Perspektywa wykorzystania badań nad systemem-światem w analizie stosunków międzynarodowych w XXI wieku

• Authors: Pawłuszko Tomasz
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This article outlines the research programme on World-Systems Analysis school, which is connected with works of Immanuel Wallerstein and periodicals Review. A Journal of the Fernand Braudel Center and Journal of World-Systems Research. This scientific community has set up influential theories and research position in economic history and sociology of development. My text examines the crucial research problems and theoretical assumptions of WSA approach. Besides this, condition and perspectives of WSA within contemporary social sciences is analysed.

Keywords

PL

gospodarka światowa; system-świat; historia gospodarcza; Immanuel Wallerstein

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Historia i Polityka
• Year: 2017
• Issue: 21(28)
• Pages: 9-25

Contributors

author

Pawłuszko Tomasz

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego

References

• Agnew, J. (2001). The New Global Economy: Time-Space Compression, Geopolitics, and Global Uneven Development. Journal of World-Systems Research, 7/2, 133–154.
• Aleksy, A. (2005). Teoria systemu światowego Immanuela Wallersteina oraz jej znaczenie dla teorii stosunków międzynarodowych. W: R. Kuźniar (red.) Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Amin, S. (1972). Accumulation on a World Scale. New York: Monthly Review Press.
• Amin, S. (1994). Re-reading the Postwar Period: An Intellectual Itinerary. New York: Monthly Review Press.
• Amin, S., Arrighi, G., Frank, A.G., Wallerstein, I. (1982). Dynamics of the World Economy. New York: Monthly Review Press.
• Amin, S., Arrighi, G., Frank, A.G., Wallerstein, I. (1990). Transforming the Revolution. Social movements and the World System. New York: Monthly Review Press.
• Arrighi, G., Drangel, J. (1986). The Stratification of the World-Economy: An Exploration of the Semiperipheral Zone. Review, 10, 9–74.
• Arrighi, G. (1994). The Long Twentieth Century: Money, Power, and the Origins of Our Times. London: Verso.
• Babones, S. J. (2009). Modeling Error in Quantitative Macro-Comparative Research. Journal of World-Systems Research, XV(1), 86–114.
• Babones, S. J., Chase-Dunn, Ch. (eds.). (2012). Routledge Handbook of World-Systems Analysis, London & New York: Routledge. Taylor & Francis.
• Babones, S. J. (2015). What is world-systems analysis? Distinguishing theory from perspective. Thesis Eleven, 127(1), 3–20.
• Babones, S. J. (2016). Pozycja i mobilność we współczesnej gospodarce-świecie: perspektywa strukturalistyczna. W: T. Zarycki (red.) Polska jako peryferie (s. 13–24). Warszawa: Scholar.
• Bagchi, A. K. (2000). The Past and the Future of the Developmental State. Journal of World-Systems Research, 2, 398–442.
• Bloch, M. (1960). Pochwała historii, czyli o zawodzie historyka. Warszawa: PWN.
• Boatca, M. (2006). Semiperipheries in the World-System: Reflecting Eastern European and Latin American Experiences. Journal of World-Systems Research, 12(2), 321–346.
• Braudel, F. (1971). Historia i trwanie. Warszawa: Czytelnik.
• Braudel, F. (2013). Dynamika kapitalizmu. Warszawa: Aletheia.
• Brewer, B. (2011). The Long Twentieth Century & The Cultural Turn: World-Historical Origins Of The Cultural Economy. Journal of World-Systems Research, 17(1), 39–57.
• Chase-Dunn, Ch., Grimes, P. (1995). World-systems analysis. Annual Review of Sociology. 21, 387–417.
• Chase-Dunn, Ch., Hall, T. (red.). (1997) Rise and Demise. Comparing World-Systems. Boulder: Westview Press.
• Chase-Dunn, Ch. (1998). Global Formation. Structures of the World-Economy. Lanham: Rowman&Littlefield.
• Chase-Dunn, Ch. (1999). Globalization: A World-Systems Perspective. Journal of World-Systems Research, 2, 187–215.
• Chase-Dunn, Ch., Anderson, E.N. (2005). The Historical Evolution of World-Systems. New York – Basingtoke: Palgrave Macmillan.
• Chase-Dunn, Ch. (2013). Five Linked Crises in the Contemporary World-System. Journal of World-Systems Research, 19(2), 175–180
• Czaputowicz, J. (2006). Teorie stosunków międzynarodowych. Krytyka i systematyzacja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Czaputowicz, J., Ławniczak, K., Wojciuk, A. (2015). Nauka o stosunkach międzynarodowych i studia europejskie w Polsce. Warszawa: Scholar.
• Danna, D. (2014). Population Dynamics and World-Systems Analysis. Journal of World-Systems Research, 20(2), 207–228.
• Denemark, R. A., Friedman, J., Gills, B., Modelski, G. (2003). World System History. The Social Science of Long-term Change. New York: Routledge.
