinary disability studies and the crip theory have all been evoked. The article attempts to discuss selected creations of disabled protagonists of contemporary literary texts from the end of the 20th century and the beginning of the 21st century, which can be used in educational practice.

Keywords

EN

disability; disability studies; protagonist; ethical interpretation; crip theory; disability culture

• Publisher: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
• Journal: Filoteknos
• Year: 2022
• Issue: 12
• Pages: 201-214

Dates

published

2023-01-26

Contributors

author

Latoch-Zielińska Małgorzata

• Instytut Filologii Polskiej UMCS

References

• Cholewa-Selo, A. (2003). Oswoić los. Warszawa: Świat Książki.
• Haddon, M. (2004). Dziwny przypadek psa nocną porą. (tłum. Małgorzata Grabowska). Warszawa: Świat Książki.
• Arystoteles. (1979). O rodzeniu się zwierząt (tłum. Paweł Siwek). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Bone, K.M. (2017). Trapped behind the glass: crip theory and disability identity, Disability & Society, vol. 32, no. 9/2017, s. 1297–1314. DOI:10.1080/09687599.2017.1313722.
• Borowska-Beszta, B. (2014). Kultury niepełnosprawności w kontekstach teoretycznych i realiach badawczych – szkice analizy strukturalnej. Pobrano z: https://repozytorium. umk.pl/handle/item/2335?show=full.
• Brown, S.E. (2002). Disability Culture: A Fact Sheet. Pobrano z: https://www.independentliving.org/docs3/brown96a.html.
• Edukacja dla wszystkich. Pobrano z: https://wartowiedziec.pl/attachments/article/57846/ MEW_wersja_pelna.pdf.
• Fidowicz, A. (2016). Niepełnosprawność w polskiej literaturze dla dzieci XIX wieku, WIELOGŁOS Pismo Wydziału Polonistyki UJ 4(30) 2016, 111–126, DOI: 10.4467/2084395XWI.16.032.6860. Pobrano z: www.ejournals.eu/Wieloglos.
• Fidowicz, A. (2020). Polska literatura dziecięca i młodzieżowa w odbiciu crip theory. Wybrane przykłady. Paidia i Literatura 2, 35–42. DOI: 10.31261/PiL.2020.02.03. Pobrano z: https://journals.us.edu.pl/index.php/pl/issue/view/855.
• Fidowicz, A. (2020). Niepełnosprawność w polskiej literaturze XX i XXI wieku dla dzieci i młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Furgał, E. (2022). Dziewczyna w spektrum. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Linia.
• Jagielska, G. (2010). Dziecko z autyzmem i zespołem Aspergera w szkole i przedszkolu. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Jeżowska, B. (2013). W więzieniu ciała. Warszawa: Warszawska Firma Wydawnicza S.C.
• Kirenko, J. (2002). Indywidualny a społeczny model niepełnosprawności – próba empirycznej weryfikacji. W: Tarkowski, Z., Jastrzębowska, G. (red.), Człowiek wobec ograniczeń (67–86). Lublin: Wydawnictwo Fundacji ORATOR.
• McRuer, M. (2006). Crip Theory: Cultural Signs of Queerness and Disability. New York: New York University Press.
• Myrdzik, B. (2006). Zrozumieć siebie i świat. Szkice i studia o edukacji polonistycznej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Otrębski, W. (2018). Niepełnosprawność – wybrane problemy i definicje. W: E. Rutkowska. (red.), Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych, (1–17). Warszawa: PZWL, Wydawnictwo Lekarskie.
• Pamuła, N. (2021). Crippowanie i demontowanie. Wokół antologii Disability and dissensus: strategies of disability representation and inclusion in contemporary culture. Przegląd kulturoznawczy NR 1 (47) 2021, 202–211, DOI: 10.4467/20843860PK.21.013.13467. Pobrano: www.ejournals.eu/Przeglad-Kulturoznawczy/.
• Panasiuk, J. (2018). Upośledzenie czy geniusz? Od Aspergera do sawanta. W: R. Litwiń- ski, M. Karwatowska, A. Siwiec. (red.), OBCY/INNY. Propozycje aplikacji pojęciowych, (341–371). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Raport na temat interaktywnych modeli niepełnosprawności i możliwości ich adaptacji w warunkach polskich. Pobrano z: www.glusiwpracy.dobrekadry.pl/dokumenty/Raport-interaktywne_modele.pdf.
• Włodarczyk, A. (2014). Etyka interpretacji tekstu literackiego. Postmodernizm. Humanizm. Dydaktyka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Zabawa, K. (2014). Ryzyko spotkania z Innym – niepełnosprawny we współczesnej literaturze dla dzieci. W: A. Janus-Sitarz. (red.), Edukacja polonistyczna wobec Innego, red., Kraków: Wydawnictwo Universitas.

Identifiers

DOI

10.23817/filotek.12-13