Ocena skuteczności modeli analizy dyskryminacyjnej do prognozowania zagrożenia finansowego spółek giełdowych

• Authors: Jolanta Wojnar

Title variants

EN

Evaluation of the effectiveness of models for discrimination analysis to predict financial risk of listed companies

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jednym z podstawowych problemów stojących przed kadrą zarządzającą współczesnym przedsiębiorstwem jest identyfikacja skutecznych metod służących do oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa i ostrzegających przed zagrożeniem kontynuacji działalności. Podejmowanie decyzji w przedsiębiorstwie oraz elastyczne reagowanie na zmiany jest coraz bardziej skomplikowane. Niezbędne w procesie zarządzania przedsiębiorstwem jest wykorzystywanie narzędzi pozwalających na wczesne zidentyfikowanie zagrożenia upadłością. Pomocna w tym względzie jest analiza dyskryminacyjna, która staje się coraz bardziej popularnym narzędziem, jednak w warunkach współistnienia wielu modeli prognozowania zagrożenia finansowego pojawia się problem wyboru najlepszego z nich. Celem opracowania jest weryfikacja skuteczności polskich modeli opierających się na analizie dyskryminacyjnej do przewidywania upadłości oraz oceny kondycji finansowej spółek giełdowych. Wybrano 9 najbardziej powszechnych i najczęściej stosowanych modeli, których wartości zostały policzone na podstawie sprawozdań finansowych wybranych 50 spółek pochodzących z baz danych Emerging Markets Information Service – Polska. Przeprowadzone badania wykazały, że analizowane modele prognostyczne mają wysoką wartość predykcyjną. Mogą być wykorzystane nie tylko do predykcji bankructwa, ale również umożliwiają w szybki i prosty sposób, bez ponoszenia wysokich kosztów, zbadanie ogólnej kondycji spółek w Polsce.

EN

One of the fundamental problems that the managers of a modern enterprise face is to identify effective methods of assessing the financial condition of a company and warning against the threat to the continuation of its operations. In an enterprise decision-making and flexible reaction to change is becoming more and more complicated. The use of tools allowing early identification of risk of bankruptcy has become necessary in the process of managing an enterprise. Discrimination analysis is helpful in this regard and has become an increasingly popular tool; however, due to co-existence of several forecasting models of financial risk, choosing the best of these models is problematic. The aim of the paper is to verify the effectiveness of the Polish models, based on discrimination analysis, to predict bankruptcy and assess the financial condition of listed companies. Nine of the most common and most widely used models have been selected and their values have been calculated on the basis of the financial statements of 50 companies selected from the database of Emerging Markets Information Service―Poland. The research has shown that the analyzed prognostic models have a high predictive value. Of all the models subjected to “the test of effectiveness,” the best model proved to be the one by Elżbieta Mączyńska which showed the highest predictive accuracy.

Keywords

PL

kondycja finansowa przedsiębiorstwa; analiza dyskryminacyjna; wartość predykcyjna; prognozowanie zagrożenia finansowego; upadłość; skuteczność prognostyczna

EN

financial standing; discrimination analysis; predictional value; prediction of financial distress; bankruptcy; prediction level

• Publisher: Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna
• Journal: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
• Year: 2014
• Issue: 1(24)
• Pages: 219-231

Dates

published

2014-06

Contributors

author

Jolanta Wojnar

• Uniwersytet Rzeszowski Zakład Metod Ilościowych ul. M. Ćwiklińskiej 2, 35-601 Rzeszów

References

• Altman, E. (1968). Financial ratios, discriminant analysis and the prediction of corporate bankruptcy. Journal of Finance, 23 (4), 589–609.
• Appenzeller, D., Szarzec, K. (2004). Prognozowanie zagrożenia upadłością polskich spółek publicznych. Rynek Terminowy, 1, 120‒128.
• EMIS (2012). Sprawozdania finansowe spółek giełdowych [online, dostęp: 2014-02-10]. Emerging Markets Information Service – Polska. Dostępny w Internecie: http://site.securities.com/php/dashboard?pc=PL.
• Gajdka, J., Stos, D. (2003). Ocena kondycji finansowej polskich spółek publicznych w okresie 1998–2001. W: D. Zarzecki (red.). Zarządzanie finansami: mierzenie wyników i wycena przedsiębiorstwa. T. 1. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński. ISBN 83-89142-11-2.
• Gasza, R. (1997). Związek między wynikami analizy Altmana a kształtowaniem się kursów akcji wybranych spółek giełdowych w Polsce. Rezultaty badań najstarszych spółek giełdowych w latach 1991–1995. Bank i Kredyt, 3, 59–62.
• Godlewska, S. (2010). Skuteczność polskich modeli dyskryminacyjnych w ocenie zagrożenia upadłością spółek giełdowych. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 44, 2.
• Hadasik, D. (1998). Upadłość przedsiębiorstw w Polsce i metody jej prognozowania. Zeszyty Naukowe, Seria 2: Prace Habilitacyjne, nr 158. Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
• Hamrol, M., Chodakowski, J. (2008). Prognozowanie zagrożenia finansowego przedsiębiorstwa. Wartość predykcyjna polskich modeli analizy dyskryminacyjnej. Badania Operacyjne i Decyzje, 3, 17‒32.
• Hamrol, M., Czajka, B., Piechocki, M. (2004a). Analiza dyskryminacyjna. Przegląd najważniejszych modeli. Przegląd Organizacji, 4, 34‒38.
• Hamrol, M., Czajka, B., Piechocki, M. (2004b). Upadłość przedsiębiorstwa – model analizy dyskryminacyjnej. Przegląd Organizacji, 6, 35–39.
• Hołda, A. (2001). Prognozowanie jednostki w warunkach gospodarki polskiej z wykorzystaniem funkcji dyskryminacyjnej. Rachunkowość, 5, 306‒310.
• Kisielińska, J., Waszkowski, A. (2010). Polskie modele do prognozowania bankructwa przedsiębiorstw i ich weryfikacja. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego: Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 82, 17‒31.
• Klimczak, K. (2007). Wykorzystanie analizy dyskryminacyjnej do oceny sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa w Polsce. Forum Rachunkowości, 4, 13.
• Mączyńska, E. (1994). Ocena kondycji przedsiębiorstwa (uproszczone metody). Życie Gospodarcze, 38, 44.
• Mączyńska, E., Zawadzki, M. (2006). Dyskryminacyjne modele predykcji upadłości przedsiębiorstw. Ekonomista, 2, 205‒217.
• Pogodzińska, M., Sojak, S. (1995). Wykorzystanie analizy dyskryminacyjnej w przewidywaniu bankructwa przedsiębiorstw. Acta Universitatis Nicolai Copernici: Ekonomia, 25(299), 53‒61.
• Prusak, B. (2005). Nowoczesne metody prognozowania zagrożenia finansowego przedsiębiorstw. Warszawa: Difin. ISBN 83-7251-524-7.
• Rogowski, W. (1999). Możliwość wczesnego rozpoznawania symptomów zagrożenia zdolności płatniczej przedsiębiorstwa. Bank i Kredyt, 6, 60‒65.
• Stasiewski, T. (1996). Z-score – indeks przewidywanego upadku przedsiębiorstwa. Rachunkowość, 12, 628–631.
• Wierzba, D. (2000). Wczesne wykrywanie przedsiębiorstw zagrożonych upadłością na podstawie analizy wskaźników finansowych – teoria i badania empiryczne. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomiczno-Informatycznej w Warszawie, 9, 79‒105.