• El-Ojeili, Ch. (2014). Reflections on Wallerstein: The Modern World-System, Four Decades on, Critical Sociology, 2014, 1–22.
• Frank, A. G. (1991). A Plea for World System History. Journal of World History, II(1), 1–28.
• Frank, A. G., Gills, B., (red.). (1993). The World System: Five Hundred Years or Five Thousand? London: Routledge.
• Frank, A. G. (2000). Immanuel and Me With-Out Hyphen. Journal of World-Systems Research, 6(2), 216–231.
• Friedman, H. (2000). What on Earth is the Modern World-System? Foodgetting and Territory in the Modern Era and Beyond. Journal of World-Systems Research, 6(2), 480–515.
• Gałganek, A. (1992). Zmiana w globalnym systemie międzynarodowym. Supercykle i wojna hegemoniczna. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
• Gałganek, A. (2013). Historia stosunków międzynarodowych. Nierówny i połączony rozwój. Warszawa: Elipsa.
• Gawrycki, M. F., Szeptycki A. (2011), Podporządkowanie-niedorozwój-wyobcowanie. Postkolonializm a stosunki międzynarodowe. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Gellert, P., Shefner J. (2009). People, Place, And Time: How Structural Fieldwork Helps World-Systems Analysis. Journal of World-Systems Research, XV(2), 193–218.
• Goldfrank, W. (2000). Paradigm Regained? The Rules of Wallerstein’s World-System Method. Journal of World-Systems Research, 6(2), 150–195.
• Goldstein, J. (1988). Long Cycles: Prosperity and War in the Modern Age. New Haven: Yale University Press.
• Haliżak, E. M. (red.). (2012). Geoekonomia. Warszawa: Scholar.
• Hryniewicz, J. (2010). Teoria centrum-peryferie w epoce globalizacji. Studia Regionalne i Lokalne, 2(40), 5–27.
• Hryniewicz, J. (2013). Centrum-Peryferie. Stara teoria w nowych czasach. Studia Polityczne, 31, 291–313.
• Ilkowski, F. (2015). Imperializm kapitalistyczny we współczesnych ujęciach teoretycznych, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Jasiecki, K. (2009). Globalizacja i kryzys socjologii rozwoju. Studia Społeczne, 1/2009, 33–52.
• Jasiński, L. J. (2011). Bliżej centrum czy na peryferiach? Polskie kontakty gospodarcze z zagranicą w XX wieku. Warszawa: Centrum Europejskie Natolin i Wydawnictwo Trio.
• Klementewicz, T. (2013). Geopolityka trwałego rozwoju. Warszawa: Elipsa.
• Klementewicz, T. (2015). Stawka większa niż rynek. U źródeł kapitalizmu bez granic. Warszawa: Książka i Prasa.
• Kochanowicz, J. (1989). The Polish Economy and the Evolution of Dependency. W: D. Chirot (red.) The Origins of Backwardness in Eastern Europe (s. 92–130). Berkeley: University of California Press.
• Kochanowicz, J. (2006). Backwardness and Modernization. Poland and Eastern Europe in the 16th–20th Centuries. Burlington: Ashgate.
• Koźmiński A., Jemielniak D., (red.). (2008). Zarządzanie wiedzą. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Kula, W. (1983a). Problemy i metody historii gospodarczej. Warszawa: PWN.
• Kula, W. (1983b). Historia. Zacofanie. Rozwój. Warszawa: Czytelnik.
• Landes, D. S. (2008), Bogactwo i nędza narodów. Warszawa: Wydawnictwo Literackie MUZA.
• Leszczyński, A., (2013). Skok w nowoczesność. Polityka wzrostu w krajach peryferyjnych 1953–1980. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Lloyd, P., Mahutga, M., De Leeuw J. (2009). Looking Back and Forging Ahead: Thirty Years of Social Network Research on the World-System. Journal of World-Systems Research, 15(1), 48–85.
• Markoff J. (1999). Globalization and the Future of Democracy. Journal of World-Systems Research, 5(2), 277–309.
• Małowist, M., (1966). The Problem of the Inequality of Economic Development in Europe in the Latter Middle Ages. Economic History Review, XIX(1), 15–28.
• Małowist, M. (1973). Wschód a Zachód Europy w XIII–XVI wieku. Konfrontacja struktur społeczno-gospodarczych. Warszawa: PWN.
• Modelski, G., Benedict R. (1974). Structural Trends in World Politics. Comparative Politics, 6(2), 287–298.
• Modelski, G. (1978). The Long Cycle of Global Politics and the Nation State, Comparative Studies in Society and History, t. 20, 2(1978), 214–235.
• Moran, P. T. (2009). Studying Long-Term Large-Scale Change: Concluding Reflections On The Relevant Unit Of Analysis. Journal of World-Systems Research, XV(1), 115–123.
• Pawłuszko, T. (2014a). Kategoria systemu międzynarodowego w badaniach stosunków międzynarodowych. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Pawłuszko, T. (2014b). Użyteczność analityczna kategorii systemu międzynarodowego, Stosunki Międzynarodowe – International Relations, 1(49), 9–29.
• Pawłuszko, T. (2015). Droga państw nordyckich z peryferii do centrum gospodarki światowej. W: M. Tomala, M. Łuszczuk (red.). Północ w przestrzeni politycznej i gospodarczej (s. 195–214). Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.
• Polanyi, K. (2010). Wielka transformacja. Polityczne i ekonomiczne źródła naszych czasów. Warszawa: PWN.
• Polus, A. (2014). Postkolonialna teoria stosunków międzynarodowych. W: K. Kącka (red.). Stosunki międzynarodowe. Wokół zagadnień teoretycznych (s. 113–128). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Prebisch, R. (1959). Commercial Policy in the Underdeveloped Countries. American Sociological Review, 49(2), 251–273.
• Ravenhill, J. (red.). (2012) Globalna ekonomia polityczna. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Rewizorski, M. (2009). Koncepcja systemu światowego według Immanuela Wallersteina. Przegląd Politologiczny, 1, 65–78.
• Rojas, C.A. (2000). Rethinking Current Social Sciences: The Case of Historical Discourses in the History of Modernity. Journal of World-Systems Research, 6(3), 750–766.
• Sanderson, S. (2005). World-Systems Analysis after Thirty Years. Should it Rest in Peace? International Journal of Comparative Sociology, 46(3), 179–213.
• Schumpeter, J. (1960). Teoria rozwoju gospodarczego. Warszawa: PWN.
• Schwartzman, K. (2006). Globalization from a World-System Perspective: A New Phase in the Core–A New Destiny for Brazil and the Semiperiphery? Journal of World-Systems Research, 12(2), 265–307.
• Sklair, L. (1999). Competing Conceptions of Globalization. Journal of World-Systems Research, 5(2), 143–163.
• Skocpol, T. (1977). Wallerstein’s World-System: A Theoretical and Historical Critique. American Journal of Sociology, 82(5), 1075–1090.
• Sosnowska A. (2004). Zrozumieć zacofanie. Spory historyków o Europę Wschodnią 1947–1994. Warszawa: Trio.
• Swianiewicz, J. (2014). Możliwość makrohistorii. Braudel. Wallerstein. Deleuze. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Terlouw, K. (2011). Five Centuries of Regional Development in Northwest Germany And The Netherlands. Journal of World-Systems Research, 17(1), 199–217.
• Therborn, G. (2000). Time, Space, and Their Knowledge: The Times and Place of the World and Other Systems. Journal of World-Systems Research, 6(2), 266–284.
• Topolski, J. (1977). Gospodarka polska a europejska w XVI–XVIII wieku. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Turchin, P., Adams, J., Hall, T. (2006), East-West Orientation of Historical Empires and Modern States. Journal of World-Systems Research, 12(2), 219–229.
• Wallerstein, I. (1974a). The Rise and Future Demise of the World Capitalist System: Concepts for Comparative Analysis. Comparative Studies in Society and History, 16, 387–415.
• Wallerstein, I. (1974b). The Modern World-System: Capitalist Agriculture and the Origins of the European World-Economy in the Sixteenth Century. New York: Academic Press.
• Wallerstein, I. (1991). Geopolitics and Geoculture: Essays on the Changing World System. New York: Cambridge University Press.
• Wallerstein, I. (1991). Unthinking Social Science: The Limits of Nineteenth Century Paradigms. Cambridge: Polity Press.
• Wallerstein, I. (2004). Koniec świata jaki znamy. Warszawa: Scholar.
• Wallerstein, I. (2007). Analiza systemów-światów. Wprowadzenie. Warszawa: Dialog.
• Wallerstein, I. (2008). Utopistyka. Alternatywy dla XXI wieku. Poznań: Bractwo Trojka.
• Wallerstein, I. (2012). World-systems analysis as a knowledge movement. W: Babones, S. J. and Chase-Dunn Ch. (red.). Routledge Handbook of World-Systems Analysis (s. 515–521). Oxford: Routledge.
• Wallerstein, I. (2013). Europejski uniwersalizm. Retoryka władzy. Warszawa: Scholar.
• Wallerstein, I. et al. (2015). Czy kapitalizm ma przyszłość? Warszawa: Dialog.
• Williams, G. P. (2013). Interview with Immanuel Wallerstein. Retrospective on the Origins of World-Systems Analysis. Journal of World-Systems Research, 19(2), 202–210.
• Wojciuk, A. (2016). Imperia wiedzy. Edukacja i nauka jako czynniki siły w stosunkach międzynarodowych. Warszawa: Scholar.
• Worsley, P. (1980). One World or Three? A Critique of the World-System Theory of Immanuel Wallerstein. Socialist Register 1980, s. 298–338.
• Zarycki, T. (2009). Peryferie. Nowe ujęcia zależności centro-peryferyjnych. Warszawa: Scholar.
• Zarycki, T. (red.). (2016). Polska jako peryferie. Warszawa: Scholar.
• Ziewiec, G. (2009). Wallersteina i Fukuyamy prognozy systemu kapitalistycznego. Gospodarka Narodowa, 1–2, 27–47.

Identifiers

DOI

http://dx.doi.org/10.12775/HiP.2017.017